نامزدی برای انتخابات ریاست‌جمهوری لیبی بین موانع و دشواری پیشروی صحنه
از مجموع ۹۸ کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری لیبی که در روزهای آینده شاهد برگزاری آن خواهیم بود، تنها دو نفر زن هستند که ۱.۹۶ درصد از کل نامزدها را تشکیل می دهند. اولین انتخابات ریاست‌جمهوری در لیبی است و از زمان استقلال لیبی در سال ۱۹۵۱، این کشور شاهد یک انتخابات ریاست‌جمهوری نبوده است.
ابتسام اغفیر
بنغازی - از مجموع ۹۸ کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری لیبی که در روزهای آینده شاهد برگزاری آن خواهیم بود، تنها دو نفر زن هستند که ۱.۹۶ درصد از کل نامزدها را تشکیل می دهند. اولین انتخابات ریاست‌جمهوری در لیبی است و از زمان استقلال لیبی در سال ۱۹۵۱، این کشور شاهد یک انتخابات ریاست‌جمهوری نبوده است.
رقابت بین طرفهای کاندید برای پیروزی به هر قیمتی بسیار داغ است و با وجود رقبای قدَر و کارکشته بین نامزدهای ریاست جمهوری، تنها دو زن هستند که آنقدر شجاع هستند که می‌خواهند در این انتخابات شرکت کنند، آنها لیلا بن خلیفه ۴۶ساله و هنیده المهدی ۳۹ ساله هستند.
برخی از زنان بر این باورند که این تعداد قابل قبول است و زنان را برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری در آینده حمایت و تشویق می‌کند و برخی دیگر معتقدند که در قبال تلاش‌هایی که زنان برای آگاهی‌بخشی به انتخابات انجام داده‌اند، این تعداد کافی و انگیزه‌دهنده نیست. همانطور که نوریه شریف، فعال رسانه‌ای و سیاسی ضمن حمایت از اقدام آنها می‌گوید: «وقتی از ضعف نامزدی زنان برای انتخابات ریاست جمهوری صحبت می‌کنیم، صحبت از عدم تجربه‌ی زنان یا ناتوانی آنها در رهبری کشور نیست، اما با توجه به اختلافات و درگیری‌های سیاسی که در لیبی وجود دارد، شانسی برای پیروزی آنها وجود ندارد.»
وی افزود: «شرایط موجود اجازه‌ی حضور زنان در صحنه را برای رهبری دولت در چنین شرایطی نمی‌دهد و در طول تاریخ لیبی هیچ زنی نبوده است که ریاست‌جمهوری لیبی را بر عهده بگیرد، چه برسد به اولین انتخابات که برای اولین بار در تاریخ کشورمان برگزار می‌شود. که این عوامل به‌علاوه محیط اطراف و عوامل اجتماعی شاید دلیلی بر عدم کاندیداتوری ریاست‌جمهوری بوده است.»
حق کاندیداتوری یکی از اصول تغییر برای زنان است اگر آنها با قدرت در آن شرکت کنند، همانطور که زمانی سخت تلاش می‌کردند تا روند انتخابات به آرامی و آسان پیش برود، بنابراین در آماده‌سازی برای نظارت بر انتخابات شرکت کردند. او به عنوان سفیر آگاهی و ثبت‌نام فعال بود و کاندیداتوری خود را برای انتخابات مجلس اعلام کرد، اما آنچه دیدیم این بود که تعداد متقاضیان در مقایسه با فعالیتی که زنان در زمینه‌ی آگاهی‌بخشی و منطقی‌سازی و اهمیت انتخابات انجام می‌دادند بسیار کم بود.
نوریه شریف خاطرنشان می‌کند که شرایط هنوز مشخص نیست، اگرچه درخواست نامزدی فرصتی برای زنان است تا حقوق خود را مطالبه کنند و در عرصه‌ی پارلمان تغییر ایجاد کنند.
وی تاکید می‌کند که توانایی زنان برای تغییر بسیار زیاد است، زیرا آنها می‌توانند مسئولیت بدهند و مسئولیت‌پذیر باشند، همچنین خاطرنشان می‌کند که ارتقاء زنان به کرسی‌های عمومی در مجلس امری خوب و مثبت است و این اقدامی شجاعانه برای او به حساب می‌آید. زیرا او به طور کلی برای صندلی‌های مردان رقابت می‌کند.
صالحه الحسونی، فعال حقوق زنان، به نوبه‌ی خود می‌گوید که حضور زنان چه در انتخابات پارلمانی و چه در انتخابات ریاست‌جمهوری، به عنوان اولین گام در انتخابات رسمی لیبی، بلامانع است، زیرا زنان می‌توانند در همه‌ی عرصه‌ها حضور داشته باشند و توانایی دارند. شانس آنها برای پیروزی در انتخابات جدی خواهد بود.
سلوی الماجری، رئیس سازمان بین‌المللی صلح لیبی برای زنان، نظر خود را با ما در میان گذاشت و گفت: "انتخابات ۲۴ دسامبر یک نقطه‌ی عطف تاریخی در آینده‌ی لیبی نسبت به انتخابات قبلی است. در این انتخابات او به قدری خوشبین بود که تصمیم گرفت برای انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد شود، اما در این نامزدی با موانع زیادی مواجه می‌شدند خصوصا برای زنانی که آرزوی خالصانه برای خدمت به کشورشان و ارائه‌ی بهترین‌ها را داشتند. وی خاطرنشان کرد: «اولین این موانع، ثبت‌نام ضعیف رأی‌دهندگان است. ثبت‌نام نکردن و با علم به اینکه کسانی هستند که ثبت‌نام خود را تایید کردند و بعد متوجه شدیم که ثبت‌نام نکرده‌اند و این بر حمایت زنان به ویژه از سوی اطرافیان که از او حمایت کردند و سپس با ثبت نام نکردن او را رها کردند، تأثیر می‌گذارد.»
سلوی الماجری افزود که قبیله‌گرایی و منطقه‌گرایی یکی از مهم‌ترین موانعی است که زنان با آن روبرو هستند، زیرا آنها متعصب هستند و به نامزدهای مرد گرایش دارند، اما زنان در این زمینه هیچ شانسی ندارند. ما مطمئناً مخالف قبیله نیستیم، اما باید روی این موضوع تمرکز کنیم که بدون حمایت قبیله چه کسی شایسته‌ی کسب رأی است.»
وی با اشاره به اینکه سخت‌ترین موانع، مطالب و مبالغ هنگفتی است که بابت تبلیغات پرداخت می‌شود، گفت: «این مبالغ به ۵۰۰۰ دینار رسید، پس چرا این تقلا برای پول است، ما در مرحله‌ی حساسی هستیم و همه باید دست از خودخواهی بکشند تا بتوانیم امنیت کشور را حفظ کنیم.»
سلوی الماجری در پایان تاکید کرد: «ما روی دختران خود حساب می‌کنیم. زن لیبیایی با وجود همه‌ی شرایط قوی است. امیدواریم لیبی ثبات داشته و فرزندانش پایدار باشند و ما مبارزه می‌کنیم تا در آرمان‌هایمان پیروز شویم.»