مرکز خبر- روز جهانی حفاظت از طبیعت World Nature Conservation Day، هرسال در ۲۸ ژوئیه برگزار می‌شود. شعار روز جهانی حفاظت از طبیعت سال ۲۰۲۴، حمایت از همکاری‌های بین‌المللی و اصلاح سیاست‌های فعلی برای حفاظت از محیط‌ زیست انتخاب شده است.

این روز به افزایش آگاهی در مورد نیاز فوری به حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی اختصاص داده شده است. روز جهانی حفاظت از طبیعت در حالی است که جهان با چالش‌های شدید تغییرات آب و هوایی، آلودگی و از دست دادن تنوع زیستی مواجه است.

روز جهانی حفاظت از طبیعت رسماً در کنفرانس سازمان ملل متحد در مورد محیط زیست انسانی که در سال ١٩٧٢ در استکهلم سوئد برگزار شد، نامگذاری شد. مجمع عمومی سازمان ملل متحد با درک نیاز حیاتی برای اقدامات جهانی محیط زیست، ٢٨ ژوئیه را به عنوان روزی برای برجسته کردن اهمیت محیط زیست تعیین کرد.

طی دهه‌های اخیر، تغییرات آب و هوایی، افزایش دما، خشکسالی‌های طولانی مدت و رویدادهای شدید آب و هوایی به طور فزاینده‌ای رایج هستند که کمبود آب را تشدید کرده و امنیت غذایی را تهدید می‌کند. علاوه بر آن، آلودگی‌های زیست محیطی به ویژه آلودگی هوا و آب، خطرات جدی برای سلامتی ایجاد می‌کند و زیستگاه‌های طبیعی را تخریب می‌کند.

علی‌رغم تلاش‌هایی که سازمان‌ها و فعالان محیط زیست برای حفاظت از طبیعت انجام داده‌اند، دانشمندان نسبت به انقراض‌های گسترده منابع طبیعی، گونه‌های گیاهی و جانوری و... در آینده‌ی نزدیک هشدار داده‌اند. بسیاری از گزارش‌ها و مستندات حاکی از هدررفت منابع طبیعی و نابودی طبیعت است.

افزایش دمای هوای کره‌ی زمین،‌ افزایش طوفان‌ها، ذوب شدن یخچال‌ها، بالا رفتن سطح آب دریاها و... تهدیدی برای جوامع انسانی به‌شمار می‌روند. با این حال، سو استفاده و بهره‌برداری نابجا از منابع، با استفاده از ابراز آلات پیشرفته‌ای که بیش از پیش به طبیعت آسیب می‌زند همچنان ادامه دارد.

 

لیتیوم، تهدیدی برای زندگی آبزیان

استخراج از بستر عمیق دریا‌ها و اقیانوس‌ها، یک صنعت تجاری بالقوه است که به امید استخراج مواد معدنی ارزشمند تجاری مانند منگنز، مس، کبالت، روی و فلزات خاکی کمیاب، صورت می‌گیرد.

تلاش برای استخراج ذخایر معدنی از بستر دریا، در حالی است که این اقدام یک اکوسیستم پر رونق و به هم پیوسته که میزبان مجموعه‌ای از تنوع زیستی است را از بین می‌برد.

تلاش برای دستیابی به لیتیوم، از موارد دیگری است که منجر به نابودی طبیعت شده است.

بیشترین و بزرگ‌ترین دخایر لیتیوم دنیا در بولیوی و افغانستان وجود دارد که حتی تعدادی از کارشناسان یکی از دلایل کودتای بولیوی و جنگ امریکا در افغانستان را دسترسی به معادن غنی لیتیوم در این کشور می‌دانستند.

طبق گزارشات متعددی که در خصوص خشک کردن دریاچه‌هایی مانند ارومیه، دریاچه نمک قم، بختگان، هامون، جازموریان و ... در ایران منتشر شده است، وجود منابع عظیم لیتیوم در کف این دریاچه‌ها عنوان شده است که یکی از دلایل توجه ناکافی به روند خشک شدن این منابع مهم طبیعی و تعلل در احیای آنها بوده است.

 

افزایش آتش‌سوزی در جنگل‌های جهان

بر اساس تحقیقاتی که توسط مجله «اکولوژی و تکامل طبیعت»، منتشر شده است، میزان آتش‌سوزی در جنگل‌ها در اکثر نقاط جهان طی دو دهه‌ی گذشته به شدت افزایش یافته و بیش از دو برابر در مقایسه با دوران قبل از آن، بوده است.

آتش‌سوزی جنگل‌های شمال کالیفرنیا در روزهای اخیر به بزرگ‌ترین آتش‌سوزی حال حاضر تبدیل شده و بیش از ۱۴۱ هزار هکتار از این جنگل‌ها را سوزانده است.

این آتش‌سوزی که همچنان ادامه دارد، تاکنون ۱۳۴ ساختمان و زیرساخت را از بین برده و دستور تخلیه به ساکنان برخی مناطق از جمله شهر «پارادایس» که پیش‌تر در مرگباترین آتش‌سوزی جنگلی در تاریخ کالیفرنیا، ویران شده بود، صادر شده است.

همچنین ایالت اورگون نیز شاهد چند آتش‌سوزی گسترده است که تاکنون بیش از ۲۸۸ هزار جریب از جنگل‌های شرق این ایالت را سوزانده است.

در ایران و در روژهلات کوردستان نیز، جنگل‌های بلوط و کوه‌هایی که انواع گونه‌های گیاهی و جانوری نایاب را در خود جای داده است به دلایل مختلف در حال نابودی است.

بهره‌برداری و قطع بی رویه درختان در این جنگل‌ها، انفجارهای پی‌درپی به بهانه‌ی ساخت سد، جاده سازی و... آتش‌سوزی‌های گسترده‌ای که در موارد زیادی به عمد توسط دولت یا افراد سود جو صورت می‌گیرد و هیچ گونه نظارتی بر آن نمی‌شود، از مواردی است که جنگل‌های بلوط و بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری را در خطر انقراض قرار داده است.

در حال حاضر، ده‌ها آتش‌سوزی در مناطق مختلف جهان ادامه دارد و با توجه به شعار امسال تحت عنوان «حمایت از همکاری‌های بین‌المللی و اصلاح سیاست‌های فعلی برای حفاظت از محیط‌ زیست»، بر توجه جامعه جهانی و سازمان‌ها و نهادهای زیست محیطی، به امور مربوط به طبیعت دوچندان تاکید می‌شود.