سفر چالش؛ روایت زنی که تاریکی را شکست داد

«زنان نباید در مرزهای مشخصی متوقف شوند و باید قیدهای کلیشه‌ای جامعه را بشکنند.» این پیام سعاد رضا، بانوی نابینای لبنانی، خطاب به زنانی است که در برابر معلولیت‌شان ضعف نشان می‌دهند.

فادیا جمعه

لبنان - امروزه زنان برای اثبات توانایی‌های خود در مدیریت امور زندگی، با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می‌کنند. در این میان، زنان دارای نیازهای ویژه به دلیل نبود انجمن‌های حمایتی، با چالش‌های بیشتری روبرو هستند.

اراده پولادین زنان نابینا امیدآفرین است و ثمرات آن فراتر می‌رود. یکی از این زنان سعاد رضا، بنیانگذار انجمن نابینایان جنوب لبنان است که معلولیت نتوانست مانع پیشرفت و خدمت او به هم‌سرنوشتانش شود. او با چالش‌ها جنگید، به تحصیل ادامه داد و در آزمون‌های دشوار موفق شد.

این زن نابینا که اکنون در دهه هفتم زندگی خود به سر می‌برد، از اوایل بیست‌سالگی با نابینایی دست به گریبان است. وی اهل نبطیه در جنوب لبنان، در محیط نسبتاً سنتی خود محصور نماند. او و خانواده‌اش با آگاهی از آینده پیش رو، پس از تشخیص نابینایی در سنین پایین، راه زندگی را در پیش گرفتند. امروز او الگویی است در عبور از موانع اجتماعی، اقتصادی و سلامت.

در گفت‌وگو با خبرنگار ما، سعاد رضا از انتقالش از مدرسه نبطیه به مدرسه نابینایان و ناشنوایان بعبدا سخن گفت. وی پس از پایان تحصیل در سال ۱۹۸۶، در وزارت بهداشت نبطیه درخواست کار داد. او می‌گوید: «در آزمون خدمات مدنی رتبه دوم کشور را کسب کردم و ابتدا در وزارت بهداشت به عنوان اپراتور تلفن و سپس در وزارت ارتباطات مشغول به کار شدم.»

این فعال اجتماعی با وجود مشکلات سلامتی و دشواری‌هایی که در مسیر کاری‌اش با آن‌ها روبرو شد، ۳۷ سال در ادارات دولتی خدمت کرد. او تأکید می‌کند: «با وجود مشکلات فراوان، هرگز تسلیم نشدم و برای پیشبرد کارها و مدیریت امور شخصی‌ام مبارزه کردم.»

سعاد رضا معتقد است افراد شاغل نمی‌توانند به زندگی بدون کار عادت کنند. به همین دلیل پس از بازنشستگی کسب‌وکاری تازه راه‌اندازی کرد. او می‌گوید: «چون نمی‌توانستم به کسی وابسته باشم، دکه‌ای برای فروش نوشیدنی و شیرینی در منطقه‌ای پر از ادارات دولتی راه‌اندازی کردم و با نصب دستگاه چاپ، به فروش تمبرهای رسمی هم پرداختم.»

این زن توانمند با مشاهده وضعیت نابسامان نابینایان در منطقه و بی‌توجهی دولت و انجمن‌های حمایتی، دست به کار شد. او با همراهی حیات عسیران، فعال اجتماعی که تا امروز بزرگترین حامی انجمن است، «انجمن نابینایان جنوب» را تأسیس کرد. سعاد رضا می‌گوید: «در جنوب لبنان هیچ انجمنی به امور نابینایان رسیدگی نمی‌کند. این قشر به حاشیه رانده شده نیازمند حمایت هستند.»

او با قدردانی از حمایت زنان نبطیه می‌گوید: «این زنان از مهم‌ترین حامیان من و انجمن بودند و بدون پشتیبانی آن‌ها، در غیاب دولت نمی‌توانستیم به یاری نابینایان ادامه دهیم.»

هدف اصلی انجمن، توانمندسازی نابینایان از طریق آگاه‌سازی و آموزش است. این فعال اجتماعی تاکید می‌کند: «ما علاوه بر آموزش حقوق مدنی و مهارت‌های اجتماعی، با ارائه کمک‌های غیرنقدی از آن‌ها حمایت می‌کنیم.»

سعاد رضا بر اراده قوی زنان در رویارویی با مشکلات تأکید می‌کند و معتقد است زنان با تکیه بر توانایی‌ها و تلاش مستمر می‌توانند به موفقیت دست یابند.

او در پایان خطاب به زنان دارای نیازهای ویژه می‌گوید: «زنان باید از مرزهای تحمیلی جامعه عبور کنند، با عزمی راسخ در حوزه تخصصی خود فعالیت کنند و به استقلال برسند.» وی خود را نمونه‌ای از یک زن موفق می‌داند که معلولیت نتوانسته مانع پیشرفتش شود.