چالش‌های مشارکت سیاسی افراد دارای معلولیت

زنان دارای معلولیت در تونس که علاقمند به مشارکت در عرصه‌های سیاسی هستند، به دلیل محدودیت‌های مرتبط با سلامتی خود و دیدگاه‌های رایج در جامعه نسبت به این افراد، با چالش‌های بیشتری نسبت به سایر همتایان خود روبرو می‌شوند.

نزیهه بوسعیدی

تونس - ایمان بن عاشور، عضو اتحادیه نابینایان تونس و فعال در موسسه بین‌المللی نظام‌های انتخاباتی، بر این باور است که زنان دارای معلولیت نیز باید فرصت مشارکت در زندگی سیاسی را داشته باشند و علی‌رغم چالش‌های ناشی از معلولیت، واجد شرایط برای ورود به این حوزه می‌باشند. وی تصریح کرد: «این زنان به دنبال ارائه نامزدی خود هستند اما با مشکلاتی در دسترسی به فرایندهای مورد نیاز مواجه می‌شوند، چرا که هیئت عالی مستقل انتخابات در اتخاذ تدابیر تسهیل‌گر کوتاهی می‌کند. زمانی که یک نامزد زن پرونده‌ی خود را ارسال می‌کند، ابتدا تأییدیه‌ی دریافت پرونده ارسال می‌شود؛ سپس پس از گذشت زمانی از وی خواسته می‌شود تا سند دیگری فراهم آورد و در نهایت، با ارسال مدارک توسط شخص ثالث، درخواست وی رد و خواستار حضور شخصی او می‌شوند که این روند، مصائب وی را دوچندان می‌کند.»

وی علاوه بر این توضیح داد که زنان پیروز در انتخابات با چالش‌های عمده‌ای در شرکت در جلسات و کنفرانس‌های برگزار شده در طبقات بالای ساختمان‌ها مواجه هستند، جایی که نیازهای خاص معلولیت آنها به درستی در نظر گرفته نمی‌شود. افزون بر این، وی به ناعدالتی‌های موجود در قوانین موجود اشاره کرد و مثال زد: «در انتخابات محلی، ماده ٢٧ از فرمان شماره ١٠ برای افراد دارای معلولیت به طور ناعادلانه‌ای محدودکننده است، چرا که تاکید بر اختصاص یک کرسی اضافی در هر شورای محلی به نمایندگان دارای معلولیت دارد و قرعه‌کشی بین نامزدهای دارای معلولیت برای این عضویت انجام می‌شود.»

او با تأکید بیان داشت: «اتحادیه در تلاش است تا با امکان تعیین سهمیه‌هایی برای پیروزی در انتخابات، همچنان مسیر فعلی را دنبال کند، زیرا نمی‌توان از اهمیت تقویت مشارکت زنان دارای معلولیت در حیات سیاسی چشم‌پوشی کرد. در مقایسه‌ای بر اساس جنسیت در عرصه‌های سیاسی، معلولیت بینایی نسبت به معلولیت‌های جسمی که بیشتر به ویلچر وابسته هستند، وضعیت بهتری دارد؛ چراکه دسترسی و حرکت در فضاهای برگزاری جلسات و فعالیت‌ها برای آخرین گروه دشوارتر است.» وی افزود: «زنان دارای معلولیت علاقه‌مند به فعالیت در عرصه سیاسی هستند، اما برای تحقق این مشارکت، نیازمند اراده سیاسی جامع برای تغییر و توانمندسازی آن‌ها به منظور دسترسی به این حقوق قانونی هستند.»

در خصوص دورنمای اتحادیه نابینایان در ارتقاء مشارکت زنان دارای معلولیت در عرصه‌های سیاسی و مدنی، وی عنوان کرد: «به تازگی کنفرانسی تحت عنوان 'همه آنها' برگزار نمودیم. علاوه بر این، پیشنهاد خواهم کرد که همایشی حمایتی با حضور هیئت عالی مستقل انتخابات و افرادی که در مسیر نامزدی انتخاباتی یا استفاده از حقوق سیاسی‌شان با موانع مواجه شده‌اند، تشکیل شود تا بتوانیم دسترسی به توصیه‌ها و راه‌حل‌هایی برای اصلاح قوانین و حمایت بهینه از زنان، به ویژه زنان دارای معلولیت، را فراهم آوریم. به منظور افزایش آگاهی، دوره‌های ویژه‌ای در مناطق داخلی که خشونت ثبت شده و فرهنگ مردسالارانه زنان را به عنوان عناصری غیرفعال در جامعه تلقی می‌کند، برگزار خواهیم کرد. همچنین، ما در پی آن هستیم که جامعه مدنی را برای برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه رهبری تشویق نماییم تا زنان دارای معلولیت، هنگام دستیابی به مناصب تصمیم‌گیری، به شکل کارآمد آماده شوند.»

او اشاره کرد: «از طریق همایش 'همه آنها' می‌خواستم پرده از این مشکلات و دشواری‌ها بردارم. ما از نمایندگان ارگان‌ها و نمایندگان مردم دعوت کردیم تا قانون انتخابات را برای حمایت از تبعیض مثبت و افزایش نمایندگی زنان اصلاح کنند. ما مشاهده کردیم که در بسیاری از کشورهای دیگر مانند رواندا که پیشگام در نمایندگی زنان در زندگی سیاسی است، موفق شده با اصلاح قانون و برگزاری دوره‌های آموزشی و آگاهی‌بخش، این نسبت را افزایش دهد تا زنان نقش تصمیم‌گیری در زندگی سیاسی داشته باشند.»