BERÇEM CÛDΠ

Kobanê – Yüzyıllardır Kürt aydın ve yazarlar, Kürt dili ve edebiyatı alanındaki eserlerin resmi olarak okul ve üniversite gibi eğitim kurumlarında okunabilecek şekilde geliştirmek için çabalıyor. Uzun yıllardır bunun için gazete, dergi, dijital medya araçlarını kullandılar. Rojava Devrimi’yle birlikte verilen emeklerin ürünleri de bir bir elde edildi. Bugün ilkokuldan üniversiteye çocuklar artık anadillerinde eğitim alabiliyor. 

Eylül 2017'de Fırat Bölgesine bağlı Kobanê Kantonu’nda “Kobanê Üniversitesi” kuruldu. Üniversitede Fen Bilimleri Bölümü, Kürtçe ve Arapça Dili ile Edebiyatı Fakültesi açıldı. Kürt Dili ve Edebiyatı Fakültesi’nden 2017 yılından bu yana iki grup mezun olurken, eğitimine devam eden bir grup da heyecanla mezun olmayı bekliyor. Mezun olmayı bekleyen öğrencilerden 24 yaşındaki öğrenci Rodîn Mihemed, 12 yaşında Kürtçe harfleri öğrendiğini anlattı.  

‘Öğretmenler evlerde anadil öğretiyordu’ 

Toprakların ve kültürüne bağlı bir ailede doğduğunu belirten Rodîn Mihemed, şunları aktardı: 

“Rakka’da ortaokula kadar Baas rejiminin okullarında Arapça eğitim gördüm. Ancak bu durum anadilimi öğrenmemi engelleyemedi. O zamanlar 12 yaşındaydım. Küçük bir okul olarak evimizde Kürtçe dili öğretildiğini hatırlıyorum. Öğretmenler evlerde anadil dersleri veriyordu ve benim de çok merakım oluyordu bu derslere. O dönemler çelişkiler bende başlamıştı çünkü okullarda Arapça dilinde eğitim görüyorduk ve yanlış tarihsel bilgiler veriliyordu. Ablamın sayesinde Kürtçe grameri öğrenebildim.” 

‘Kobanê’de üniversite yolculuğum başladı’ 

Suriye'de 2011'de başlayan çatışmaların Rakka'ya da ulaşmasıyla 2013'te Kobanê’ye gittiklerini söyleyen Rodîn Mihemed, “Kürtçe harfleri öğrenmek ve derinleştirmek istiyordum. O dönemde Kürt Dil Enstitüsü'nün verdiği Kürtçe seviyelerini inceledim. DAİŞ çeteleri Kobanê’ye saldırdığında Kuzey Kürdistan’a geçtik. Kobanê direnişinin başarısının ardından 2015 yılında yeniden Kobanê'ye döndük ve artık üniversite okuma ve mezun olma yolculuğum başladı. Zaten Kürtçe bilgimi derinleştirmiştim. Artık amacımın ne olduğunu, hangi bölüme yöneleceğimi anlamıştım” diye konuştu. 

‘Özerk Yönetim’in eğitim materyalleriyle gerçekleri öğrendim’ 

Özerk Yönetim'in eğitim materyallerini okuduklarını belirten Rodîn Mihemed, şunları ifade etti: "Suriye rejiminin tarihi anlamlarında sadece Araplar ve onların başarılarından bahsediliyordu. Kürdistan coğrafyası Mezopotamya'dan hiç bahsedilmiyordu. Buna binlerce örnek verilebilir. Suriye'de yaşayan Kürt halkının ve diğer oluşumların tarihi çarpıtılıyordu. Özyönetim'in eğitim materyallerini okumaya başladığımda gerçekleri öğrendim. Öğrendiğim bilgiler bana hayatın anlamını hissettirdi. Aynı zamanda tarihimizin, dilimizin ve edebiyatımızın ne kadar zengin olduğunun farkına vardım.”  

‘Kürtçe dilinde okullar açmak bir hayaldi’ 

Kürtçe dilinde okullar, kolejler ve üniversiteler açmanın nesiller boyu süren bir hayal olduğunu dile getiren Rodîn Mihemed, “Ne mutlu ki bu tarihi adımlara şahit oldum, bugün hayaller gerçeğe dönüştü. Bu duyguları anlatmaya, bu coşkuyu ifade etmeye kelimeler yetmez. Bahsettiğimiz değerli başarılar, sahip çıkmamız ve daha da geliştirmemiz gereken 19 Temmuz devriminin ürünleridir" diye konuştu. Kürt Dili ve Edebiyatı Fakültesi’nde 4 yıllık öğrenimi süresince öğrendiklerinin güçlü bir deneyim haline geldiğine vurgu yapan Rodîn Mihemed, fakültedeki eğitime ilişkin şunları aktardı: 

“İlk yılımız covid-19 salgını nedeniyle sürekli tatillerle geçti. İkinci yıl ise iki aşamalı bir çıkış planımız vardı. 4 yıl boyunca çeviri de okutuluyordu. Arapça, İngilizce ve Klasik Edebiyat dersleri de vardı. Üçüncü yılda eğitim bilgisi, öğretim yöntemleri, genel eğitim ve dilbilim dersleri oldu. Dördüncü yıl öğretim yöntemleri ve dilbilim eğitimi olarak devam etti. Bir yandan kitap okuduk bir yandan edebiyat eleştirisi yaptık bir yandan edebiyat karşılaştırması yaptık. Genel olarak incelediğimiz 4 yılın her birinde dilin bölümleriyle ilgili yaklaşık 50-60 farklı kitap okundu.”  

‘Bu adımlarla hakikate sahip çıkıyoruz’ 

Mezuniyetini bekleyen Rodîn Mihemed, yapmak istediği çalışmalara da değindi. Kobanê ve Efrin bölgesindeki kadınlarla ilgili bir proje hazırlığının olacağını söyleyen Rodîn Mihemed, sözlerini şöyle sürdürdü: 

“Bu projede birçok esere imza atan kadın sanatçıların da bulunduğunu vurgulamak isterim. Bir ayım kaldı üniversiteden mezun olmama. Uzun yıllardın bu hedefim için çok çalıştım çok mutluyum, gururluyum. Bu adımlarla biz Kürt kadınları olarak dile, kültüre, tarihe, edebiyata, kimliğe ve hakikate sahip çıkıyoruz. Adımlar çok anlamlı ve kutsaldır, bu da gelecekte toplumdaki sorunların çözümüne katkı sunacaktır.”