استفاده از هنرهای مختلف، ابتکاری برای از بین بردن تمام اشکال خشونت
ابتکارات جوانان بازتاب‌دهنده واقعیت‌های زندگی زنان در شهرهای مختلف مصر است و با هدف بهبود وضعیت آنان و جلب توجه به نقض حقوقشان فعالیت می‌کنند.
اسماء فتحی
قاهره – بورسعید یکی از شهرهای با ویژگی‌های متفاوت و فرهنگی متنوع است، که این تنوع به دلیل مهاجرت‌های داخلی به این شهر شکل گرفته است. این امر تأثیر زیادی بر وضعیت زنان در این شهر گذاشته است.
زنان به ویژه در منطقه صنعتی مصر با مشکلات زیادی مواجه‌اند که این مشکلات ناشی از بارهای اضافی است که به دلیل زن بودن تحمل می‌کنند. همچنین، شکل‌های مختلف خشونت علیه زنان در این شهر تحت تأثیر تنوع فرهنگی قرار دارد.
برای درک بهتر وضعیت زنان، گفتگویی با إیناس المعصراوی، بنیانگذار ابتکار «کحیله» در شهر بورسعید داشتیم. این ابتکار با استفاده از هنرهای مختلف تلاش می‌کند تا وضعیت جامعه و به خصوص زنان را بهبود بخشد، زیرا زنان یکی از گروه‌هایی هستند که در سطوح مختلف مورد نقض حقوق قرار می‌گیرند.
ابتکار «کحیله» یکی از ابتکارات نویدبخش در مناطق کانال سوئز است. زمینه‌های فعالیت شما چیست؟
ما کار خود را با تمرکز بر اشکال مختلف خشونت و تبعیض علیه زنان آغاز کردیم. این کار نقطه آغازی برای آموزش و توسعه خودمان بود و این امر به ساختن تیم‌هایی برای کار بر روی مسائل زنان کمک کرد.
با گذشت زمان، به این نتیجه رسیدیم که باید تیم‌های زنان را در این شهر ایجاد کنیم و مردان را نیز در این کار دخیل کردیم، زیرا آنها نقش مهمی در جامعه بورسعید دارند.
هدف ما حضور در واقعیت جامعه بود و این ما را به استفاده از ابزارهای ساده‌ای که بتوانند توجه مردم را جلب کنند، سوق داد. این ابزارها شامل هنرهای مختلف مانند هنرهای تجسمی بودند. ما نمایشگاه‌های عکاسی درباره نقش زنان و مشارکت آنها در جامعه برگزار کردیم و همچنین نمایش‌های تعاملی در مورد مسائل مختلف زنان اجرا کردیم.
ما جلسات قصه‌گویی زیادی برگزار کردیم و در این جلسات به مشکلات زنان و نقض حقوق آنها در خیابان‌ها پرداختیم؛ مواردی که بر حقوق انسانی آنان تأثیر گذاشته و حضور آنها در جامعه را تحت تأثیر قرار داده است.
شما در این ابتکار از هنر استفاده کردید. فکر می‌کنید هنر چقدر می‌تواند تغییرات واقعی در جامعه ایجاد کند؟
هنرهای مختلف تأثیر مستقیمی بر مخاطبان دارند، زیرا درهای همه را می‌کوبد و معانی ساده و گویا دارد که به تلاش‌های پیچیده نیاز ندارند و این همان چیزی است که مخاطب به آن نیاز دارد.
هنر برای همه در دسترس نیست؛ مثلاً تئاتر و سینما در شرایط اقتصادی فعلی به عنوان تجملات در نظر گرفته می‌شوند. ما دوستانی داریم که در رشته‌های مختلف هنری کار می‌کنند و همکاری داوطلبانه با آنها نتایج فراتر از انتظاراتمان داشته است.
می‌توان از هنرهای مختلف برای ایجاد تغییرات واقعی استفاده کرد، زیرا توانایی هنر در تأثیرگذاری بر شهروندان و نزدیک کردن تصاویر مختلف به آنها بسیار زیاد است، به ویژه زمانی که این هنرها بازتاب‌دهنده نقض حقوق دیگران باشند.
بورسعید از نظر فرهنگی با سایر شهرها متفاوت است. به نظر شما، مهم‌ترین مشکلاتی که زنان در این شهر با آن مواجه هستند چیست؟
حق مسکن یکی از مشکلاتی است که زنان، به ویژه زنان مجرد و خودسرپرست با آن مواجه‌اند. به دلیل نبودن مردی در کنار آنان، زنان نمی‌توانند مسکن دریافت کنند.
در منطقه صنعتی بورسعید، زنان با نقض‌های زیادی مواجه‌اند؛ از جمله ساعات طولانی کار و دستمزدهای پایین. همچنین فاصله زیاد برخی شرکت‌ها از مناطق مسکونی بارهای اضافی برای زنان در حمل‌ونقل و رفت‌وآمد ایجاد می‌کند. نباید مسئله آزار جنسی در محل کار و تبعیض در سطوح مختلف را نیز فراموش کنیم.
