سیبیلیا ابراهیم

منبج -

پس از بیست سال مقاومت و مبارزه، زن افغان به جایگاهی شایسته رسیده است و حضور خود را در زمینه‌های مهمی مانند تصدی پست‌های رهبری در ایالت به اثبات رسانده است، اما نگرانی‌ها و ترس‌های زیادی در مورد آینده‌ی زنان وجود دارد و این نگرانی‌ها روز به روز بیشتر می‌شوند، به ویژه پس از اعلام خروج نیروهای آمریکایی و بازگشت طالبان برای کنترل کشور، که تهدیدی برای زنان و دستاوردهای آنها است. با پشتکار و مبارزه‌ی بیش از ۲۰ سال به این مهم دست یافته‌اند و بسیاری از ناظران وضعیت زنان را در افغانستان تحت کنترل طالبان می‌بینند که زنان اولین قربانیان در کشور هستند."

وی در مورد وضعیت زنان افغان که در دوران کنترل طالبان بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ رنج برده‌اند، می‌گوید: "زنان در آن زمان از آزار و اذیت رنج می‌بردند و وحشتناک‌ترین انواع کشتار، سنگسار و اسارت علیه آنها اعمال می‌شد،" تا زمانی که نیروهای ائتلاف افغانستان را از تروریسم آزاد کردند، مبارزات آزادیخواهانه امید و روشنی برای زنان در کشور بود، تا راه را برای ورود به تمام عرصه‌های زندگی برای زنان باز کنند و پست‌های سیاسی و نظامی به عنوان افسر، قاضی و معلم را به عهده بگیرند. آنها برای یک کشور محافظه‌کار مانند افغانستان به سطح خوبی از آزادی رسیده‌اند، آنها به ایجاد جامعه کمک کردند. آنها در ۲۰ سال گذشته توانستند خود را به عنوان یک زن افغان معرفی کند."

 

"تکامل و پیشرفتی که زنان افغانستان به دست آورده‌اند کافی نیست"

ابتسام عبدالقادر در مورد دستاوردهای زنان در افغانستان طی دو دهه‌ی گذشته می‌گوید: "زنان افغان در طول بیست سال توانسته‌اند برای پرورش نسل جدیدی از زنان، که وارد عرصه‌ی آموزش شده و در مراحل تحصیل به آخرین سطوح رسیده و از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده‌اند، اکنون پزشکان زن، مربیان، روزنامه‌نگاران، بازیگران و خوانندگان زن حضور دارند و این مرحله‌ی پیشرفت بزرگی برای زنان افغان در همه‌ی زمینه‌ها بود."

اگرچه زنان و دختران به سطح خوبی از رشد رسیده‌اند، ابتسام عبدالقادر این را کافی نمی‌داند، وی افزود: "همه می‌دانند که اشتباهات و کاستی‌های زیادی وجود دارد، زیرا این کشور همیشه مورد توجه بوده است و طالبان از پیگیری آنچه در این کشور می‌گذرد دست برنداشت تا فرصتی برای ورود دوباره به افغانستان فراهم شود."

 

ترس‌ها و نگرانی‌های جدی برای آینده‌ی زنان افغان

ابتسام عبدالقادر در مورد اظهارات طالبان پس از بدست گرفتن کنترل افغانستان می‌گوید: "اگر بخواهیم در مورد رنج‌های زن افغان صحبت کنیم، به تاریخ ۲۰ سال پیش برمی‌گردیم. رنج، بی‌عدالتی و حاشیه‌سازی که علیه زنان اعمال می‌شد، کم نبود و بر اساس تجربیات قبلی و با اشاره به آنچه زنان به اظهارات طالبان که قبلاً احکام ناعادلانه علیه آنها وضع شده بود، نمی‌توان اعتماد کرد."

وی تصریح می‌کند: "از دیدگاه طالبان، حقوقی که زنان به دست آورده‌اند، از جمله مشارکت در همه‌ی زمینه‌های زندگی، خروج از خانه بدون نامحرم و رعایت نکردن حجاب و نقاب، انحراف از مسیر درست تلقی می‌شود. بنابراین، احکام حقوقی ناعادلانه ممکن است بر زنان اعمال شود، زیرا به نظر طالبان آنها از دیدگاه خود از شرع اسلامی تخطی کرده‌اند."

