مرکز خبر- روز بین‌المللی پیشگیری از سوءاستفاده از محیط زیست در جنگ و مخاصمات مسلحانه هر ساله در تاریخ ۶ نوامبر گرامی داشته می‌شود. این روز به منظور افزایش آگاهی و تاکید بر اهمیت حفاظت از محیط زیست در زمان جنگ و درگیری‌های مسلحانه تعیین شده است. درگیری‌ها و جنگ‌ها می‌توانند اثرات مخربی بر محیط زیست داشته باشند، از جمله تخریب منابع طبیعی، آلودگی آب و هوا، و نابودی زیستگاه‌های حیوانات.

جنگ‌ها و درگیری‌های مسلحانه می‌توانند اثرات بسیار مخربی بر محیط زیست داشته باشند. برخی از این اثرات عبارتند از:

۱. تخریب منابع طبیعی: جنگ‌ها می‌توانند باعث تخریب جنگل‌ها، مراتع و دیگر منابع طبیعی شوند. این تخریب‌ها می‌توانند به از بین رفتن تنوع زیستی و کاهش منابع طبیعی منجر شوند.

۲.آلودگی آب و هوا: استفاده از سلاح‌های شیمیایی، بیولوژیکی و هسته‌ای می‌تواند باعث آلودگی شدید آب و هوا شود. این آلودگی‌ها می‌توانند اثرات بلندمدتی بر سلامت انسان‌ها و حیوانات داشته باشند.

۳.نابودی زیستگاه‌های حیوانات: جنگ‌ها می‌توانند زیستگاه‌های حیوانات را نابود کنند و باعث کاهش جمعیت گونه‌های مختلف شوند. این مسئله می‌تواند به انقراض گونه‌های نادر منجر شود.

۴.آلودگی خاک: استفاده از مواد منفجره و سلاح‌های سنگین می‌تواند باعث آلودگی خاک شود. این آلودگی‌ها می‌توانند کشاورزی را تحت تأثیر قرار دهند و باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی شوند.

۵. تخریب زیرساخت‌های محیط زیستی: جنگ‌ها می‌توانند زیرساخت‌های محیط زیستی مانند سدها، سیستم‌های آبیاری و تصفیه‌خانه‌های آب را تخریب کنند. این تخریب‌ها می‌توانند به بحران‌های آب و کاهش کیفیت زندگی مردم منجر شوند.

۶. آلودگی صوتی: صدای انفجارها، شلیک‌ها و دیگر فعالیت‌های نظامی می‌تواند باعث آلودگی صوتی شدید شود که بر حیات وحش و انسان‌ها تأثیر منفی می‌گذارد.

۷.تغییرات اقلیمی: جنگ‌ها می‌توانند به طور غیرمستقیم بر تغییرات اقلیمی تأثیر بگذارند. برای مثال، تخریب جنگل‌ها و سوزاندن سوخت‌های فسیلی در مقیاس بزرگ می‌تواند به افزایش گازهای گلخانه‌ای و تغییرات اقلیمی منجر شود.

۸.مهاجرت اجباری: جنگ‌ها می‌توانند باعث مهاجرت اجباری انسان‌ها و حیوانات شوند. این مهاجرت‌ها می‌توانند به تخریب زیستگاه‌های جدید و فشار بر منابع طبیعی مناطق مقصد منجر شوند.

۹.آلودگی دریایی: درگیری‌های نظامی در نزدیکی دریاها و اقیانوس‌ها می‌توانند باعث آلودگی آب‌های دریایی شوند. نشت نفت، مواد شیمیایی و دیگر آلاینده‌ها می‌تواند به مرگ و میر گسترده موجودات دریایی منجر شود.

۱۰.تخریب زیرساخت‌های انرژی: حملات به زیرساخت‌های انرژی مانند پالایشگاه‌ها و خطوط انتقال نفت و گاز می‌تواند باعث نشت مواد آلاینده و آلودگی محیط زیست شود.

این اثرات نشان می‌دهند که جنگ‌ها نه تنها بر انسان‌ها بلکه بر کل اکوسیستم‌ها تأثیرات مخربی دارند.

جنگ‌ها تاثیرات مخربی بر محیط زیست دارند که شامل تخریب زیستگاه‌ها، آلودگی آب و خاک، و کاهش تنوع زیستی می‌شود. به عنوان مثال، در جنگ جهانی دوم، تخریب‌های گسترده‌ای در محیط زیست رخ داد که هنوز هم آثار آن باقی مانده است. همچنین، استفاده از سلاح‌های شیمیایی و بیولوژیکی در جنگ‌ها می‌تواند آلودگی‌های طولانی‌مدتی ایجاد کند که نسل‌های آینده را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

جنگ‌های اخیر تاثیرات گسترده‌ای بر محیط زیست و جوامع انسانی داشته‌اند. به عنوان مثال:

 

۱.جنگ سوریه: این جنگ که از سال ۲۰۱۱ آغاز شده، باعث تخریب گسترده زیربناها، آلودگی آب و خاک، و از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی شده است. همچنین، استفاده از سلاح‌های شیمیایی در این جنگ تاثیرات مخربی بر سلامت انسان‌ها و محیط زیست داشته است.

