BÊRİTAN SARYA

Haber Merkezi-Suriye’nin güney batısında Ürdün, Dera ve Şam’a komşuluğuyla stratejik bir bölge olan Süveyda vilayetinde 14 gündür aralıksız demokratik barışçıl halk eylemleri geliştiriliyor. Nüfusunun büyük çoğunluğu Dürzilerden oluşan Süveyda’daki halk eylemlerine kadınların yoğun ve etkili katılımı dikkat çekiyor. Kimilerinin görmezden geldiği, kimilerinin ise sadece ‘pahalılık ve kötü yaşam koşulları protestosu’ olarak göstermek istediği eylemlerde halk Suriye’nin demokratikleşmesi ve kadınların özgürlüğü konularında attığı sloganlar ve açtığı pankartlarla rengini ortaya koyuyor.

Eylemlerin ilk günlerinden itibaren Süveyda’da Şam yönetimine ait kurumlar halk tarafından kapatılırken, eylemlere öz yönetim istemi ve kararlığı da damgasını vuruyor.

Demokratik Suriye Meclisi (MSD) Eşbaşkanı Emine Omer, Süveyda’da gerçekleştirilen eylemleri, kadınların eylemlerdeki rol ve etkinliğini değerlendirdi.

‘Süveydalılar geçici yönetim ilan etti’

Emine Omer, ilk olarak Suriye’nin Süveyda vilayetinde 20 Ağustos’ta başlayarak bugüne kadar aralıksız devam eden eylemlerin kapsamına dikkat çekerek, "Kadını, çocuğu, erkeği, genci ve yaşlısıyla Süveydalılar her gün El Kerame Meydanı’na çıkarak eylemlerini gerçekleştiriyorlar” diye konuştu.

Demokratik barışçıl halk eylemleri sürecinde BAAS Partisi’nin tüm büroları ve Suriye Parlamentosu’nun bürosunun bizzat eylemciler tarafından kapatıldığını belirten Emine Omer, bölgedeki son gelişmeleri şöyle aktardı:

"Süveyda halkı ve partileri birkaç gün önce bir bildiri yayınlayarak, Geçici Yönetim ilan ettiklerini duyurdular. Bu süreçte siyasi ve toplumsal olarak kendilerini örgütlemek istiyorlar. Süveyda’nın kendine has özellikleri var. Birçok siyasi parti ve dini liderleri var. Siyasi partiler siyasi bir çatı olarak meclis kurmak istiyorlar. Bu meclisin bünyesinde tüm siyasi partilerin yer alarak siyasi bir irade oluşturması için çaba gösteriyorlar.

Eylemler gittikçe büyüyerek devam ediyor ve günlük olarak yeni sloganlar üretiyorlar. Süveydalılar fikir ve sloganlarıyla tüm Suriyelilere bu eylemlerin sadece Süveyda için olmadığı mesajını veriyor.”

‘Eylemciler Suriye için siyasi ve demokratik çözüm istiyor’

Suriye’deki ekonomik kriz, pahalılık ve yoksulluğun siyasal kriz ve çözümsüzlükle bağlantılı olduğuna dikkat çeken Emine Omer, Süveyda’daki eylemlerin tamda bu noktada sadece pahalılığa karşı değil siyasal ve demokratik taleplerle gerçekleştirildiğini dile getirdi.

Emine Omer, Süveyda halkının sloganlarına bakıldığında genel Suriye’yi kapsadığını ve Suriye genelinde demokratik bir değişim dönüşüm istediklerinin görüldüğünü söyledi. Halk 2254 sayılı Birleşmiş Miletler kararlarının yerine getirilmesini, devletin özgür yurttaşlık temelinde yeniden yapılanmasını, öz yönetimin kabul edilmesini talep ediyor” diye konuştu.