ابتسام عبدالقادر با ابراز نگرانی از سرنوشت زنان با توجه به شرایط جدید گفت: "ما نگران زنان افغانستان تحت کنترل طالبان هستیم، زیرا آنها در وضعیت ترس و نگرانی و از سرنوشتی که در انتظارشان است بسر می‌برند. نگرانی‌های شدیدی از سوی دولتها و سازمانهای حقوق بشری و حقوق زنان در مورد سرنوشت و زندگی زنان افغان وجود دارد، زیرا احکام سنگسار، قتل و اسارت علیه زنان وجود دارد."

وی در مورد آوارگی و تخلیه‌ای که این کشور همزمان با ورود طالبان به پایتخت کابل شاهد آن بود، می‌گوید: "ما هزاران زن، کودک و مردمی را دیدیم که از افغانستان برای خروج از کشور به سمت مرز‌های بین‌المللی حرکت می‌کردند. بسیاری از مردم هنگام عزیمت به فرودگاه‌های کابل به دلیل ازدحام جمعیت جان خود را از دست دادند. اکثر آنها نمی‌دانستند کجا خواهند رفت، این مورد نشان می‌دهد که از وضعیت وخیم داخل کشور، به ویژه از وضعیت زنان می‌ترسند."

 

"خروج آمریکا راه را برای طالبان برای بازیابی مجدد و کنترل کشور باز کرد "

در مورد اظهارات مبنی بر مشروعیت و به رسمیت شناخته شدن طالبان، آنها می‌گویند: "اگر همه‌ی وقایع رخ داده و حضور طالبان در سرزمین‌های افغانستان و کنترل آنها بر کابل و اظهارات سران کشورها از جنبه‌ی سیاسی را بار دیگر تجزیه و تحلیل کنیم، متوجه می‌شویم که بین کشورها توافقاتی وجود دارد، مانند اتحاد سه جانبه‌ی بین روسیه، ایران و چین و حتی ترکیه نیز در این توافق‌ها سهیم است. حضور این کشور در خاک افغانستان و دریافت حفاظت از فرودگاه کابل بزرگترین مدرک همدستی با آن کشورها است."

وی ادامه می‌دهد: "بین روسای جمهور روسیه و ترکیه درباره‌ی تقسیم نفوذ در افغانستان پس از تسلط طالبان، تماس‌ها و گفتگوهایی وجود دارد و این بزرگترین شواهد برای به رسمیت شناختن این کشورها از طالبان است. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرده است که از فرودگاه محافظت می‌کند و مذاکراتی با مقامات جنبش طالبان صورت خواهد گرفت تا وضعیت پایدار شود و او برای جلب این تفکر برای تأمین منافع مردم در افغانستان تلاش خواهد کرد. همه‌ی این اظهارات جلوی دید همه‌ی جهانیان انجام گرفت."

وی افزود: "خروج آمریکا بیانیه‌ای واضح برای به رسمیت شناختن طالبان و مشروعیت بخشیدن به آن بود و یک علامت به طالبان بود که جنبش خود را احیا کرده و پس از آزادسازی کامل افغانستان دوباره وارد افغانستان شود. این صحنه دوباره تکرار می‌شود، زیرا آمریکا برای مبارزه با مزدوران داعش به سوریه وارد شد و همچنین در مورد افغانستان، جایی که برای نجات آنها از دست طالبان، که در سطح جهانی در لیست گروه‌های تروریستی طبقه‌بندی می‌شود، وارد این کشور شد. به مدت ۲۰ سال از ورود وی به کشور جلوگیری شد، اما پس از رسیدن به هدف مورد نظر و پایان یافتن منافعش، تصمیم گرفت بدون هیچ ترددی از کشور خارج شود."

 

"چند روز پس از تسلط طالبان از اعمال حقوق زنان جلوگیری کردند"

ابتسام عبدالقادر خاطرنشان کرد که ترس و اضطراب در زنان طی روزهای گذشته به ویژه پس از آنکه طالبان کنترل کابل را در دست گرفتند مشهود بود. "شهر شاهد وضعیت گریز بسیاری از زنان و شخصیت‌های مهم بود که در پست‌های رهبری و سیاسی کشور مشغول بودند، اگرچه رهبران گروه‌های طالبان به طور علنی اعلام کرده‌اند که به زنان اجازه می‌دهند در زمینه‌ی تحصیل یا پزشکی و دیگر زمینه‌ها به کار خود ادامه دهند. ما حتی زنان را در شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های تلویزیونی دیدیم که در زمینه‌ی روزنامه‌نگاری فعالیت می‌کردند، آنها حجاب داشتند، آنها به کار خود ادامه دادند، اما با قید و شرط و ترس از هر اشتباهی که ممکن است مرتکب شوند و هزینه‌ی آن را باید با جان خود بپردازند."

