مشکلات و بیماری‌های تناسلی زنان

بیماری‌های دستگاه تناسلی زنان یک معضل جدی است که زنان در سنین باروری با آن مواجه هستند که ممکن است بعداً باعث ناباروری شود و ناباروری به عنوان ناتوانی در باردار شدن پس از دو سال رابطه جنسی منظم و محافظت نشده تعریف می‌شود.

مژده کرماشانی

مرکز خبر- با سبک زندگی پرمشغله‌ای که زنان امروزی دارند، از جمله تحت فشار قرار گرفتن، استرس زیاد همراه با انتخاب نامناسب سبک زندگی و رژیم غذایی، تأثیرات منفی زیادی بر سلامت آنها داشته است. این شامل سلامت عمومی و همچنین سلامت باروری آنها می‌شود. دستگاه تناسلی زنان بسیار ظریف است حتی اندکی عدم تعادل هورمونی می‌تواند تاثیر زیادی بر عملکرد و سلامت آن داشته باشد در مقایسه با مردان، بخش عمده‌ای از بیماری‌ها در زنان مربوط به عملکرد نادرست دستگاه تناسلی است.

بنابراین، برای زنان بسیار مهم است که مراقب سلامت دستگاه تناسلی خود باشند و علائم و نشانه‌های جزئی ناهنجاری را در اوایل نادیده نگیرند. سلامت باروری به این معنی است که آنها می‌توانند در مورد تصمیم گیری‌های بزرگ در زندگی خود انتخاب‌های درستی داشته باشند، مانند زمان بچه‌دار شدن یا داشتن یا نداشتن آنها. و بنابراین انتخاب‌های سالم در مورد سبک زندگی در زندگی‌های پرمشغله امروزی اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

غربالگری برای هرگونه مشکل احتمالی در سیستم تولید‌مثل را نیز نباید نادیده گرفت این امر حتی در مورد زنانی که هیچ گونه ناهنجاری در سیستم تولید مثل خود را تجربه نمی‌کنند نیز صدق می‌کند. انجام غربالگری سالانه یا آزمایش پاپ اسمیر برای اطمینان از زندگی طولانی و سالم و عاری از هرگونه بیماری مرتبط با دستگاه تناسلی ضروری است.

دستگاه تناسلی زنان عمدتاً از اندام تناسلی داخلی تشکیل شده است بخش خارجی دستگاه تناسلی زنان شامل فرج است که شامل واژن و سایر اجزاء مانند کلیتوریس نیز می‌شود. دستگاه تناسلی داخلی زنان شامل تخمدان‌ها، رحم و لوله‌های فالوپ است، اختلالات باروری زنان می‌تواند در حدود ٢٠ تا ۴٠ درصد از زنان در سنین باروری (١٢ تا ۵١ سال) ظاهر شود.

بیماری‌هایی که دستگاه تناسلی را تحت تاثیر قرار می‌دهند، از جمله عفونت‌ها، ناهنجاری‌های مادرزادی، سرطان و اختلال عملکرد جنسی کە می‌توانند به طرق مختلف ظاهر شوند و بر بسیاری از اندام‌ها مانند تخمدان‌ها، رحم، لوله‌های فالوپ و سینه‌ها تأثیر بگذارند.

 

بیماری‌های تخمدان

 تخمدان‌ها اندام‌هایی به اندازه بادام هستند که به عنوان غدد جنسی زنانه نیز شناخته می‌شوند. تخمدان‌ها محل پیدایش گامت ماده یا تخمک هستند، تخمک در کیسه‌ای از سلول‌ها به نام فولیکول قرار می‌گیرد. فولیکول و تخمک به سیگنال‌های مغز به ویژه غده هیپوفیز، پاسخ دادە و رشد می‌کنند تا در طول چرخه قاعدگی تخمک‌گذاری شوند، علاوه بر این، فولیکول‌ها در پاسخ به تحریک هیپوفیز که برای رشد تخمک و پیشرفت چرخه قاعدگی حیاتی است، هورمون آزاد می‌کنند.

یک بیماری تخمدانی که ۴ تا ٢٠ درصد از زنان در سنین باروری در سراسر جهان را مبتلا می‌کند PCOS (سندرم تخمدان پلی کیستیک) است، سندرم تخمدان پلی کیستیک زمانی اتفاق می‌افتد که کیسه‌های پر از مایع به نام کیست در تخمدان‌ها وجود داشته باشد که رشد/بلوغ تخمک و در نتیجه چرخه قاعدگی را مختل می‌کند، کیست‌ها می‌توانند آزاد شدن تخمک از تخمدان را مختل کنند یا بعد از تخمک‌گذاری در جسم زرد ایجاد شوند.