‘Süveydalıların tavrı net’

Emine Omer, Şam yönetimi ve kendilerini ‘Suriye Muhalefeti’ olarak adlandıran Türkiye güdümündeki şovenist cihadist güçlerin eylemlere yaklaşımlarını da değerlendirerek, "Şam yönetimi çeşitli hesaplar ve kaygılarla eylemlere karşı şiddet kullanmıyor. Özellikle şiddet kullanırsa eylemlerin daha da yayılacağından ve Alevilerin yaşadığı alanlara da ulaşacağından korkuyor. Ama bir yandan da eylemcileri sosyal medya üzerinden tehdit etmekten geri durmuyor

Sözde muhalefet ise daha önce coğrafik olarak Şam’a yakın olduğu için rejim yanlısı olmakla suçladığı Süveydalıların eylemlerini çarpıtmaya çalışıyor. İşte sadece pahalılık ve Esat karşıtlığı gibi göstermek istiyor. Halkın eylemlere sadece Cuma günleri çıkmasını ve eylemlerin ‘İslami’ renklere bürünmesini istiyorlar. Yine kendilerine bağlı bazı kişiler yoluyla eylemleri, Suriye Demokratik güçleri ve alanlarımıza karşıt hale getirmek istiyorlar. Tabi Şam yönetiminin de bu yönlü çabaları var. Fakat Süveyda halkı ve kadınları bu konuda oldukça tecrübeliler. Nasıl ki Suriye savaşının başından bu yana ne Şam ne de bu güçler yanında yer almadılar kendi savunmalarını yaptılarsa bugün de kendi çizgileriyle eylemlerini geliştiriyorlar. Eylemlerinin tüm Suriye halkları için olduğunu ifade ediyorlar. Süveydalılar tüm Suriye halklarına ve kadınlara dönük mesajlar yolluyorlar. Dêrazor, Rakka, Tabka, Cizîre gibi Demokratik Özerk Yönetim Alanları’nda halk eylemler geliştirerek Süveyda halkına desteğini açıkladı” dedi.

‘Kadınlar eylemlerde aktif ve etkili’

MSD’nin eylemleri gün gün ve an an takip ettiklerini dile getiren Emine Omer, eylemlerdeki kadın katılımının çok yoğun, aktif ve etkili olduğunu görmenin umut ve mutluluk verdiğini belirtti. Emine Omer, bu konuda şunları söyledi: "Kadınlar bugün Süveyda’daki eylemlerde çok önemli rol oynuyorlar. Bir güce ulaşmışlar ve çevrelerine de güç veriyorlar. Süveyda eylemlerinde Hevrin Xelef arkadaşın mücadelesini sahiplenen pankartlar açılması ve sloganlar atılması çok değerli ve önemli. Aynı zamanda tüm Suriyeli kadınlara bir mesaj.

Yani kadınların hakları var, kadınlar kendi katılım ve mücadeleleriyle haklarını elde etmeli ve kalıcılaştırmalı mesajını veriyorlar. Bugün Şam yönetiminin hukukunda kadın haklarına ilişkin bazı şeyler var ama pratikte gerçekten kadınların ne temsili ne de kadın kotası var. Şam yönetimi bölgelerinde kadınların siyasete, kurumlara, anayasanın ve yasaların hazırlanmasına katılımı yüzde 10 bile değil. Çok çok zayıf. Şam yönetimi alanlarında kadınları şiddetten koruyacak mekanizmalar halen yok. Suriye kanunlarında halen erkeğin çok eşliliği var. Yine çocuk yaşta evlendirmelere karşı ciddi bir tedbir yok.  Bütün bunlar kadın hakkı ve iradesi bırakmıyor. Bu nedenle bugün Süveyda’da kadınlar alanlara çıkıp seslerini tüm Suriye’deki kadınlara ulaştırmak ve Suriyeli kadınların hep birlikte haklarını kazanmasını istiyorlar.”

‘Süveydalı kadınların mesajına cevap olalım’

Emine Omer, "Suriye’nin farklı alanlarındaki kadınların da Süveydalı kadınların sesine yanıt olması gerektiğini vurgulayarak, "Bugün Süveyda’da eylemlerdeki kadınların sloganları ve talepleri sadece pahalılık, açlık ve ekonomik duruma ilişkin değil. Kadınlar siyasette, yaşamın tüm alanlarında yer almak istiyor. Hukuki, siyasi vb. tüm demokratik haklarını istediklerini ifade ediyorlar. Suriye’yi demokratikleştirerek halkların ve kadınların kendi haklarıyla barış ve güvenlik içinde yaşayacağı bir ülkeye dönüştürmek istiyorlar. Süveydalı kadınlar bugün tüm Suriyeli kadınlara çağrı yaparak hakları için ayağa kalkmalarını isteyecek bir düzeye erişmiş durumda.

