زیلان نماد مبارزە و ایستادگی زن کورد.
زینب کناچی بانام جاودانەی زیلان همانگونه که خود آرزو میکرد نماد مبارزە زن کورد باشد و نامش در مبارزات آزادیخواهی کوردستان ثبت شود، بیست و هفت سال رهبری این مقاومت را عهدە دار بود.
![](https://test.jinhaagency.com/uploads/fa/articles/2023/07/20230701-11-jpg687278-image.jpg)
مرکز خبر- زینب کناچی معروف به زیلان: «ما خواستار کشتن و کشتە شدن نیستیم، اما راه دیگری برای دستیابی به آزادی وجود ندارد». علی رغم گذشت بیست وهفت سال از حماسه زیلان، یاد و خاطرەی این شهید همچنان راهنمای راە مبارزەی آزادیخواهی زنان کورد، از غرب تا شرق کوردستان است.
آشنایی با جنبش آزادیخواهی کورد از دورە دانشگاه آغاز شد.
زیلان که در ۱۰ آگوست ۱۹۷۱ در روستای المالی ملتی به دنیا آمد، کوچکترین عضو خانوادەایی نە نفرە است. پس از فارغالتحصیلی از دبیرستان فنی حیدرپاشا، بهعنوان تکنسین رادیولوژی در بیمارستان دولتی شهر رها شروع به کار کرد. او پس از قبولی در رشته مشاوره روانشناسی در دانشکده آموزش دانشگاه اینونو در سال ۱۹۹۰، برای کار و ادامە تحصیل خود به بیمارستان دولتی مالاتیا نقل مکان کرد.
زیلان در دوران دبیرستان به افکار چپ و فعالیت کوردی تمایل پیدا کرد و در دوران دانشگاه با پ.ک.ک آشنا شد.
ادامه فعالیتهای سیاسی در شهر آدانا
زیلان با دوست دانشگاهی خود ازدواج کرده و با هم به مبارزات آزادیخواهی کوردستان پیوستند. او تا سال ۱۹۹۵ در آدانا فعالیتهای خود را ادامە داد و در سال ۱۹۹۵ به درسیم نقلمکان کرد. زیلان همانگونه که خود اظهار میدارد در این مدت با کندوکاو در تمام جنبههای شخصیتی خود پیشرفت بسزایی داشته و از این دورە بە عنوان " دورە تقویت روحیە، ارادە و تصمیمگیری" یاد میکند.
زیلان دربارە پ.ک.ک و رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان میگوید: "او کسی است کە خلق کورد را از خواب غفلت بیدار کردە و آنها را به جایگاهی رسانیده است کە برای آزادی خود مبارزە میکنند."
زیلان میخواست نماد مبارزە و مقاومت زنان کورد باشد.
زیلان نیت فدائی شدنش را در نامهای خطاب به رهبر خلق کرد عبدالله اوجالان، زنان مبارز و همه مردم جهان آشکار کرد. او در بخشی از این نامه در خطاب بە عبداللە اوجالان بدین گونه اعلام میدارد که آماده جانفشانی است:
به باور من تنها راە گذار از وضعیت کنونی، رهایی و جانفشانی در مبارزە است.
میخواهم با ادامە راە مقاومت رفیقانی همچون: مظلوم، خیری، کمال، فرهاد، بسه بریتان، بریوان و روناهی بیانگر خواست مردمم برای آزادی باشم، میخواهم با عملیات فدایی خود بزرگی کینه و خشمم را علیه سیاستهای امپریالیسم که زنان را به بردگی میکشد نشان دهم. من میخواهم نماد مبارزە زنان کورد باشم.
