انجمن سه‌روین؛ خانه‌ای برای همه زنان کوردستان
هَلاله شوکت‌لهونی: «ايجاد انجمن سەروین، تلاشی بود برای گشودن درهای این خانه به روی تمامی زنان از هر گوشه کوردستان، تا این خانه کوچک را به انجمنی گسترده و سرشار از همبستگی تبدیل کنیم.»
آرشین آراد
مرکز خبر- به گفته اعضای اصلی انجمن سەروین (سَروین)، این انجمن پیش‌تر با نام «مالی ژنانی هه‌ورامان» شناخته می‌شد؛ اما به دلایلی، اعضا تصمیم به تغییر نام آن گرفتند و عنوان جدید «سه‌روین» را برگزیدند. به همین منظور، گفت‌وگویی با اعضای این انجمن ترتیب دادیم تا به دلایل شکل‌گیری و اهداف این نهاد بپردازیم.
کژان اسدی، یکی از اعضای اصلی انجمن، دراین‌باره می‌گوید: «پیش‌تر انجمن ما با نام «مالی ژنانی هه‌ورامان» فعالیت می‌کرد. این پرسش برای بسیاری پیش می‌آمد که آیا تنها زنان هه‌ورامی می‌توانند به آن بپیوندند؟ هرچند واقعیت این است که حدود ۹۰ درصد فعالیت‌های ما بر منطقه هه‌ورامان و زنان آن متمرکز است، اما تصمیم گرفتیم فضایی بازتر برای حضور زنان از دیگر مناطق ایجاد کنیم. انجمن سه‌روین، مانند بسیاری از انجمن‌های دیگر، کانال‌های ارتباطی در فضای مجازی دارد و زنان بسیاری از سراسر کوردستان در این انجمن عضو هستند؛ هرچند، همان‌طور که پیش‌تر گفتم، تمرکز اصلی ما همچنان بر هورامان است.»
او همچنین با اشاره به ماهیت خودجوش انجمن سه‌روین، افزود: «این انجمن پنج سال پیش تأسیس شد و از همان ابتدا به‌صورت خودجوش و مستقل توسط زنان اداره شده است. به‌دلیل شرایط حاکم بر ایران، نتوانستیم در مریوان دفتر رسمی داشته باشیم؛ چراکه در ایران به چنین انجمن‌هایی مجوز نمی‌دهند. بااین‌حال، انجمن سه‌روین به‌صورت رسمی در بغداد عراق ثبت شده و زیرمجموعه انجمن واران به شمار می‌آید.»
کژان اسدی در ادامه درباره اعضای اصلی انجمن گفت: «این انجمن پنج تا شش عضو اصلی دارد و هلاله شوکت‌لهونی، یکی از بنیان‌گذاران، از اعضای فعال ماست که اکنون در سلیمانیه زندگی می‌کند.»
در مصاحبه‌ای با یکی دیگر از اعضای اصلی سه‌روین، سروه.ر اعلام کرد که این انجمن حدود ۱۵۰ عضو دارد و در شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک، اینستاگرام و تلگرام فعال است. مدیریت صفحات اینستاگرام و فیس‌بوک برعهده هَلاله شوکت‌لهونی است.
او همچنین افزود: «این انجمن به‌عنوان یک نهاد زنانه در فعالیت‌های گوناگونی از جمله شرکت در مراسم‌های زیست‌محیطی و بزرگداشت سالگرد هنرمندان، ازجمله یادواره فتانه ولیدی و دیگر هنرمندان، نقش داشته است.»
در گفت‌وگویی با هَلاله شوکت‌لهونی، بنیان‌گذار انجمن، او از دشواری‌های فعالیت در شرایط کنونی ایران سخن گفت و تأکید کرد که در سال‌های اخیر به‌دلیل همه‌گیری کرونا و خیزش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی»، فعالیت‌های انجمن به‌شدت محدود و محتاطانه شده است.
او درباره چگونگی تأسیس انجمن و سختی‌های فعالیت آن توضیح داد: «انجمن سه‌روین در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۹ طی یک گردهمایی در شهر مریوان تأسیس شد. در همان سال، همه‌گیری کرونا آغاز شد و پس‌از آن نیز با خیزش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» مواجه شدیم که موجب شد نتوانیم فعالیت‌های خود را گسترش دهیم. باوجود این، ما به‌عنوان انجمن «مالی ژنانی هه‌ورامان» در حد توان در حوزه محیط‌زیست فعال بودیم و نسبت به رویدادهای مختلف روژهلات کوردستان واکنش نشان داده و بیانیه‌هایی صادر کردیم. همچنین در مراسم‌های مختلف مانند سالگرد شهدا شرکت کردیم. بااین‌حال، مشکلاتی مانند همه‌گیری کرونا، آتش‌سوزی جنگل‌ها و از دست دادن فعالان محیط‌زیست، و درنهایت، خیزش انقلابی اخیر، فعالیت‌های ما را محدود کرد.»
هەلالە شوکت‌لهونی می‌گوید که فعالیت و تجمع زنان در ایران با دشواری‌های بسیاری همراه است، چراکه دولت جمهوری اسلامی همواره در برابر چنین فعالیت‌هایی موضعی مخالف داشته است. او دراین‌باره توضیح می‌دهد: «تجمعات زنان در ایران بسیار سخت است، زیرا این حکومت فعالیت‌های مرتبط با زنان را نمی‌پذیرد و با آن مخالفت می‌کند. همین مسئله باعث شد که ما فعالیت‌های خود را با احتیاط بیشتری پیش ببریم، اما باوجود تمام این محدودیت‌ها، تلاش کردیم انجمن را سازماندهی کرده و زنان فعال را در این چارچوب گرد هم آوریم.»