زنان به دلیل زن بودن و انتخاب‌هایی که متفاوت از الگوهای رایج جامعه انجام می‌دهند، مانند ورود به بازار کار، رانندگی یا ورود به عرصه‌های عمومی، چه سیاسی و چه اقتصادی، با انواع انگ‌زدن‌ها مواجه می‌شوند. بسیاری از افراد معتقد نیستند که زنان می‌توانند چنین کارهایی را انجام دهند یا حق دارند در مراکز تصمیم‌گیری حضور داشته باشند.
به دلیل تفاوت‌های فرهنگی در بورسعید، این تفاوت‌ها چگونه بر انواع خشونتی که زنان با آن مواجه‌اند، تأثیر گذاشته است؟
واقعاً انواع خشونت در این شهر متفاوت است. در منطقه صنعتی، بسیاری از زنان در شرکت‌ها و کارخانه‌ها مشغول به کارند و این موضوع آنها را در معرض آزار جنسی، خشونت لفظی، تبعیض و دستمزدهای پایین‌تر قرار می‌دهد.
در خانه‌ها نیز حقوق بسیاری از زنان نقض می‌شود و مورد ضرب‌وشتم قرار می‌گیرند. به دلیل طبیعت محافظه‌کارانه ساکنان شهر، دختران مجبور به پوشیدن حجاب می‌شوند و اگر بخواهند از آن سر باز زنند، مورد خشونت قرار می‌گیرند. به آنها سبک خاصی از پوشش و حتی محدودیت‌هایی در جابه‌جایی و حرکت تحمیل می‌شود.
در بسیاری از موارد، زنان حتی اجازه تصمیم‌گیری در مورد ازدواج را ندارند. یکی از حوادث شناخته شده در شهر این بود که دختری تصمیم گرفت نامزدی خود را لغو کند و در راه محل کارش توسط نامزدش به قتل رسید.
به دلیل شرایط اقتصادی سخت، بسیاری از زنان مجبورند در محیط‌های ناامن با دستمزدهای کمتر و کار سخت‌تر بدون داشتن فرصت‌های مناسب کار کنند، تنها به این دلیل که زن هستند و معیارهای عادلانه برای کار بر آنان اعمال نمی‌شود.
ابتکار شما در حال رسیدگی به مسائل حساس و مهمی است. برنامه‌های آینده شما چیست؟
با توجه به پیشرفت‌های سریعی که هر روز در جامعه اتفاق می‌افتد، باید همگام با آنها پیش برویم. این موضوع بر نوع گفتگوی عمومی ما از طریق پلتفرم‌های مختلف و ارتباط مداوم با گروه‌های هدف ما تأثیر گذاشته است تا بهتر نیازهای آنها را درک کنیم.
ما در حال مطالعه نیازهای گروه‌های مختلف اجتماعی هستیم و تصمیم گرفته‌ایم به گروه‌های سنی پایین‌تر از جوانان توجه کنیم، چرا که می‌دانیم این موضوع تأثیر زیادی بر واقعیت جامعه دارد.
ما همچنین بر مسئله خشونت و اخاذی اینترنتی کار می‌کنیم، زیرا ما حمایت‌های فنی به دختران و زنانی که در معرض این نوع تهدیدات هستند ارائه می‌دهیم. این حمایت‌ها شامل حفاظت از فضای دیجیتال آنها و همچنین ارائه مشاوره‌های حقوقی رایگان است.
با توجه به مهاجرت‌های داخلی به بورسعید و ترکیب فرهنگی متنوع، این امر چه تأثیرات منفی‌ای بر وضعیت زنان دارد؟
بورسعید واقعاً شهری است که مهاجران را به خود جذب می‌کند، چه از مناطق اطراف آن و چه از شهرهای دیگر. در این شهر، ترکیبی از فرهنگ‌ها و تنوع فکری زیادی وجود دارد.
این تفاوت‌ها باعث ایجاد نوعی انزوای دیگران می‌شود، به‌گونه‌ای که افراد با برچسب‌هایی مانند «روستایی»، «جنوبی» یا «کم‌فکر» طبقه‌بندی می‌شوند. این نوع انگ‌های اجتماعی به افراد با فرهنگ‌های مختلف تحمیل می‌شود.
در مورد زنان، همواره آنها را براساس ظاهرشان، افکارشان و نقش‌های اجتماعی‌شان مورد قضاوت قرار می‌دهند و جامعه آنها را در قالب‌های خاصی می‌بیند و نمی‌پذیرد که زنان از این قالب‌ها خارج شوند.
زنان همچنین با تبعیض سنی مواجه‌اند. بسیاری از افراد باور ندارند که زنان در سنین مشخصی قادر به کار هستند و ظاهر، جابه‌جایی‌ها و افکار زنان باید مطابق با نگاه اجتماعی نسبت به سن آنان باشد. این دیدگاه باعث می‌شود که زنان در جای خود متوقف شوند، در خود فرو بروند و در انتظار مرگ بمانند.