وی خاطرنشان کرد که اظهارات طالبان "به منزله‌ی اطمینان بخشیدن به زنان، وعده‌ای است که آنها در امنیت هستند و به آنها این امکان را می‌دهد که به زندگی کاری خود ادامه دهند. با این حال، مجازات‌های زیادی را به صورت مخفیانه برای زنان وضع کرد. در قندهار از خروج زنان از خانه و ادامه‌ی کار و تحصیل در دانشگاه‌ها جلوگیری کرد."

 

"سازماندهی و اتحاد زنان افغان حقوق آنها را تضمین می‌کند"

ابتسام عبدالقادر درباره‌ی نحوه‌ی ادامه‌ی جنبش فمینیستی در افغانستان می‌گوید: "ما می‌دانیم که یک جنبش فمینیستی در افغانستان وجود دارد. ما بسیاری از زنان را دیدیم که با شعار "ما آزادی خود را می‌خواهیم و می‌خواهیم زندگی در امنیت و آرامش را در سرزمین خود تضمین کنیم" در تظاهرات شرکت کردند و خواستار تضمین حقوق آنها پس از کنترل افغانستان توسط طالبان شدند."

ابتسام عبدالقادر در مورد اهمیت این سازمان برای زنان افغان برای مبارزه با طالبان می‌گوید: "سازماندهی زنان سلاح قدرتمندی است که آنها در اختیار دارند، به همان اندازه که زن سازمان‌یافته آنها را از تمام خطرات پیرامون آگاه می‌سازد. در نتیجه‌ی بی‌عدالتی که به زنان روا شده است و سازمان آنان در افغانستان نیرویی در برابر طالبان برای تضمین حقوق آنها خواهد بود و زنان افغان باید با همه‌ی زنان و سازمان‌های زنانی که از حقوق زنان دفاع کرده و آنها را تضمین می‌کنند متحد شوند."

 

"مقاومت تنها راه نجات زنان افغان است"

ابتسام عبدالقادر در مورد چگونگی رهایی از تروریسم بر اهمیت مقاومت تاکید کرد، "اگر مقاومت و اراده‌ای قوی از سوی همه‌ی زنان جهان وجود نداشته باشد، ما نمی‌توانیم بر این مرحله غلبه کنیم." زن افغان باید مقاومت کند و از تجربه‌ی زنان مبارز در شمال و شرق سوریه بهره‌مند شود. وی در دیدارهای خود از بسیاری از زنان افغان خواست که مبارزه و مقاومت زنان کورد در شمال و شرق سوریه را به عنوان نمونه بگیرند تا بتوانند در این شرایط سخت مقاومت کنند."

ابتسام عبدالقادر افزود: "همه‌ی زنان جهان از مقاومت زنان شمال و شرق سوریه را بعنوان الگو قرار دادند، به ویژه زن کورد که اسلحه به دست گرفت، با مزدوران داعش مقابله و با آنها مبارزه کرد و آنها را از نظر نظامی شکست دادند. زنان با همبستگی قدرت خود را تشکیل دادند و توانستند زنان را به بالاترین سطح برسانند. این نقطه‌ی قوت مقاومت است. امروز این الگو برای همه‌ی زنان جهان و الگویی برای زنان افغانستان شده است تا بتوانند این قدم را برداشته و بتوانند در برابر این جنبش مقاومت کرده و به پیروزی برسند و ثابت کنند آنها زنانی پیشرو هستند که می‌توانند این مرحله را رهبری کرده و با تمام قدرت و اراده بر آن غلبه کنند."

 

"زنان افغان باید بر ایده‌ی آزادی زنان تکیه کنند"

ابتسام عبدالقادر در مورد اندیشه و طرحی که زنان افغان باید اتخاذ کنند، تأیید کرد که "زنان باید در این زندگی مقاومت کنند و مبارزه کنند و در مقابل هر افراطی که ایده‌های تاریکی را که علیه او اجرا می‌شود، بایستند و بستر جامعه‌ای را که در آن عدالت، برابری و آزادی حاکم باشد، فراهم سازند.