Bugün bu doğrultuda tüm kadınların seslerini yükseltmesi gerekir. Suriye anayasasının hazırlanmasında güçlü bir kadın temsili olmalı. Şunu söyleyebiliriz demokratik değişimin öncüsü kadınlar olabilir. Bütün değişimlerde öncü kadındır. Kadınlar bugün özgürlük davası yürütüyor. Süveyda’daki eylemlere baktığımızda bu doğrultuda kadınların katılımının gün geçtikçe daha da artığını ve güçlendiğini görüyoruz” diye konuştu.

‘Korku sınırları kırılmıştır’

Emine Omer, Süveydalı kadınların başından bu yana Kuzey ve Doğu Suriye’de gelişen kadın devrimine ilgi gösterdiklerini ve anlamaya çalıştıklarını söyleyerek, "MSD olarak geçmişten bu yana Süveydalı kadınlarla ilişkilerimiz var. Birçok defa Kuzey ve Doğu Suriye’ye gelerek buradaki devrim ve özerk yönetim tecrübemizi incelemek istediler. Bizim buradaki tecrübemizden faydalanmak istediler. Kadınların nasıl örgütlendiğini, siyasette ve yaşamın tüm alanlarında nasıl katıldıklarını ve temsil edildiklerini gördüler. Kadın akademileri ve eğitimlerini, eşbaşkanlık sistemini incelediler.

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetim Alanları’ndaki kadın devriminden çok etkilendiler. Hatta bizleri de bu tecrübeyi taşımak üzere Süveyda’ya davet ettiler. Biz bugün Süveydalı kadınların mücadele anlamında ciddi bir gelişim yarattıklarını görüyoruz. Onlarda kendilerini bir sisteme ulaştırmaya niyetliler, iradeleri güçlü ve bunun için çalışıyorlar. Bugün eylemlerde çok aktif yer alarak bunu ortaya koyuyorlar. Bugün korku sınırları kırılmıştır” dedi.

‘Başarmaları tüm Suriye için önemli’

Kuzey ve Doğu Suriye’de yaşanan demokratik özerk yönetim tecrübesi ve kadın devriminin Süveydalı kadınları etkilediği gibi, onların mücadelesi ve eylemlerinin de tüm Suriyeli kadınları etkileyeceğine vurgu yapan Emine Omer, devamla şöyle konuştu: "Halk eylemlerinde kadınların mesajları oldukça açık ve görünürdür. Bugün sesleri yüksek ve güçleri büyük. Bugün tüm Süveydalı kadınlar oradaki halka eylemlerini geliştirmesi için güç veriyor. Bir bölgede kadınların attığı mücadele adımları diğer bölgeleri de etkiliyor. Nasıl ki Süveydalı kadınlar Kuzey ve Doğu Suriye’deki kadın devriminden etkilendiler onların attığı adımlardan ve eylemlerinden de Suriye’nin diğer bölgeleri etkilenecektir. İnanıyoruz ki önümüzdeki süreçte Suriye’nin birçok bölgesinde kadınlar ayağa kalkarak özgürlük ve demokrasi istemlerini dile getirecektir. Kadınlar bugün ele ele vermekten, birlikte adımlar atmaktan, birbirleriyle ilişkilenip tecrübelerinden faydalanmaktan korkmuyorlar.”

‘Eylemleri destekliyoruz’

Emine Omer son olarak Bugün tüm Kuzey ve Doğu Suriye halkları, kadınları ve MSD olarak Süveyda’da gelişen eylemleri destekliyoruz. Çünkü bunlar demokratik barışçıl ve özgürlükçü eylemler.

Bizler Kuzey ve Doğu Suriye’de kadınlar ve halk olarak başararak kendi modelimizi oluşturduk ve haklarımızı kazandık. Süveyda’daki eylemlerin başarıya ulaşması, oradaki kadınların ve halkın haklarına ulaşması durumunda Suriye’nin bir bölgesi daha başarmış olacaktır. Bu durum Suriye’nin demokratikleşmesine ve kadınların özgürleşmesine hizmet edecektir” dedi.