بریدن موی زنان نماد ایستادگی در برابر بی‌عدالتی است
بریدن موی زنانه ریشه‌ی تاریخی دارد و برای بسیاری از زنان ایرانی به معنای اعتراض به بی‌عدالتی‌های رژیم جمهوری اسلامی است و پیامی است کە به معیارهای قدرت و جامعه‌ی سنتی که زنانگی را براساس معیارهای خودشاشکل دادەاند، اهمیتی نمی‌دهند.
بریوان کمال
سلیمانی- زنان در خاورمیانه، اروپا، آمریکا و سراسر جهان در راهپیمایی‌ها و تظاهرات با زنان ایرانی اعلام همبستگی کردند و برخی از زنان موی سر خود را در انظار عمومی کوتاه کردند. این نوع واکنش زنان در برابر حکومت زن‌ستیز جمهوری اسلامی باعث شد افکار عمومی به این امر توجه کنند که کوتاه کردن مو توسط زنان پدیده‌ی جدیدی نیست و ریشه‌ای تاریخی دارد.
برای بسیاری از زنان ایران، کوتاه کردن موها نشانه و نماد زیبایی است و به معنای اعتراض به رژیمی است که پوشش زنان را کنترل کردە و باز گذاشتن مو را موجب مجازات می‌داند. در منابع تاریخی و تاریخ‌نامه‌ها آمده است که کوتاه کردن موی زنان بر علیه ناعدالتی ریشه‌ای به بلندای تاریخ دارد.
زنان در اعتراض به بی‌عدالتی‌ها موهای خود را کوتاه می‌کنند
زنان ایرانی معنا و هدف خود را از کوتاه کردن موی خود به روش‌های مختلف بیان می‌کنند. بعضی از زنان می‌گویند، می‌خواهند با کوتاه کردن موهای خود نشان دهند که اهمیتی برای قوانین حکومت جمهوری اسلامی و قوانین مردسالاری که موی زنان را به عنوان دست‌آویزی برای زیر سلطه قرار دادن آنها قرار داده‌اند، قائل نیستند و با کوتاه کردن موهای خود، خشم خود را از رژیم نشان می‌دهند.
یکی دیگر از دلایل کوتاه کردن موها به اصول فرهنگی تاریخی برمی‌گردد. در ادبیات خلق‌های ایران، کوتاه کردن مو نماد عزاداری و گاهی اعتراض است و زنان برای نشان دادن خشم موهای خود را کوتاه می‌کنند.
این رویه‌ی فرهنگی تاریخی در کتاب‌ها و اشعار تاریخی نمایان است و بیشتر اشعار ادبیات تاریخی خلق‌های ایران بە این امر اشارە کردەاند.
یکی از نویسنده‌ها و مترجمان ایرانی در توییتی نوشته است: کوتاه کردن موی زنان یک سنت کهن ایرانی است، وقتی خشم زنان علیه رژیم ستمکار افزایش می‌یابد، زنان موهای هود را به نشانه‌ی بی‌عدالتی کوتاه می‌کنند. در شاهنامه، مشهورترین اثر فردوسی آمده است که پس از کشته شدن سیاوش پهلوان، همسرش فرنگ و زنانی که همراه وی بودند، در برابر ناعدالتی موهای خود را کوتاه می‌کنند.
شخصیت‌هایی که در شعر به تصویر کشیده شده‌اند به عنوان نمادهای مقاومت دیده می‌شوند. در اشعار شاعرانی مانند حافظ و خاقانی نیز کوتاه کردن موی زنان دیده می‌شود که همیشه نشانه‌ای بر عزاداری و نارضایتی در برابر ناعدالتی بوده است.
این رویه‌ی فرهنگی در سایر فرهنگی‌های باستانی دیگر نیز رایج بوده است. حماسه‌ی گیلگمش، شعری ٣ هزارو پانصد ساله از منطقه‌ی بین‌االنهرین باستان است که موضوع غم و اندوه را بیان می‌کند. در این حماسه از بریدن و کوتاه کردن موهای انسان برای بیان درد استفاده می‌شده است. این شعر حماسی که یکی از قدیمی‌ترین آثار ادبی جهان است، تأثیرات بسیاری بر فرهنگ‌های اطراف خود داشته است.
