مرکز خبر- بر اساس یک مطالعه‌ی جدید، زنانی که یائسگی را پشت سر گذاشته‌اند، نسبت بە زنان یا مردان در سنین قبل از یائسگی میزان مادەی سفید بیشتری در مغز خود دارند کە این مادە ضایعات کوچکی هستند کە در اسکن‌های مغز مشاهدە شدە و با افزایش خطر بیماری‌‌های عروقی، از جملە سکتەی مغزی، آلزایمر و زوال شناختی مرتبط هستند.

طبق گفتەهای مونیکو برتلر نویسندە‌ی این مطالعە بە طور متوسط در سنین پایین هیچ تفاوت قابل ‌توجهی بین زن و مرد وجود ندارد، اما زنان مسن‌تر نسبت به مردان هم سن بیشتر این ناهنجاری‌ها را دارند و این شکاف در حوالی یائسگی رخ دادە و پس از آن بیشتر می‌شود.

همچنین در این مطالعە بررسی شدە کە یائسگی چه نقشی بر روی مقادیر این نشانگرهای زیستی مغزی دارد. نتایج نشان می‌دهد که شدت ماده‌ی سفید برای مردان و زنان متفاوت است و یائسگی یا عواملی که زمان شروع یائسگی را تعیین می‌کنند، مانند تغییرات در روند پیری، از عوامل تعیین‌کننده هستند.

در این مطالعه ۳۴۱۰ نفر با میانگین سنی ۵۴ سال شرکت داشتند. از این تعداد ۵۸ درصد زن و از بین زنان ۵۹ درصد یائسه بودند. بە طور کامل ۳۵ درصد از همه‌ی شرکت کنندگان فشار خون بالا و نیمی از آنها فشار خون بالا کنترل نشده داشتند. آنها تحت اسکن مغزی MRI  قرار گرفتند محققان با بررسی اسکن‌ها، میزان شدت ماده‌ی سفید را برای هر کدام از آنان محاسبه کردند. میانگین حجم کل این نشانگرهای مغزی ۰.۵ میلی لیتر بود. میانگین حجم کل مغز برای مردان ۱۱۸۰ میلی لیتر و برای زنان ۱۰۵۳ میلی لیتر بود. میانگین حجم کل ماده سفید، برای مردان ۴۹۰ میلی‌لیتر و برای زنان ۴۳۰ میلی‌لیتر بود.

پس از تنظیم سن و عوامل خطر عروقی مانند فشار خون بالا و دیابت، محققان دریافتند که زنان یائسه در مقایسه با مردان در سن مشابه، این نشانگرهای مغزی را بیشتر دارند. در افراد ۴۵ ساله و بالاتر، زنان یائسه دارای میانگین حجم کل ماده سفید ۰.۹۴ میلی لیتر در مقایسه با ۰.۷۲ میلی لیتر برای مردان بودند. محققان همچنین دریافتند که افزایش این بیومارکرهای مغزی با افزایش سن و با سرعت بیشتری در زنان نسبت به مردان افزایش می‌یابد.

محققان همچنین دریافتند که زنان یائسه نسبت به زنان دیگر در سن مشابه، میزان ماده‌ی سفید بیشتری در مغز دارند. در گروهی از شرکت کنندگان ۴۵ تا ۵۹ ساله، زنان یائسه دارای میانگین حجم کل ماده سفید ۰.۵۱ میلی لیتر در مقایسه با ۰.۳۳ میلی لیتر برای زنان قبل از یائسگی بودند. بدون ارتباط با وضعیت یائسگی، زنان مبتلا به فشار خون بالا کنترل نشده مقادیر بیشتری از این نشانگرهای مغزی در مقایسه با مردان داشتند.

مونیکو برتلر گفتە است: "مشخص شده است که فشار خون بالا که بر رگ‌های خونی کوچک مغز تأثیر می‌گذارد، می‌تواند منجر به افزایش شدت ماده سفید شود. نتایج مطالعه‌ی ما نه تنها نشان می‌دهد که تحقیقات بیشتری برای بررسی اینکه چگونه یائسگی ممکن است با سلامت عروقی مغز مرتبط باشد نیاز است بلکه لزوم در نظر گرفتن مسیرهای مختلف سلامتی برای زنان و مردان و وضعیت یائسگی را نشان می‌دهند".

تحقیقات زیادی در مورد زنان و پیری مغز و نقشی که یائسگی ممکن است ایفا کند، انجام شده است و مطالعات جدید نشان می‌دهد که یائسگی ممکن است زمان پرخطری برای پیری عروقی مغز باشد. کارهایی وجود دارد که امروزه زنان می‌توانند برای محافظت از مغز خود انجام دهند، این کار با درمان فشار خون بالا، عدم استعمال دخانیات، انجام فعالیت بدنی منظم، خوردن یک رژیم غذایی سالم، خواب با کیفیت و عدم مصرف زیاد الکل آغاز می شود.

دکتر هوارد فیلیت مدیر اجرایی و مدیر ارشد علمی بنیاد کشف داروی آلزایمر در شهر نیویورک گفتە است: "ممکن است برای برخی از زنان در دوران یائسگی نقشی برای درمان جایگزینی هورمون وجود داشته باشد. استروژن به طور چشمگیری با نارسایی تخمدان در یائسگی کاهش می‌یابد و اثرات فراگیر بر مغز، استخوان‌ها و سایر اندام‌ها دارد بە همین دلیل زنان باید با پزشک خود در مورد فواید و خطرات هورمون‌های جایگزین صحبت کنند. همچنین کنترل فشار خون بالا نیز برای جلوگیری از بیماری میکروواسکولار در مغز بسیار مهم است".