۲. جنگ یمن: از سال ۲۰۱۵، جنگ در یمن باعث تخریب گسترده زیربناها و آلودگی محیط زیست شده است. این جنگ همچنین باعث بحران انسانی بزرگی شده که میلیون‌ها نفر را تحت تاثیر قرار داده است.

۳. جنگ اوکراین و روسیە: این جنگ تاثیرات مخربی بر محیط زیست داشته است. تخریب زیربناها، آلودگی آب و خاک، و از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی از جمله تاثیرات این جنگ هستند.

 

جنگ‌ها تاثیرات مخربی بر محیط زیست و زیرساخت‌های کشاورزی دارند که می‌تواند منجر به سوءتغذیه و بحران‌های انسانی شود. به عنوان مثال، جنگ اسرائیل و فلسطین تاثیرات زیست‌محیطی گسترده‌ای داشته است. استفاده از مهمات سنگین و بمباران‌های مکرر باعث آلودگی خاک و آب، تخریب زیستگاه‌های طبیعی و انتشار گازهای گلخانه‌ای شده است. این تخریب‌ها نه تنها بر محیط زیست محلی تاثیر می‌گذارد، بلکه تاثیرات جهانی نیز دارد.

در جنگ‌های اخیر، مانند جنگ در یمن و سوریه، زیرساخت‌های کشاورزی به شدت آسیب دیده‌اند. تخریب مزارع، سیستم‌های آبیاری و ذخایر غذایی باعث کاهش تولیدات کشاورزی و افزایش سوءتغذیه در این مناطق شده است. به عنوان مثال، در یمن، جنگ باعث شده است که میلیون‌ها نفر به کمک‌های غذایی نیازمند شوند و نرخ سوءتغذیه به شدت افزایش یابد.

موشک‌ها و بمب‌ها تأثیرات مخربی بر محیط زیست دارند که می‌تواند به صورت کوتاه‌مدت و بلندمدت مشاهده شود. به عنوان مثال، انفجار یک بمب می‌تواند باعث انتشار گازهای سمی و ذرات معلق در هوا شود که این آلودگی‌ها می‌توانند به مشکلات تنفسی و بیماری‌های ریوی در انسان‌ها منجر شوند.

علاوه بر این، مواد شیمیایی و رادیواکتیو ناشی از انفجارها می‌توانند به خاک و منابع آبی نفوذ کنند و باعث آلودگی آن‌ها شوند. این آلودگی‌ها می‌توانند به زنجیره غذایی وارد شده و به انسان‌ها و حیوانات آسیب برسانند. برای مثال، در مناطقی که بمب‌های حاوی اورانیوم ضعیف‌شده استفاده شده‌اند، آلودگی رادیواکتیو می‌تواند برای سال‌ها در خاک باقی بماند و به سلامت انسان‌ها و محیط زیست آسیب برساند.

همچنین، انفجارها می‌توانند زیستگاه‌های طبیعی را تخریب کنند و باعث از بین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری شوند. به عنوان مثال، در جنگل‌های بارانی، انفجار بمب‌ها می‌تواند به نابودی گسترده درختان و زیستگاه‌های حیوانات منجر شود که این امر به کاهش تنوع زیستی و نابودی اکوسیستم‌ها منجر می‌شود.

صدای بلند انفجارها نیز می‌تواند به آلودگی صوتی منجر شود که بر سلامت انسان‌ها و حیوانات تأثیر منفی می‌گذارد. برای مثال، صدای انفجارهای مکرر در مناطق جنگی می‌تواند باعث استرس و اضطراب در انسان‌ها و حیوانات شود و به مشکلات روانی و جسمی منجر شود.

سرمایەداری با انوع و اقسام جنگ ها بە نبرد با محیط زیست و طبقەی کارگر برخاستە است.

صنایع بزرگ و سیستم‌های حمل و نقل در سیستم سرمایه‌داری به افزایش آلودگی هوا منجر می‌شوند. یکی از مسائل مهم تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی است. فعالیت‌های صنعتی و مصرف بی‌رویه سوخت‌های فسیلی به افزایش گازهای گلخانه‌ای و تغییرات اقلیمی منجر شده است.