من میخواهم یک زندگی پرمفهوم داشتە باشم و در این راه دست به یک عملیات بزرگ بزنم. مبارزه آزادیبخش ملی ما، به رهبری آپو، به زودی پیروز خواهد شد و مردم ستم دیدە ما بە جایگاه قانونی و انسانی خود خواهند رسید. در این مسیر، یک بار دیگر وفاداری خود را نسبت بە آپو، همه شهدا، زندانیان و تمامی مبارزین، مردم کوردستان و بشریت اعلام میکنم و متعهد میشوم، در این راە شایستگیام را ثابت خواهم کرد. من میخواهم با انجام عملیاتی بزرگ به زندگیام معنا و مفهوم ببخشم، من با عشق بە زندگی و مردمم این عملیات را انجام خواهم داد.
صحبت از مسالە زن و ارادە او امکانپذیر نبود.
زیلان با اعلام این حقیقت کە ایجاد ارتش زنان، اجلاس زنان و کنگره زنان برای اولین بار در طول تاریخ انقلاب جهانی در پ.ک.ک روی داده در مطلبی تحت عنوان "مبارزان آزادی زنان کوردستان" به بررسی وضعیت زنان کورد پرداخته و مینویسد:
با گذار از جامعه بردهداری بە جامعه فئودالی، نظام سرمایهداری و امپریالیستی مسالە استثمار جنسی زنان را به نحوی دیگر و متناسب با هر جامعه طبقاتی ادامه داد.
نظریههای علمی سوسیالیستی که در هر زمینەای موجب رهایی انسان است، در پی ایجاد فرصتهای زندگی برابر و آزاد از طریق حذف تضادهای بین طبقات است و اعلام میکند که زنان باید از فرصتهای زندگی انسانی برخوردار شوند.
اگرچه سوسیالیسم بالفعل سعی در سازماندهی زنان از این طریق داشت، اما به علت انحراف از اصول علمی سوسیالیسم، آزادی زنان بە عنوان یک مسالە اصلی مورد توجه قرار نگرفت و همچون دیگر مشکلات بشری با آن برخورد شد، درنتیجە این رویکرد تلاشهای آزادیخواهانە زنان محدود ماند.
اگر به ماهیت خاص کردستان بنگریم، متوجە میشویم کە مساله استثمار زنان از بعد جنسی و دیگر ابعاد عمیقتر است. پیش از آغاز مبارزه آزادیبخش ملی ما، صحبت از نفس و اراده زنان در کوردستان امکانپذیر نبود. بدون حل مشکل زنان که تقریباً بیش از نیمی از جمعیت مردم کورد را تشکیل میدهند، نمیتوان از آزادی زنان مبارز کورد سخن بە میان آورد.
آزادی زن در مبارزه است.
زیلان با بیان اینکه رهایی از طریق مبارزه میسر میشود و لازمەی موفقیت در مبارزه سازماندهی قوی است، ادامه میدهد: «اگر بتوانیم تشکیلات قوی ایجاد کنیم، آنگاه میتوان از ارادەای قوی صحبت بە میان آورد. امروزە این یک واقعیت عینی است که آزادی زنان از طریق مبارزه میسر میشود. اهداف ما واضح و روشن است، ما باید در راە انقلاب از ویژگیهای مثبت زنان کورد مانند میهنپرستی، وفاداری، ارادە و شجاعتشان بهرە بجوییم و در این راە سخت تلاش کنیم. زیلان با بیان اینکە همەی زنان مبارز و آزادیخواه دارای روحیە و شجاعت زیادی هستند، این پیام را میدهد:
با تلفیق خشم بزرگ خود علیه عقبماندگی جامعه کردستان و بهویژه علیه بردگی زنان، با اندیشە، ایدئولوژی و سیاست، باید وظایف دورەای خود را انجام دهیم و نقش خود را در مبارزه آزادیبخش ملی ایفا کنیم.
ما باید گامهای عملی در جهت رهایی برداریم.
بر این اساس، میخواهم یک چریک "فدایی" شوم، نه تنها بە نمایندگی از خودم، بلکه بە عنوان پاسخی بە تلاشهای رهبر آپو و حزب ما پ.ک.ک و همچنین بە نمایندگی از مردم کوردستان و خواستەهای آزادیخواهانه زنان کورد و تمام انسانهای تحت ستم شخصاً این تصمیم را اتخاذ کردەام، اخذ این تصمیم بە من روحیە و شجاعت میدهد.
