تأثیر جهانی شعار «ژن، ژیان، آزادی» از نگاه یک فعال حقوق بشر کنیایی
مادلین ماوامبا، مدافع حقوق بشر اهل کنیا، با الهامبخش توصیف کردنِ شعار «ژن، ژیان، آزادی»، زنان را به همبستگی و مبارزهی مشترک فراخواند.

مرکز خبر - سه سال پیش در تاریخ ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۲، ژینا امینی، زن ۲۲ سالهی کورد، به بهانهی «عدم رعایت حجاب مناسب» از سوی پلیس امنیت اخلاقی ایران بازداشت شد و بر اثر شکنجه جان باخت. جانباختن او نه تنها در ایران، بلکه در سراسر جهان، به نماد مبارزه برای آزادی زنان و حقوق بشر بدل شد.
اعتراضات، که از مراسم خاکسپاری ژینا امینی در زادگاهش سقز شعلهور شد، بهسرعت سراسر ایران را فراگرفت. زنان با بریدن گیسوان و به آتش کشیدن روسریها، حاکمیت را به چالش کشیدند. شعار «ژن، ژیان، آزادی» نیز بهسرعت مرزها را درنوردید و به زبان مشترک همبستگی جهانی تبدیل شد. اکنون در سومین سالگرد جانباختن ژینا امینی و خیزشی که در پی آن شکل گرفت، پژواک این شعار در جنبشهای حقخواهانهی زنان در سراسر جهان به گوش میرسد.
الهامبخش یک مقاومت جهانی
مادلین ماوامبا، مدافع حقوق بشر کنیایی ساکن برلین، در گفتوگو با خبرگزاری ما به تحلیل مبارزات زنان و نتایج آن پرداخت. او عضو سازمان «زنان در تبعید» است. این سازمان در سال ۲۰۰۲ توسط زنان پناهجو در براندنبورگ برای دفاع از حقوق زنان بنیان نهاده شد. هدف این سازمان مقابله با تبعیض مضاعفی است که زنان پناهجو هم به دلیل قوانین نژادپرستانه و هم به خاطر زن بودن تجربه میکنند. مادلین ماوامبا به عنوان یکی از فعالان این عرصه، دیدگاه خود را دربارهی پژواک جهانی شعار «ژن، ژیان، آزادی» که از ایران برخاسته، اینگونه بیان میکند: «مرگ ژینا امینی نشان داد که دوران سرکوب زنان به پایان رسیده است. شعار «ژن، ژیان، آزادی» امروز الهامبخش مقاومتی پویا در سراسر جهان است و ما نیز از حقوق زنان پناهجوی در تبعید دفاع کرده و با آنان اعلام همبستگی میکنیم.»
جنبش زنان کورد و قدرت همبستگی
مادلین ماوامبا با تأکید بر لزوم مبارزه زنان در کنار یکدیگر میگوید: «زنان در کنار هم ایستادهاند زیرا ناگزیر به مبارزهاند. سلطهی خشونتبار بر بدنهایشان همچنان ادامه دارد. ما به عنوان سازمان «زنان در تبعید» از حق بنیادین زنان برای تصمیمگیری دربارهی زندگی خودشان حمایت میکنیم.» او که شعار «ژن، ژیان، آزادی» را در پیوند با جنبش زنان کورد عامل تقویت همبستگی میداند، سخنانش را چنین ادامه میدهد: «این شعار، هویت، شجاعت و همبستگی را نیرویی دوباره میبخشد. جنبشهای زنان کورد بهخوبی نشان میدهند که زنان چگونه میتوانند جامعه را دگرگون کنند و ما این دگرگونی را در فعالیتهای روزمرهی خود با زنان پناهجو به چشم میبینیم.»
مبارزه برای آزادی و حقوق برابر
مادلین ماوامبا با تأکید بر لزوم سازماندهی و فعالیت سیاسی زنان، توضیح میدهد که سازمان «زنان در تبعید» فضاهایی را برای زنان ایجاد میکند تا بتوانند صدای خود را رساتر کرده و راهحلهایی مشترک بیابند. او در پایان میگوید: «باید آزادی و حقوق برابر را محقق کنیم. مبارزهی ما سازمانیافته و متکی بر همبستگی است. ما نشان میدهیم که میتوان ساختارهای پدرسالار را به چالش کشید و آنها را تغییر داد.»