تخلیه مواد شیمیایی و فاضلاب‌های صنعتی به رودخانه‌ها و دریاها، منابع آبی را آلوده می‌کند و به اکوسیستم‌های آبی آسیب می‌رساند. تخریب جنگل‌ها و از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی نیز از دیگر موضوعات مورد بررسی است. نقش شرکت‌های بزرگ در قطع بی‌رویه درختان و تخریب جنگل‌ها برای بهره‌برداری از منابع طبیعی را نباید فراموش کرد. کاهش تنوع زیستی و از بین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری نیز نشان می‌دهد که چگونه فعالیت‌های انسانی و توسعه صنعتی به نابودی زیستگاه‌ها و کاهش تنوع زیستی منجر شده است.

سرمایه‌داری با جنگ و نابودی محیط زیست باعث تشدید این مشکلات می‌شود. جنگ‌ها و درگیری‌های نظامی نه تنها به تخریب زیرساخت‌ها و منابع طبیعی منجر می‌شوند، بلکه باعث آلودگی گسترده هوا، خاک و آب نیز می‌شوند. استفاده از سلاح‌های شیمیایی و رادیواکتیو در جنگ‌ها می‌تواند به آلودگی‌های بلندمدت و خطرناک منجر شود که تأثیرات آن‌ها برای سال‌ها باقی می‌ماند. به عنوان مثال، در جنگ‌های اخیر، استفاده از اورانیوم ضعیف‌شده در مهمات نظامی باعث آلودگی رادیواکتیو در مناطق جنگی شده است که این آلودگی‌ها به سلامت انسان‌ها و محیط زیست آسیب‌های جدی وارد کرده‌اند.

این تأثیرات نشان‌دهنده اهمیت جلوگیری از استفاده از سلاح‌های مخرب و تلاش برای حفظ محیط زیست در زمان جنگ و درگیری‌های مسلحانه است. به طور کلی، استفاده از موشک‌ها و بمب‌ها نه تنها به انسان‌ها آسیب می‌رساند، بلکه به محیط زیست نیز خسارات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند. سیستم سرمایه‌داری به این مشکلات زیست‌محیطی دامن می‌زند.

این تأثیرات نشان‌دهنده اهمیت جلوگیری از استفاده از سلاح‌های مخرب و تلاش برای حفظ محیط زیست در زمان جنگ و درگیری‌های مسلحانه است. به طور کلی، استفاده از موشک‌ها و بمب‌ها نه تنها به انسان‌ها آسیب می‌رساند، بلکه به محیط زیست نیز خسارات جبران‌ناپذیری وارد می‌کند.

سرمایەداری و سلاح‌های آن، چه در جنگ گرم و چه در جنگ سرد، تأثیرات عمیقی بر محیط زیست دارند. در جنگ گرم، استفاده از سلاح‌های سنگین و مواد منفجره منجر به تخریب گسترده زیست‌بوم‌ها، آلودگی خاک و آب، و نابودی حیات وحش می‌شود. در جنگ سرد، رقابت تسلیحاتی و تولید انبوه سلاح‌ها باعث آلودگی‌های صنعتی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی می‌شود.

در ایران، یکی از نمونه‌های بارز تأثیرات منفی سرمایەداری بر محیط زیست، سدسازی‌های مکرر در کوردستان و شهرهای دیگر است. این سدها، که به بهانه توسعه و مدیریت منابع آب ساخته می‌شوند، اغلب منجر به تخریب زیست‌بوم‌های محلی، جابجایی اجباری ساکنان بومی و کاهش تنوع زیستی می‌شوند.

به عنوان مثال، در کوردستان، بیش از ۱۳ سد بر روی رودخانه سیروان ساخته شده است که تأثیرات منفی زیادی بر محیط زیست و زندگی مردم محلی داشته است.

این سدها نه تنها باعث تغییرات اکولوژیکی و کاهش منابع آبی طبیعی می‌شوند، بلکه به توسعه‌نیافتگی اقتصادی و افزایش فقر در مناطق محلی نیز منجر می‌شوند. این وضعیت نشان‌دهنده نوعی استعمار زیست‌محیطی است که در آن منابع طبیعی مناطق پیرامونی برای توسعه مناطق مرکزی کشور بهره‌برداری می‌شوند.

تخریب محیط زیست نتیجه مستقیم سیستم سرمایه‌داری است که به دنبال سود حداکثری بدون توجه به پیامدهای زیست‌محیطی است. سیستم سرمایه‌داری به دلیل تمرکز بر سود و انباشت سرمایه، به تخریب محیط زیست و بهره‌برداری بی‌رویه از منابع طبیعی منجر می‌شود. این فرآیند  به معنای گسست در تعامل طبیعی بین انسان و طبیعت است.

برای حفظ محیط زیست و جلوگیری از بحران‌های زیست‌محیطی، باید به یک سیستم اقتصادی پایدارتر و عادلانه‌تر روی آورد. تنها با تغییرات اساسی در شیوه تولید و مصرف، می‌توان به حفظ تعادل طبیعی و جلوگیری از تخریب محیط زیست دست یافت. آن هم زمانی بە وجود می آید کە سرمایەداری نابود شود.