 PCOS با وجود ٢ مورد از سه مورد زیر تشخیص داده می‌شود: افزایش تشکیل کیست در تخمدان‌ها، افزایش سطح آندروژن و وجود قاعدگی نامنظم تا بدون قاعدگی. سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌تواند طیفی از علائم مانند درد لگن، رشد بیش از حد مو، آکنه و ناباروری را ایجاد کند. PCOS یا با تجویز قرص‌هایی که هورمون‌های لازم برای تحریک فولیکول برای تحریک تخمک‌گذاری را متعادل می‌کنند یا در موارد شدید با جراحی درمان می‌شود.

 

نگرانی‌های رحم

 رحم عضوی است که دارای پوششی به نام آندومتر است که به هورمون‌های چرخه قاعدگی برای افزایش ضخامت پاسخ می‌دهد و در پایان چرخه قاعدگی ریزش می‌کند. یکپارچگی رحم برای یک بارداری موفق حیاتی است زیرا محل لانه گزینی جنین است.

 

اندومتریوز

 یک اختلال تولید مثل زنان، زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های آندومتر در مناطق مشکل‌ساز خارج از رحم رشد می‌کنند مکان‌های مشکل‌ساز در بدن شامل تخمدان‌ها، روده‌ها یا مثانه است، علت آندومتریوز ناشناخته باقی مانده است، اما گمان می رود جریان برگشتی سلول‌های آندومتر در طول چرخه قاعدگی باشد. اندومتریوز می‌تواند باعث ناباروری و قاعدگی شدید شود. اندومتریوز را می‌توان از طریق هورمون‌ها یا از طریق جراحی درمان کرد.

 

فیبروم رحم

یکی دیگر از بیماری‌های دستگاه تناسلی زنان که بر رحم تأثیر می‌گذارد، فیبروم رحم است فیبروم‌ها تومورهای عضلانی غیر سرطانی هستند که در نقاط مختلف رحم رشد می‌کنند. موقعیت فیبروم ممکن است برای باروری مضر باشد و در صورت نیاز با جراحی برداشته می‌شود. فیبروم می‌تواند باعث مقاربت جنسی دردناک، تکرر ادرار و کمردرد شود، همچنین رحم ممکن است تحت تأثیر سرطان رحم یا آندومتر قرار گیرد که در بیشتر موارد در زنان بالای ۵۵ سال رخ می‌دهد. آمنوره یا عدم وجود چرخه قاعدگی نیز می‌تواند به دلیل چاقی، سوء تغذیه، ورزش شدید و استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری رخ دهد.

 

دیسپلازی دهانه رحم

 در دیسپلازی دهانه رحم، رشد غیرطبیعی سلول‌ها در داخل و اطراف دهانه رحم وجود دارد اگرچه رشد غیر طبیعی سلول‌ها در داخل و اطراف دهانه رحم به این معنی نیست که فرد مبتلا به سرطان است. دیسپلازی دهانه رحم از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود و توسط ویروس پاپیلومای انسانی ایجاد می‌شود. این اختلال در دستگاه تناسلی هیچ علامتی را نشان نمی‌دهد و تنها با آزمایش پاپ اسمیر قابل تأیید است. دیسپلازی دهانه رحم از خفیف، متوسط ​​و شدید متغیر است.

دیسپلازی خفیف دهانه رحم می‌تواند خود به خود ناپدید شود، در حالی که دیسپلازی متوسط ​​و شدید گردن رحم نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد، می‌توان آن را با الکتروکوتریزاسیون، جراحی لیزر، بیوپسی مخروطی، کرایوسرجری و LEEP درمان کرد.

 

فیبروئید رحم

 فیبروم‌های رحمی تومورهایی هستند که از بافت‌ها و سلول‌های ماهیچه‌ای تشکیل شده‌ و در داخل و اطراف دیواره رحم رشد می‌کنند و در بیشتر مواقع ماهیت خوش خیم دارند. علت این تومور هنوز مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که بیشتر زنان آفریقایی-آمریکایی و آنهایی که اضافه وزن دارند، هدف قرار می‌دهند، اکثر زنان هیچ علامت یا نشانه‌ای از فیبروم رحم ندارند. با این حال، زمانی که آنها این کار را انجام می‌دهند، از قاعدگی‌های بسیار دردناک و سنگین همراه با نفخ در ناحیەی شکم، رابطەی جنسی دردناک، تکرر ادرار، درد در ناحیه کمر و سایر مشکلات باروری مانند سقط جنین، ناباروری و غیره رنج می‌برند.