به گفته موسس انجمن، جشن سالگرد سه‌روین هرساله به‌دلیل تداخل با سالگرد خیزش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» با تأخیر برگزار می‌شود، چراکه ۱۵ و ۱۶ سپتامبر، روزهایی هستند که به‌عنوان سالگرد این خیزش شناخته می‌شوند و برگزاری جشن در این ایام امکان‌پذیر نیست. وی دراین‌باره اظهار داشت: «سال گذشته توانستیم جشن سالگرد انجمن را با تأخیری کوتاه برگزار کنیم، اما امسال به‌دلیل تغییر نام و لوگوی انجمن، ناچار شدیم جشن را بیشتر به تعویق بیندازیم.»
«هدف از تغییر نام، گشودن درهای انجمن به روی تمامی زنان کوردستان بود»
هَلاله شوکت‌لهونی در ادامه می‌گوید: «هدف ما از تغییر نام و لوگوی انجمن «مالی ژنانی هه‌ورامان» این بود که درهای این نهاد را به روی تمامی زنان از نقاط مختلف کوردستان باز کنیم و آن را به انجمنی گسترده‌تر تبدیل کنیم. ما می‌خواستیم فضایی فراهم کنیم که زنان از هر چهار بخش کوردستان بتوانند در آن مشارکت کنند و فعالیت‌های خود را گسترش دهند.»
«نام سه‌روین تقریباً فراموش شده بود»
هَلاله شوکت‌لهونی درباره دلیل انتخاب نام «سه‌روین» برای انجمن چنین توضیح می‌دهد: «ما تصمیم گرفتیم نام انجمن را به «سه‌روین» تغییر دهیم. سه‌روین، سربندی سنتی است که تمامی زنان کورد در سراسر کوردستان از آن استفاده می‌کنند. چه در باکور، چه در روژاوا، روژهلات و حتی باشور، زنان منطقه به منطقه این سربند را به سر می‌بندند. بااین‌حال، نام سه‌روین به‌مرور زمان کمرنگ و ناشناخته شده بود. برای مثال، نام «هه‌وری» برای بسیاری آشناست و در محاوره روزمره استفاده می‌شود، اما وقتی می‌گفتیم سه‌روین، حتی کسانی که در این حوزه تخصص داشتند، با شنیدن آن تعجب می‌کردند.»
او ادامه می‌دهد: «ما بر این باور بودیم که باید نامی را انتخاب کنیم که باز هم برای زنان کورد آشنا شود و مورد استفاده قرار گیرد. جالب اینجاست که بسیاری از زنان کورد از سه‌ربند استفاده می‌کردند، اما نمی‌دانستند که نام اصلی آن سه‌روین است. این سربند، نمادی زیبا و اصیل از فرهنگ کوردی است و به همین دلیل تصمیم گرفتیم نام قبلی انجمن را به سه‌روین تغییر دهیم تا این نماد دوباره زنده شود و جایگاه واقعی خود را در فرهنگ کوردستان بازیابد.»
هَلاله شوکت‌لهونی درباره اهمیت آگاهی زنان کورد از تاریخ و فرهنگشان در چارچوب انجمن سه‌روین می‌گوید: «ما در این انجمن تلاش کرده‌ایم تا تمام زنان توانمند، هم‌فکر و هم‌پیمان را گرد هم آوریم تا در حوزه‌های مختلف، از محیط‌زیست گرفته تا ادبیات، هنر، سینما و دیگر عرصه‌های فرهنگی مختص به زنان، فعالیت داشته باشیم. هدف ما این است که به سلامت جسمی و فکری زنان توجه کنیم و آگاهی آن‌ها را درباره تاریخ ملت کورد افزایش دهیم. ما می‌خواهیم که زنان از تمامی مناطق کوردستان بتوانند در این انجمن فعالیت کنند، چراکه شناخت زنان کورد از پیشینه تاریخی، فرهنگی و زبانی خود برای ما بسیار ارزشمند است و در آینده باید در این زمینه فعالیت‌های بیشتری انجام دهیم.»
هَلاله شوکت‌لهونی با تأکید بر لزوم اثرگذاری فعالیت‌های مربوط به زنان، می‌گوید: «ما نمی‌توانیم ادعا کنیم که تنها انجمنی هستیم که در زمینه زنان فعالیت می‌کند. امیدوارم هزاران موسسه در حوزه حقوق زنان تأسیس شود، اما آنچه اهمیت دارد این است که این فعالیت‌ها به‌درستی انجام شوند. خدمت در این زمینه باید نخست به زنان و سپس به فرهنگ و تاریخ کوردستان باشد. ما باید بازسازی و بازشناسی زنان را بر پایه فرهنگی که از گذشته داشته‌ایم انجام دهیم و آن را در کنار فرهنگ امروزی توسعه دهیم؛ اما این توسعه نباید به قیمت از دست دادن هویت و تاریخ ما تمام شود. ما باید بدون گم کردن ریشه‌های هویتی‌مان پیش برویم. به همین دلیل، به زنانی نیاز داریم که هوشیار باشند و از تاریخ، فرهنگ و توانایی‌های زنانه خود آگاهی داشته باشند.»
در پایان، هَلاله شوکت‌لهونی برای تأکید بر مشارکت تمامی زنان کوردستان در این انجمن می‌گوید: «این انجمن به هیچ فرد خاصی تعلق ندارد. همه زنان در آن سهیم هستند. ما صرفاً به‌عنوان یک روند اداری، نام رئیس و اعضای اصلی را داریم، اما این انجمن متعلق به تمامی زنان است و هیچ مرزی برای مشارکت وجود ندارد.»