۱۵ نوامبر روز جهانی نویسندگان زندانی
به ابتکار «کمیته نویسندگان زندانی» انجمن جهانی قلم (PEN) پانزدهم نوامبر هر سال روز نویسندگان و روزنامهنگاران زندانی نامیده شد.
مرکز خبر- امروز چهارشنبه ۱۵ نوامبر، مصادف با روز جهانی نویسنده و روزنامهنگار زندانی است که به ابتکار «کمیته نویسندگان زندانی» انجمن جهانی قلم (PEN) و با هدف آگاهی در مورد سانسور، اذیت و آزار نویسندگان و روزنامهنگاران در سراسر جهان نامیده شد.
روز نویسندهی زندانی یک روز بینالمللی و سالانه برای به رسمیت شناختن و حمایت از نویسندگانی است که در برابر سرکوب حقوق بشر و آزادی بیان مقاومت میکنند و در مقابل حملاتی که علیه حقوق آنها در انتشار اطلاعات صورت میگیرد، ایستادگی میکنند.
این روز هر سال در ۱۵ نوامبر برگزار میشود. این روز در سال ۱۹۸۱به ابتکار کمیتهی نویسندگان در زندان PEN International بود. انجمن PEN از زمان معرفی خود از این روز برای فراخوان جهت آزادی نویسندگان زندانی، دفاع از حمایت بهتر از روزنامهنگاران و فعالان و مبارزه برای عدالت در مورد نویسندگانی استفاده کرده است که جان خود را در نهایت فداکاری برای حفظ حقیقت دادهاند. علیرغم تحمل همان تهدیدها، ارعاب و نظارتهای سرزده از سوی مقامات دولتی، شاعران، مترجمان، ناشران و رماننویسان به دلیل مشارکت خود در این امر مورد تجلیل قرار میگیرند. انجمن PEN فعالیتها را از طریق بیش از ۱۰۰ مرکز خود در سراسر جهان هماهنگ میکند.
يکی از پيگيرترين مدافعان آزادی عقيده و بيان در جهان، انجمن بينالمللی قلم است. انجمنی که از آزادی بيان، شاعران، مقالهنويسان و رماننويسان دفاع میکند.
اين انجمن که مقر آن در لندن است در سال ۱۹۲۱ تشکيل شد. پس از چند دهه متوجە شد نويسندگان در پنج قاره جهان با خطراتی همچون زندان و تبعيد و ضرب و شتم مواجه هستند و در مواردی مجبور به سکوت میشوند. در سال ۱۹۶۰ در اين انجمن کميتهای تشکيل شد و در آن سالانه پروندهی صدها نويسندهی زندانی مورد رسيدگی قرار میگيرد.
بر اساس اطلاعات کميتهی نويسندگان زندانی انجمن بينالمللی قلم، هر ساله صدها نويسنده به خاطر بيان آزاد عقايدشان، زندانی میشوند و يا آثارشان سانسور شدە و يا ممنوعالقلم میشوند و همچنین دهها نويسنده کشته و يا ناپديد و تعداد قابل توجهی نيز تبعيد میشوند.
در زمينهی برخورد با نويسندگان و روزنامهنگاران کشورهای مختلف کارنامهی تاريکی دارند. از چين، ترکیه، آذربايجان و بلاروس، روسیه گرفته تا کوبا و مکزيک و چند کشور آفريقای. در اين بين ايران مرکز ثقل توجهات سازمانهای حقوق بشری از جمله انجمن بينالمللی قلم قرار دارد.
براساس آخرین آمار ارائه شده توسط انجمن قلم آمریکا که ٢٧ آوریل ٢٠٢٣ ارائه شد، از میان ۴۲ نویسندهی زن زندانی در سراسر جهان ۱۶ نفر، نویسندگان زن ایرانی هستند.
انجمن قلم آمریکا، آمار نویسندگان زندانی در سال ۲۰۲۲ را مجموعاً ۳۱۱ نفر برآورد کرده بود که از آن میان چین با ۹۰ و ایران با ۵۷ نویسندهی زندانی، رتبههای اول و دوم را دارا بودند و در کنار هم حدود نیمی از نویسندگان زندانی جهان پشت میلهها ی زندان محبوس میباشند.