 

اختلالات قاعدگی

 اختلالات مربوط به چرخه قاعدگی تقریباً همیشه ناشی از عدم تعادل هورمونی همراه با اختلالات مربوط به لخته شدن خون، سرطان، کیست تخمدان، فیبروم رحم، ژنتیک و بیماری‌های مقاربتی است. این‌ها بر اساس سابقه پزشکی بیمار، علائم و آزمایشاتی مانند تست پاپ، آزمایشات هورمونی و خونی و غیره تشخیص داده می‌شوند. اکثر اختلالات قاعدگی را می‌توان با کمک جراحی، داروها و تغییر رژیم غذایی درمان کرد برخی از اختلالات بسیار شایع مرتبط با چرخه قاعدگی عبارتند از: عدم قاعدگی یا آمنوره سندرم پیش از قاعدگی (PMS) فیبروم‌ها، خونریزی قاعدگی طولانی یا شدید، قاعدگی کم یا نداشتن، اختلال نارسایی پیش از قاعدگی (PMDD).

 

سرطان زنان

 سرطان زنان به معنای هر نوع سرطانی است که برای اولین بار در اندام‌های تناسلی یک زن ظاهر می‌شود. برخی از انواع رایج سرطان های زنانه عبارتند از: سرطان تخمدان، سرطان دهانه رحم سرطان و سرطان واژن

 

افتادگی کف لگن

 افتادگی کف لگن یک اختلال در کف لگن است زمانی اتفاق می‌افتد که اندام‌های مختلف واقع در ناحیه کف لگن مانند مثانه، راست روده، واژن، رحم، مجرای ادرار به دلیل کشیدگی و ضعف عضلات کف لگن که از این اندام‌ها حمایت می کنند پایین می‌آیند، افتادگی کف لگن بیشتر در زنانی که زایمان کرده‌اند یا در زنانی که برخی جراحی‌ها انجام داده‌اند دیده می‌شود افتادگی کف لگن سه مرحله دارد و افتادگی خفیف کف لگن را می‌توان با تغییر در رژیم غذایی، ورزش و یا جراحی درمان کرد.

HIV/AIDS

ویروس نقص ایمنی انسانی سلول‌های CD۴ بدن را هدف قرار می‌دهد این سلول‌ها بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند، اچ آی وی آنها را از بین می‌برد و سیستم ایمنی بدن به قدری ضعیف می‌شود که نمی تواند مانند قبل با عفونت‌ها مبارزه کند، هیچ درمانی برای HIV وجود ندارد، اما می‌توان آن را با کمک داروها کنترل کرد. اگر HIV پیشرفت کند، به ایدز یا سندرم نقص ایمنی اکتسابی تبدیل می‌شود کە در این مرحله  سیستم ایمنی بدن به شدت در معرض خطر قرار می‌گیرد.

بیماری‌های مقاربتی (STD)

بیماری‌های مقاربتی عفونت‌هایی هستند که می‌توانند با داشتن رابطه جنسی محافظت نشده با فرد آلوده از فردی به فرد دیگر منتقل شوند. این بیماری‌ها عمدتاً توسط عوامل بیماری‌زا مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و غیره ایجاد می‌شوند، اگر یک زن مبتلا به STD باردار شود، می‌تواند باعث مشکلات سلامتی جدی برای کودک  شود. بیماری‌های مقاربتی ناشی از باکتری‌ها را می‌توان با کمک آنتی‌بیوتیک‌ها درمان کرد، اما بیماری‌هایی که توسط ویروس‌ها ایجاد می‌شوند، درمان ندارند.

یائسگی

 هر زن باید در مقطعی از زندگی خود یائسه شود و این با فقدان پریود مشخص می‌شود، به این معنی که یک زن دیگر نمی‌تواند بچه دار شود. اگرچه یائسگی یک بیماری نیست، اما گاهی اوقات ممکن است برای زنان خاصی مشکلاتی ایجاد کند. به طور کلی علائم یائسگی است که برخی از زنان به سختی می توانند با آن کنار بیایند، علائم و نشانه‌های یائسگی  شامل سیکل‌های قاعدگی نامنظم، گرگرفتگی، خشکی واژن، بی خوابی، تعریق شبانه، مشکلات ادراری، مشکلات عاطفی، ریزش مو، کاهش باروری و غیره است.

سیستیت بینابینی

 سیستیت بینابینی یا IC یک اختلال در مثانه است که با درد شدید در مثانه و ناحیه لگن مشخص و باعث می‌شود دیواره‌های مثانه ملتهب و تحریک شده و باعث سفت شدن و زخم شدن آن شود. اگرچه می‌تواند هم مردان و هم زنان را تحت تأثیر قرار دهد، اما معمولاً زنان را بیشتر تحت تأثیر قرار می‌دهد. علائم آن عبارتند از: ناراحتی در ناحیه لگن، احساس نیاز به دفع مکرر ادرار، درد شدید در ناحیه لگن، فشار در مثانه یا شکم، درد شدید در ناحیه شکم که با تخلیه و پر شدن مثانه شدیدتر می‌شود.