MÎHRÎBAN SELAM KAKAYÎ

Halepçe – Irak Parlamentosu, 2023, 2024 ve 2025 yıllarını içeren 3 yıllık bütçe yasasını Haziran ayında kabul etti. 2023 yılı Irak Bütçesi 197 trilyon dinar (153 milyar dolar), Kürdistan Bölgesi'nin payı ise 24 trilyon dinardan fazla (19 milyar dolar) olarak belirlendi. Bu bütçelerin ise sadece yüzde 3’ü kadınlara ayrıldı.

Araştırmacı ve gazeteci Îrad Menûçehr, “Bütçeye ayrılan miktar önümüzdeki üç yıl için 153 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Ancak asıl sorun bütçenin cinsiyet eşitliğine ne kadar duyarlı olup olmadığıdır” dedi.

‘Kadınların dikkate alınmıyor’

Federal Kürdistan Bölgesi de dahil olmak üzere Irak'ta vergiler ve harcamaların önemli bir sorun olduğunu kaydeden Îrad Menûçehr, “Irak'ta kadınların yalnızca yüzde 12'si işgücü piyasasında yer alıyor” dedi. Îrad Menûçehr, savaş halinde olmasa da Irak'ın 2023 bütçesinin büyük bir kısmının askeri sektöre ayrıldığına dikkat çekerek, bunun da yoksulluk sorunlarını artırdığını belirtti. Îrad Menûçehr, “Sosyal yardıma ayrılan miktar bütçenin sadece yüzde 3'ü kadar. Belirlenen bütçe yoksul kesimlerin ihtiyaçlarını karşılayamaz. Bütçe konuşulurken kadınların durumu dikkat alınmıyor” diye konuştu.

‘Kadınların eğitime katılımı zayıf’

Çoğu ülkenin bütçelerinin yüzde 23'ünü kadınlara ayırdığına işaret eden Îrad Menûçehr, şunları kaydetti:

“Irak’ta kadınların eğitime katılımı zayıf. 100 kız çocuğundan 10'u ilköğretimden sonra eğitimine devam etmiyor. Okuma yazma oranı düşüyor ve bu alandaki fon eksikliği her 4 genç kadından birinin erken yaşta evlenme riskiyle karşı karşıya kalmasına neden oluyor. Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde kadınlarla ilgili tüm sektörlerin engelleneceğini düşünüyoruz. Bu nedenle kadınların ekonomik konumu güçlendirilmeli.”