نزیهه بوسعیدی

تونس- در سومین دورهٔ «همايش رمان عربی در تونس» موضوع «رویا» به‌عنوان محور اصلی انتخاب شد، نه صرفاً به‌عنوان یک تکنیک روایی، بلکه به‌عنوان دریچه‌ای برای بررسی عمیق‌تر رمان عربی مدرن.

این دوره که روز پنج‌شنبه ۱۱ دسامبر در «خانهٔ کتاب‌های ملی» تونس برگزار شد، با حضور نویسندگان تونس و سایر کشورها، بر عمق و معنا در رمان عربی تمرکز داشت.

نجاح عبدالعزیز، نویسنده شرکت‌کننده، نوشتن را تجسمی از رویا دانست و گفت هر شعر، داستان یا رمان، تلاشی برای اثبات وجود نویسنده است. او افزود: «نوشتن همچون رویا، فضایی برای آزادی و رهایی از محدودیت‌هاست و می‌تواند وسیله‌ای برای شفای روح باشد. انسان بدون رویا زندگی نمی‌کند، اما نویسنده می‌تواند درهای تحقق رویاها را برای دیگران باز کند.»

این نویسنده همچنین بر توانایی زنان در بیان مسائل خود تأکید کرد و گفت زنان به تدریج از سلطهٔ مردان در عرصهٔ نویسندگی رهایی یافته و خودشان قلم به دست گرفته‌اند و مسیر نوشتن آنان ادامه خواهد داشت.

 

 

نجوى بركات، رمان‌نویس و فعال رسانه‌ای لبنانی، از حضور در مجمع تونس ابراز خرسندی کرد و اعلام کرد در سخنرانی خود با عنوان «در مرزهای آگاهی و ناخودآگاه» به اهمیت رویا در رمان می‌پردازد. او گفت رویا به نویسنده فضایی می‌دهد تا آنچه در واقعیت نمی‌تواند بیان کند، در داستان منتقل کند و به‌عنوان ابزاری روایی مهم، به خواننده کلیدهای فهم عمیق‌تر رخدادها، دیالوگ‌ها و شخصیت‌ها را ارائه می‌دهد.

بركات افزود: «رویا چارچوبی است که آزادی‌ای را فراهم می‌کند که معمولاً برای شهروند عرب وجود ندارد؛ وسیله‌ای برای بیان خواسته‌ها و احساسات سرکوب‌شده، و منبع امید به آینده و امکان تغییر شرایط به نفع رهایی انسان از محدودیت‌ها و فشارهای اخلاقی و اجتماعی.»

 

 

صبر و رویای رهایی زنان

سهیر المصادفة، نویسنده و استاد مصری، درباره اهمیت رویا در رمان عربی گفت که رویا همواره بخشی اسطوره‌ای و بنیادین از آثار نویسندگان عرب بوده است و به ویژه برای نویسنده‌های زن که تحت محدودیت‌ها و اثرات استعمار زندگی می‌کنند، نقش راهگشا دارد. او افزود که نوشته‌هایش بازتاب‌دهنده آرزوی رهایی زن عرب است و با اشاره به پیشرفت زنان نویسنده در جوایز بین‌المللی و ترجمه آثارشان، به صبر و پشتکار آن‌ها تأکید کرد.