مدافعان حقوق زنان تونس: راه پر فراز و نشیبی در پیش داریم
زنان تونس با بیان اینکه در نتیجه چندین دهه مبارزه در عرصه حقوق به دستاوردهایی رسیدهاند اما عدم اجرای قوانین فعلی راه آنها را طولانی و دشوار کردە، خواستار تداوم مبارزات شدند.
زهور مشرقی
تونس- جنین التلیلی فعال فمینیستی با بررسی قوانین تونس، در مورد ماده ۵٨ که برای مبارزه با خشونت علیه زنان صادر شده، صحبت کرد و گفت: ماده ۵٨ نتیجه چندین دهه مبارزه فمینیستی است. موضوع مورد بحث در سال ٢٠١٧ به پارلمان تونس ارائه شد. با وجود بررسی کاستیهای آن، یک انقلاب تلقی میشود. اما سازوکارهای لازم برای اجرای آن ایجاد نشده و بودجهای تخصیص داده نمیشود. ماده ۵٨ به خشونت سیاسی از جمله بسیاری از انواع خشونت میپردازد. در مرحله کنونی، تصمیمات مندرج در مقاله طبق درخواست اجرا نمیشوند.
«پسگرفتن شکایت منجر بە تراژدی میشود»
جنین التلیلی در مورد مشکلات زنانی کە تحت خشونت بودە و به نهادهای امنیتی مراجعە کردەاند میگوید: زنان مورد تجاوز جنسی قرار میگیرند و سعی میکنند به خانههای خود بازگردند. پس گرفتن شکایات آنها ممکن است منجر به تراژدی برای آنها شود. قضیه رفکا الشرنی اینگونه بود. او بارها شکایت کرد، اما چون اقدامات لازم انجام نشد، توسط همسرش با اسلحه کشته شد. کلانتریها و حتی خود دولت در برابر حوادث خشونتآمیز خوشبینانه عمل میکنند. در اجرای قانون مسئولیت بزرگی بر دوش وزرا است. همبستگی باید اجرا شود، حقوق زنانی که مورد تجاوز جنسی قرار گرفتهاند رعایت شود و اجازه ندهند روند پروندههایی که مستقیماً به زنان آسیب میرسد طولانی شود.
«عکسهای فتوشاپ برای باجگیری از زنان»
جنین التلیلی با بیان اینکه جامعه مدنی به خوبی میداند که در قانون مبارزه با خشونت کاستیهای فراوانی وجود دارد، گفت: خشونت سایبری یا دیجیتالی که بارزترین نوع خشونت علیه زنان است. در وب سایتهای رسانههای ضد ملی کە ضبط شده، هرگز ذکر نشده است. عکسها فوتوشاپ میشوند و با استفادە از آن از زنان باجگیری میشود و وقتی باجگیر به خواستهاش نمیرسد، این عکسهای غیرواقعی را در فیسبوک یا صفحات دیگر به اشتراک میگذارد این در حالی است کە هیچ برخورد قانونی با این جرایم صورت نمیگیرد. نهادهای جامعه مدنی و فمینیستها باید قوانین موجود را مطالعه و آن را اجرا کنند.
«تنها یک مرکز زنان وجود دارد»
جنین التلیلی در مورد دعوت وزارت زنان از انجمنها برای گفتوگو چنین گفت: به دلیل ترس از تغییر ساختار قانون، از زنان دعوت نشد. زنان در میز گفتوگو پذیرفته نشدند، به ویژه به دلیل وجود شورای مردانه که زنان از آن مستثنی بودند. اگر به ماده ۵٨ برگردیم؛ یک سیستم حفاظتی در برابر خشونت علیه زنان وجود دارد. این روش حفاظتی چیست؟ مراکز امنیتی که زنان تحت خشونت به آنها تکیه میکنند، باید آنها را به یک پناهگاه بفرستند تا از آنها در برابر عواقب خشونت محافظت کنند. اما به دلیل وجود یک مرکز، دهها زن تنها میتوانند برای مدتی در این مرکز بمانند. یعنی در تنها مرکز واقع در منطقه سیدی ثابت پایتخت تونس، علاوه بر کمبود متخصص، زنان فقط میتوانند برای مدت معینی بمانند.
