NÛPELDA DENÎZ

Mexmûr- Federe Kürdistan Bölgesi’nde Etruş kampında 13 Eylül 1995 tarihinde KDP'nin silahlı saldırısı sonucu hayatını kaybeden Zeynep Erdem'in (Jiyan) mücadelesine kadınlar sahip çıkıyor. 

Sêwaz'da 1967 yılında dünyaya gelen Zeynep Erdem, üniversiteyi Türkiye'nin başkenti Ankara'da okudu. Kürtler üzerinde yürütülen özel savaş politikalarına tanık olan Zeynep Erdem, 1988'de Kürdistan Özgürlük Hareketi’ne katıldı. Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın özgür kadın felsefesini benimseyen Zeynep Erdem, 1993 ve 1994 yıllarında Botan halkı ile tanıştı ve ardından Federal Kürdistan’a geçti. Zeynep Erdem, 1995 baharında Botan halkının göç ettiği Etrûş kampında kalarak burada örgütlenme çalışmalarında yer aldı. Özellikle kadın çalışmalarına önem veren Zeynep Erdem, kadınlara birçok konuda eğitimler verdi.

KDP saldırısında yaşamını yitirdi

1993-1995 yılları arasında Botan halkı Türk devletinin saldırıları nedeniyle göç etmek zorunda kaldı. Federal Kürdistan’a gidenlerin bir kısmı Etrûş'ta, bir kısmı da Qiyamet Vadisi'nde kaldı ama KDP'nin Qiyamet Vadisi'ndeki çadırlara baskısı daha fazlaydı. Halkın tüm temel ihtiyaçları engellendi. Bu nedenle 13 Eylül 1995'te Etrûş'ta kadınların, yaşlıların, gençlerin ve hatta çocukların katılımıyla bir yürüyüş düzenlendi. Yürüyüşe katılanlardan biri de Zeynep Erdem’di. KDP’nin yürüyüşe müdahalesinde peşmergelerin açtığı ateş sonucu Zeynep Erdem hayatını kaybederken, 7 kişi de yaralandı. Zeynep Erdem’in yürüttüğü çalışmalara tanık olan Fadîle Tok, yaşamını yitirişinin 29’uncu yılında Zeynep Erdem’in mücadelesini anlattı.

‘Jiyan'ın hayalleri çok büyüktü’

Fadîle Tok, konuşmasının başında Zeynep Erdem şahsında tüm özgürlük savaşçılarını anarak, şunları söyledi: "Jiyan arkadaş şahsında tüm Eylül şehitlerini anıyorum. Jiyan ile 1995 yılında Etrûş Mülteci Kampı’nda tanıştık. İşte o zaman çalışmaya başladık ve bu sayede birbirimizi tanıdık. Jiyan çok anlayışlı, düzenli ve bilgili biriydi. Jiyan'ın kadınlara ve topluma yaklaşımı örnek teşkil ediyordu. Jiyan, Rêber Apo'dan aldığı güç, ilham ve eğitimle toplumu ve kadınları örgütledi ve halk tarafından sevildi. En önemlisi kadınları teşvik etmek istiyordu. En zor yıllarda bizimle bir oldu, bize güç verdi. Jiyan çocukları, gençleri ve kadınları çok seviyordu. Sadece ideolojik olarak değil, her kesimden kadını eğitti ve örgütledi. Jiyan'ın hayalleri çok büyüktü.”

‘Jiyan, kadınlar ve çocuklar ön sıralardaydı’

KDP’nin halka dönük saldırısını anlatan Fadîle Tok, “Botan’dan göç edenlerin bir kısmı Etrûş kampında bir kısmı da Qiyamet Vadisi’ndeydi. KDP, Qiyamet Vadisi ve Etrûş kamplarına ambargo uyguladı. Qiyamet Vadisi’ndeki insanların çadırları yakılarak sakinleri katledildi. Bizler de Etrûş kampı olarak harekete geçip Qiyamet Vadisi’ndeki halka destek olmak için toplu bir yürüyüş gerçekleştirdik. Jiyan, kadınlar ve çocuklar ön sıralardaydı. Yürüyüşe Jiyan arkadaş öncülük etti. KDP, karakollarından halka ateş açtı. Saldırı sonucunda 7 kişi yaralanırken, Jiyan arkadaşta ağır yaralanarak olay yerinde hayatını kaybetti. KDP bilerek Jiyan arkadaşı hedef aldı” ifadelerinde bulundu.

‘Jiyan’ın mücadelesini büyütmeye çalışıyoruz’

“Jiyan’ın en büyük hayali kadınların örgütlü ve eğitimli olmasıydı” diyerek sözlerine devam eden Fadîle Tok, "Özellikle kadınların güçlü ve bilgili olmasını istiyordu. Jiyan boş zamanlarını okuyarak geçiriyordu ve okumayı çok seviyordu. Kalan diğer tüm zamanını da kadınlarla, halkla ve çocuklarla geçirirdi. Toplumun her kesimini eğitmeye çalışırdı. Jiyan sürekli gençlerle ve annelerle tartışıp onlara güç vermek istiyordu ama ne yazık ki çok geçmeden hainler tarafından şehit edildi. Jiyan’ın şehit olması hepimizi çok etkiledi. Bizler bugün Jiyan’ın mücadelesini büyütmeye çalışıyoruz. KDP’ye ve yürüttüğü ihanet çizgisine büyük bir öfkemiz var. Bizler en çok KDP’nin ihanetine ve düşmanlığına tanık olduk" şeklinde konuştu.

‘İnsanlar onun kişiliğinden ilham aldı’

Sözlerinin devamında Zeynep Erdem’in mücadele mirasının devam edeceğinin altını çizen Fadîle Tok, "Jiyan çok değerli bir dosttu. İnsanlar her zaman onun yanında kalıp tartışmak isterlerdi. Çünkü insanlar onun yanında rahatlar ve bilgi sahibi olurlardı. İnsanlar onun kişiliğinden ilham aldı. Jiyan kadınların kendilerini tanımlamalarına ve haklarını bilmelerine olanak sağladı. Bu yüzden bize öncülük eden Jiyan’ı asla unutmayacağız. Bugün tüm kurumlarımızda genellikle kadınlar öncü rol oynuyor. Jiyan'ın mücadele mirasını sürdürmek için Mexmûr Mülteci Kampı’nda Jiyan’ın adını taşıyan okullar ve akademiler inşa edildi. Bu okullarda binlerce çocuk eğitim görüyor. Ayrıca kampın kadın ve erkekleri Şehîd Jiyan Akademisi’nde eğitiliyor ve örgütleniyor. Jiyan'ın mücadelesi Mexmûr’da devam ettiriliyor" dedi.

‘Onların yolunda yürüyecek ve savaşacağız’

Saldırı ve işgale karşı toplumun ve özellikle kadınların güçlü bir tepki vermesi gerektiğini belirten Fadîle Tok, sözlerini şöyle sonlandırdı: "KDP denilince ihaneti ve düşmanlığı hatırlıyoruz. KDP’nin bize yönelik ihanetini hiçbir zaman unutmayacağız. Bu nedenle KDP'ye olan öfkemiz ve nefretimiz her geçen an artıyor. Öncülerimizin hedeflerini yerine getireceğiz, işgale karşı da sessiz kalmayacağız. Toplumun ve özellikle kadınların işgalcilere karşı güçlü bir tepki vermesi gerekiyor. Şehitlerle bağımızı son nefesimize kadar sürdürecek, onların yolunda yürüyecek ve savaşacağız."