شعله‌های مقاومت؛ نوروز لیجه به وقت سال‌های فشار و کشتار

فیروزه زوغورلی، اهل شهرستان لیجه، با روایت خاطرات جشن‌های نوروز در دوران سرکوب شدید دولتی دهه ۹۰ در لیجه و شهر آمد گفت: «آتش نوروز را با لباس‌های خود می‌افروختیم» و ابراز امیدواری کرد: «نوروز ۲۰۲۵ برای همه ما صلح به ارمغان آورد.»

مدینه مامداوغلو

آمد - امسال جشن نوروز با شعار «آزادی رهبری جامعه دموکراتیک» برگزار می‌شود. در آستانه نوروز شهر آمد که همه‌ساله میزبان صدها هزار نفر است، آتش‌هایی در سراسر شهر برافروخته شده است. نخستین آتش نوروزی آمد، ۱۲ مارس در شهرستان لیجه روشن شد. خلق لیجه که در دهه خشونت‌بار  ۹۰ حتی با وجود انواع شکنجه، ناپدیدشدگی‌های اجباری، سوزاندن روستاها و کشتارها دوباره آتش نوروز را برمی‌افروختند، سال‌هاست این سنت دیرینه را پاس می‌دارند.

فیروزه زوغورلی یکی از ساکنان لیجه، تجربیات خود از جشن‌های نوروز دهه‌های ۸۰ و ۹۰ در این شهر را با خبرگزاری ما در میان گذاشت.

 

برگزاری جشن‌های نوروز در دهه ۹۰ تحت فشار شدید

فیروزه زوغورلی که در روستای فیس لیجه به دنیا آمده و بزرگ شده، اما به دلیل سرکوب دولتی ناچار به کوچ به شهر آمد شده است، می‌گوید: «با وجود تمام فشارهایی که متحمل شدیم، از گذشته تا امروز همچنان به افروختن آتش نوروز ادامه می‌دهیم. هر سال در روز نوروز، روستاهای ما همچون ستاره‌ای می‌درخشیدند. در کودکی با خانواده‌ام آتش نوروز را روشن می‌کردیم و بعدها من نیز این سنت را به فرزندانم آموختم. زمانی که در روستا زندگی می‌کردم، جوانان لاستیک ماشین‌ها را بر دوش می‌کشیدند، به تپه می‌بردند و آتش می‌زدند. من هم همراهشان می‌رفتم. به‌ویژه در دهه‌های ۸۰ و ۹۰، مردم مراسم را زیر فشار سنگینی برگزار می‌کردند. در آن دوران، ما در فیس و در کوه‌ها آتش می‌افروختیم و پس از روشن کردن آتش به خانه بازمی‌گشتیم. فشارها بسیار شدید بود، اما به هر شکل ممکن آن آتش را روشن می‌کردیم و حتی پنهانی نوروز را جشن می‌گرفتیم. سربازان به محض دیدن آتش به آنجا هجوم می‌آوردند و مردم را بازداشت می‌کردند. با این حال، در روز نوروز آتش‌ها برافروخته می‌شد. آن زمان کودک بودم، اما هنوز آتش و دود در کوه‌ها را به خاطر دارم.»

 

با لباس‌هایمان آتش نوروز را می‌افروختیم

فیروزه زوغورلی با اشاره به اینکه در اوایل دهه ۱۹۹۰ به دلیل سرکوب دولتی ناچار به کوچ به مرکز شهر آمد شده بود، می‌گوید با وجود مهاجرت، به حفظ سنت و ادامه مبارزه پایبند ماندند. او با یادآوری جشن‌های نوروز دهه ۹۰ در میدان باتیکنت آمد می‌گوید: «به‌ویژه بین سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۳ فشارها بسیار زیاد بود. در آن دوران اجازه برگزاری جشن نوروز داده نمی‌شد و شرکت‌کنندگان بازداشت می‌شدند، اما خلق هرگز عقب‌نشینی نکرد. با وجود همه محدودیت‌ها، ما به هر قیمتی به میدان‌های نوروز می‌رفتیم. کسانی که نمی‌توانستند وارد شوند، در خیابان‌ها آتش روشن می‌کردند و آنان که می‌توانستند به میدان برسند، مورد بازرسی بدنی قرار می‌گرفتند و اجازه نداشتند چیزی همراه ببرند. چون اجازه نمی‌دادند وسیله‌ای برای روشن کردن آتش با خود داشته باشیم، همه ما از پیر و جوان تا کودک و نوجوان، کت‌ها و شال‌هایمان را درمی‌آوردیم و با آنها آتش نوروز را روشن می‌کردیم. «تمام دهه ۹۰ همین‌گونه گذشت و من هرگز نوروز را در خانه و به دور از جمع مردم نگذراندم.»

 

نوروز ۲۰۲۵ برای همه ما صلح آور باشد

فیروزه زوغورلی با بیان اینکه خلق با وجود همه فشارهای سال‌های گذشته به میدان‌های نوروز می‌آمدند و امروز در جستجوی همان روح و شور قدیمی هستند، تأکید می‌کند که روحیه دهه ۹۰ باید در میدان‌های نوروز سال ۲۰۲۵ جاری باشد. او با اشاره به ایستادگی خلق در برابر هر نوع رنج و ستم در طول سال‌ها، سخنانش را این‌گونه به پایان می‌برد: «آتشی که امسال برمی‌افروزیم، آتش آزادی و صلح است. نوروز زندگی ماست و نماد آزادی این خلق است. امیدوارم آتش نوروز ۲۰۲۵ برای همه ما پیام‌آور صلح باشد. امسال این آتش را به نیت صلح روشن خواهیم کرد. سال‌هاست برای صلح مبارزه می‌کنیم و اکنون زمان تحقق آن فرا رسیده است.»