«خشونت جنسی باید توصیف و کمپینهایی راهاندازی شود»
جنین التلیلی با اشارە بە اینکە دولت برخی از انجمنها را علیه زنانی که در معرض خشونت قرار میگیرند هدایت میکند، بیان کرد: این وضعیت مایه نگرانی است. مخصوصاً چون این انجمنها ظرفیت زیادی برای پذیرش ندارند، جان زنان را به خطر میاندازند. قانون شماره ۵٨ با هدف مبارزه با خشونت علیه زنان در دستیابی به هدف خود ناموفق بود. از آنجایی که این قانون بخشی از انقلاب بود، اما بودجه کافی در برابر خشونت تضمین نمیشود، کمبود تخصص وجود دارد و هیچ مرکز سرپناهی وجود ندارد. از سوی دیگر، در مورد مبارزه با خشونت، از قضات گرفته تا پلیس، کمپینهای آگاهی بخشی برای همه طرفهایی که به این موضوع علاقه دارند آغاز نشده است. موضوع دیگر بحث خشونت جنسی است. اکنون زمان شکستن دیوار سکوت و ترس است. نقش جامعه مدنی افزایش آگاهی است. به طور خاص، کمپینهایی باید در مناطق داخلی تا حد امکان انجام شود و خطرات سکوت و پذیرش خشونت جنسی باید توضیح داده شود. به ویژه افشای این نوع خشونت مایه شرمساری است.
«تأثیر خشونت در عرصه سیاسی بر زنان فعال و خبرنگاران»
روزنامەنگار مونیا العرفاوی نیز بە نوبەی خود به خشونت سیاسی در عرصه سیاسی که بر زنان فعال و روزنامهنگاران تأثیر میگذارد اشارە کرد و گفت: زنان به دلیل عقایدشان مورد قضاوت و تحت خشونت قرار میگیرند. «شتا بوخریس» روزنامهنگار به دلیل انتقاد از مقامات به زندان انداخته شد و امروز وضعیت سلامتی و روحی وی بد است. هیچ مدرکی دال بر مجرم بودن وی وجود ندارد، با اینکه بی گناه است اما آزاد نشد. زنانی که در امور سیاسی فعال هستند، به دلیل نگاە تحقیرآمیز و ابزاری مردان، مورد تجاوز مضاعف قرار میگیرند.
«زنان حق دارند در زندگی سیاسی و عمومی شرکت کنند»
مونیه العرفاوی با بیان اینکه خشونت علیه زنان عادی شده است، گفت: وقتی صحبت از روزنامهنگاران، سیاستمداران، مدافعان حقوق بشر و وکلا میشود، این وضعیت بیشتر مشهود است. ما این را به وضوح در دستگیری رهبر حزب فمینیست قانون اساسی آزاد، عبیر موسی میبینیم کە متنهایی مانند «سزاوارش بود» در رسانههای اجتماعی به اشتراک گذاشته شد.
مونیه العرفاوی درباره موفقیت زنان در تونس گفت: هنوز راه زیادی در پیش داریم. این راە با وجود ذهنیت مردسالاری پر از موانع است. ما باید موفق شویم و در جهت آزادی، دموکراسی و جامعه کثرت گرا گام برداریم. برای این امر حضور و مشارکت زنان ضروری است. زنان تصویر و تزئین نیستند، باید با مردان برابر باشند. زنان دهها سال برای حقوق خود و کشورشان جنگیدند و فداکاری خود را ثابت کردند. امروز آنها حق دارند در زندگی عمومی و سیاسی مشارکت داشتە باشند.