او درباره‌ی علاقه‌ی زنان به شمال و شرق سوریه در مورد وضعیت زنان افغان می‌گوید: "ما وضعیت را دنبال می‌کنیم و آنچه برای ما اهمیت دارد، امنیت و زندگی زنان افغان در آزادی و عزت است. ما رنج آنها را تحت کنترل طالبان احساس می‌کنیم، چون ما نیز ستم و آزار مزدوران داعش را متحمل شدیم."

ابتسام عبدالقادر در پایان سخنان خود با حمایت از زنان شمال و شرق سوریه و هر زنی که از بی‌عدالتی و محرومیت رنج می‌برد، تأیید کرد، "ما اعلام همبستگی می‌کنیم و در کنار زنان افغان هستیم" و خاطر نشان کرد که "رنج زنان در سراسر جهان یکی است، بنابراین، آنها باید متحد شوند و یک فکر و هدف یعنی تضمین یک زندگی آزاد برای زنان داشته باشند. ما از همه‌ی زنان حمایت خواهیم کرد و ما خواهان آن هستیم که صدای ما از شمال و شرق سوریه به گوش همه‌ی زنان جهان برسد. تمام جامعه، سازمان‌های حقوق بشری، سازمان‌های حقوق زنان و جنبش فمینیستی، باید وضعیت زنان در افغانستان را پیگیری کرده و حقیقت را به زبان بیاورند و اجازه‌ی تحقیر و نقض حقوق زنان در افغانستان را ندهند. برای تضمین حق خود و داشتن حق دفاع از خود، سرزمین و کشورش از آنها حمایت کنند. "

 

"طالبان به نام قوانین اسلامی با زنان می‌جنگند"

نسرین العلی، سخنگوی رسمی دفتر تجمع زنان زنوبیا در منبج، اظهار داشت که "زن افغان، مانند دیگر زنان در هر منطقه، زنی قوی و دارای حقوق است. با تلاش توانستند برخی از حقوق‌های خود مانند تحصیل و حق کار در برخی زمینه‌ها و بیان نظرات خود را گرفت. او در جامعه یا رهبری آن نقش داشت و زنی با سابقه‌ی مقاومت و مبارزه بود."

نسرین العلی توضیح داد که طالبان یک جنبش تروریستی افراطی تلقی می‌شود که به ویژه به بهانه‌ی اجرای قوانین اسلامی با زنان مبارزه می‌کند، "آنها قوانین سختگیرانه‌ای را علیه زنان اجرا می‌کنند، آنها زنان را از ابتدایی‌ترین حقوق خود در جامعه محروم می‌کنند، اگر افغانها به ویژه زنان مقاومت نشان می‌دادند، طالبان نمی‌توانست به این راحتی کشور را کنترل کند و در نتیجه جان زنان در خطر بزرگتری قرار گرفت."

وی خاطرنشان کرد که عملکرد طالبان در هیچ کاری با شیوه‌های مزدوران داعش تفاوتی ندارد و زنان افغان از آنچه طالبان در شمال و شرق سوریه تحت کنترل مزدوران داعش متحمل شده‌اند، رنج خواهند برد. "تفاوت بین این دو تنها در نام بوده، اما عملکرد یکسان است، داعش با زنان جنگید و قوانین سختگیرانه‌ای وضع کرد و مانع خروج زن از خانه شد، طالبان نیز همین کار را علیه زنان افغان انجام خواهند داد."

نسرین العلی توضیح داد که قبل از هر چیز دیگری جنبش زنان در کشور آسیب می‌بیند، اما باید برای حفظ دستاوردهای زنان در دو قرن گذشته به مبارزه ادامه دهند، "ما زنان شمال و شرق سوریه برای مقابله با تروریسم مقاومت کردیم حقوق خود را بدست آوردیم و زنان افغان نیز باید خود را برای رسیدن به اهدافشان سازماندهی کنند."

وی با اشاره به اینکه زنان افغان باید مبارزه‌ی زنان در شمال و شرق سوریه را الگو قرار دهند، گفت: "همه‌ی مناطق باید از مبارزه و مقاومت زنان شمال و شرق سوریه که وجود خود را ثابت کرده‌اند و با داعش جنگیده‌اند، الگو بگیرند."