ما خواهان مرگ و کشتار نیستیم اما راهی دیگر برای دستیابی بە آزادی وجود ندارد.
زیلان نوشتە خود را با عبارات" تمام دنیا را مخاطب قرار میدهم" و " بشریت را فرا میخوانم" آغاز کردە و در ادامە پیام زیر را منتقل میکند: "بشنوید! چشمهایتان را باز کنید، ما فرزندان ملتی هستیم که وطنش از دست رفته است و در سرتاسر جهان پراکنده شدهاند. ما میخواهیم در میهنمان یک زندگی انسانی و آزاد داشتە باشیم. خون، اشک و ستم نباید سرنوشت مردم ما باشد. ما بیشتر از هرکسی دوستدار صلح، برادری، عشق، انسانیت، طبیعت و زندگی هستیم.
این عشق است که ما را به مبارزه وامیدارد. نە میخواهیم بمیریم و نە کسی را بکشیم، اما برای ما راهی جز این برای رسیدن بە آزادی وجود ندارد. مقصر این مبارزه قدرتهای امپریالیستی و نوکر آنها جمهوری ترکیه است. سکوت بزرگترین جنایت است. در صورتی کە شاهد ریختن خون انسانها باشید و همچنان سکوت اختیار کنید شما بزرگترین مجرمان خواهید بود. من تمام بشریت را مورد خطاب قرار میدهم! اگر شما نمیخواهید در ارتکاب چنین جرمی نقش داشته باشید، از مردم کوردستان پشتیبانی کنید. با پاکسازی روح و ذهنتان که توسط امپریالیسم و حکومت ترکیه آلودە شدە است، به فریادهای آزادیخواهی یک ملت گوش فرا دهید. در این صدا، دوستی، برادری و ارزشهای انسانی بە گوش میرسد.
در درسیم عملیات خود را بە انجام رساند.
زیلان در تاریخ ۳۰ ژوئن ۱۹۹۶ در مرکز شهر درسیم در مراسم برافراشتن پرچم ارتش ترکیه، عملیات خود را بە انجام رساند. پس از این عملیات، رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان در مورد زیلان اینچنین اظهارنظر کردند: "زیلان با این اقدام خود از من پیشی گرفت، ازاین پس فقط میتوانم مبارز و پیرو زیلان باشم."
روتیندا آمد: او یک تنە یک ارتش و یک حزب بود.
روتنیدا آمد: عضو مجلس حزب آزادیبخش زنان کردستان (PAJK)، اقدام زیلان را اینچنین ارزیابی میکند: رفیق زیلان هم ازنظر نماد حزبی و هم ازنظر تاکتیک مبارزه به نبرد ما سرعت بخشید و به ما آموخت که چگونه یک تنە در خط ایثار، هم ارتش و هم حزب شویم. رفیق زیلان برای ما مانیفست زندگی بوده است. زیلان اکنون بە خط و فلسفه زندگی و الهه مبارزه ما برای آزادی تبدیل شده است. ما زنان مبارز براین باوریم کە مبارزه ما تنها زمانی رشد میکند که در راە او گام برداریم.
هنوز هم برای او سرودها میسرایند.
اقدام زیلان در کوردستان و ترکیە بسیار بازتاب داشت و پس ازآن بسیاری از نوزادان کورد با اسم زیلان نام گذاری شدهاند و هنوز ترانههای با نام او سروده میشود، در سالگرد درگذشتش نه تنها در سراسر کوردستان بلکه در بسیاری از کشورها با اقدامات و فعالیتهای مختلف یادش را گرامی میدارند. از سال ۲۰۰۴ بە بعد «جشنواره بین المللی زنان زیلان» در آلمان برگزار میشود و هرساله لندن، پایتخت انگلستان، میزبان «جشنواره زنان کورد زیلان» است.