کوتاه کردن مو پیشینه‌ای کهن در میان کوردها دارد که احتمالاً تحت تأثیر فرهنگ کوردی و فارسی بوده است، به ویژه آن‌هایی که در منطقه‌ی بین‌النهرین و هلال حاصلخیز زندگی کرده‌اند تأثیرات فرهنگی زیادی از هم داشته‌اند. زنان کورد از دوران باستان تاکنون زمانی که یکی از عزیزان خود را از دست می‌دادند، از غم و ناراحتی موهای خود را کوتاه می‌کردند. به عنوان نمونه می‌توان به زنان و مادران ایزدی شنگال اشاره کرد که پس از حمله‌ی داعش در سال ٢٠١۴ و شهادت فرزندانشان در محافظت از سرزمین و وطن، موهای خود را بریده و به نشانه‌ی عزا بر مزار عزیزان خود قرار می‌دادند. این نمونه را همچنین می‌توان در آرامگاه شهیدان روژآوای کوردستان به وضوح دید.
چرا کوتاه کردن موی زنان در فرهنگ‌ها عجیب تلقی می‌شود؟
در بسیاری از جوامع، موهای بلند جزء جدایی ناپذیر «زنانگی» است، به طوری که اگر زنی موهای خود را کوتاه کند، مورد سؤال قرار می‌گیرد. جالب این‌جاست که در بسیاری از جوامع کوتاهی موهای زنان با یک رویداد قبلی مرتبط است، برخی معتقدند که یک پیوند مستقیم بین کوتاه کردن مو و جدایی وجود دارد و زنانی که از همسر خود جدا می‌شوند در اولین فرصت موهای خود را کوتاه می‌کنند.
اگرچه موهای بلند برای مردان در بسیاری از جوامع دیگر عجیب تلقی نمی‌شود، اما موهای کوتاه برای زنان همچنان مردانه و عجیب تلقی می‌شود. اما گفته می‌شود زنان قوی و مقاوم در جهان خلاف این ایدئولوژی را ثابت کرده‌اند، زنانی که با استقامت و تلاش بی‌امان در اتخاذ دیدگاه مسئولیت‌پذیری در بالاترین مناصب سیاسی و مدیریتی اقتصاد موفق بوده است.
پانصد سال پیش «موی کوتاه و تصویر یک مرد» یکی از اتهامات ژان دارک، قهرمان ملی فرانسه در جنگ صد ساله بریتانیا بود، زن شجاع توسط دستگاه کلیسا محاکمه و سوزانده شد. مونسیور آنتوان، آرایشگر فرانسوی، در سال ١٩٠٩ مدل موی کوتاه را برای زنان ارائه کرد، شاید برای اولین بار که مدل او برای مدل موی زنان پیشنهاد شد و در حالی که تصور جامعه درباره‌ی این مدل موی زنان منفی بود.
کوکو چنل که تأثیر زیادی بر دنیای مد گذاشت، یکی از معدود زنانی بود که در دهه ١٩٢٠ جرأت کرد موهای خود را کوتاه کند و در دهه ١٩۶٠، مدل موی کوتاه در بین نسل جوان و سرکش آن زمان و سینما محبوب شد و نقش مهمی ایفا کرد.
در قرن بیست و یکم و انقلاب زنان، زنان کورد در روژهلات کوردستان و زنان ایرانی و زنان جهان، پس از قتل ژینا امینی ٢٢ ساله توسط رژیم ایران به بهانه‌ی پوشش نامناسب، همزمان با شروع قیام و اعتراضات سراسری با شعار«زن زندگی آزادی» بر علیه بی‌عدالتی‌های نظام سرکوبگر ایران و در اعتراض به کشتار زنان و تحمیل حجاب اجباری و پنهان کردن موهای زنان، کمپین کوتاهی مو راه اندازی کرد.