Haber Merkezi- Merkezi Washington’da bulunan düşünce kuruluşu Freedom House, “Demokrasi Mücadelesinde 50. Yıl” başlıklı raporunu açıkladı. Rapor, 2022 yılı boyunca 195 ülke ve 15 bölgedeki özgürlükleri değerlendiriyor.

Ülkeler, “özgür”, “kısmen özgür” ve “özgür olmayan” ülke olarak kategorize edildi. Raporda son 17 yılda tüm dünya genelinde özgürlüklerin düşüşte olduğuna dikkat çekildi. 195 ülkenin 84’ü “özgür”, 54 ülke “kısmen özgür” ve 57 ülke “özgür olmayan” ülke kategorisinde değerlendirildi.

Özellikle siyasi haklar ve sivil özgürlüklerdeki düşüşte yaşanan savaşlar, darbeler ve iktidarı ele geçirme girişimlerinin yüksek payı olduğuna işaret edilen raporda Rusya’nın 2022 Şubat ayında Ukrayna’da başlattığı savaşa değinildi ve demokratik kurumlara saldırıların yabancı ülkelerin ordularından gelebileceğine vurgulandı. 

2018’den bu yana düşüş yaşandı

Raporda Türkiye “Özgür Olmayan Ülke” kategorisinde yer aldı. Türkiye’de 2016 darbe girişiminin siyasi haklar ve sivil özgürlükleri uzunca bir süredir gölgelediğine dikkat çekilirken “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AKP olayı, kilit demokratik kontrol ve dengelerin kaldırılmasını ve siyasi rakiplerin tasfiye edilmesini haklı çıkarmak için kullandı” ifadelerine yer verildi.

2018 yılına kadar Türkiye’yi raporda “Kısmen Özgür Ülke” olarak değerlendiren Freedom House, yıllık raporunda ilk kez 2018’de statüsü “Kısmen Özgür Ülke” kategorisinden “Özgür Olmayan Ülke” kategorisine düşürdü ve 2018’den bu yana Türkiye “Özgür Olmayan Ülke” olarak sınıflandırılıyor.

İncelenmesi gereken ülke

Rapor Türkiye’deki seçim gündemine de yer verdi. Geçen yıl seçim kanununda yapılan değişiklikler ile hükümetin seçim sonuçlarına gelen itirazları değerlendirecek hakimlerin belirlenmesini kontrol edeceği yorumu yapılan raporda “dezenformasyon yasasıyla” muhalefetin kampanyalarının ve bağımsız medyanın daha fazla baskıya uğrayabileceğine de işaret edildi. Ayrıca 2022’deki gelişmeler nedeniyle Türkiye, 2023’te özellikle incelenmesi gereken ülkeler listesinde yer aldı.

Tavsiyeler verildi

Raporun sonunda demokratik ülkelere politika tavsiyelerini şöyle sıraladı:

 "*Ukrayna’nın kazanmasına yardım edin.

 *Otoriterlere fırsat vermeyi bırakın.

 *Demokrasinin erdemleri konusunda açık olun ve bundan taviz vermeyin. Demokrasiyi koruma ve savunmak için gereken çabalarda yorulmayın.

 *Basın özgürlüğünü ve ifade özgürlüğünü koruyun.

 *İnsan hakları savunucularına, kritik noktalardaki ülkelere ve bölgelere desteği önemli ölçüde artırın."