لغو مذاکرات ایران و آمریکا؛ فشارهای خارجی و نشانه‌هایی از بی‌ثباتی داخلی

چهارمین دور مذاکرات ایران و آمریکا که قرار بود در رم برگزار شود، به‌دلیل ملاحظات لجستیکی لغو شد؛ همزمان، تحریم‌های تازه، انفجارهای مشکوک و تحرکات نظامی، چشم‌انداز ناپایداری را برای ایران ترسیم کرده‌اند.

مرکز خبر- به گزارش منابع خبری، مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا که قرار بود در روز شنبه در رم وارد چهارمین دور خود شود، به‌طور غیرمنتظره‌ای لغو شد. این لغو، به‌صورت رسمی به دلایل «لجستیکی» اعلام شده، اما در بستر تحولاتی چون اعمال تحریم‌های جدید، انفجارهای مشکوک در نقاط حساس و افزایش فشارهای امنیتی در داخل کشور، نگرانی‌ها از وضعیت متزلزل منطقه‌ای و داخلی ایران را افزایش داده است.

در ساعات پیش از موعد مذاکرات، دولت آمریکا با اعلام تحریم‌هایی جدید، هفت نهاد و دو کشتی مرتبط با تجارت نفت و پتروشیمی ایران را هدف قرار داد. وزیر خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد که این اقدام بخشی از برنامه فشرده برای توقف کامل صادرات انرژی ایران، به‌ویژه به چین، است. این تحریم‌ها همزمان با اظهار نظر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، انجام شد که این اقدامات را «تحریک‌آمیز» و مانعی برای سنجش جدیت طرف مقابل در مذاکرات خواند.

از سوی دیگر، وقوع انفجاری در کرج، که همزمان با زمین‌لرزه‌ای به بزرگی چهار ریشتر رخ داد و باعث قطع برق در منطقه شد، موجی از گمانه‌زنی‌ها را در فضای مجازی برانگیخته است. این انفجار در نزدیکی نیروگاه منتظر قائم روی داده و در گزارش رسمی، علت آن آتش‌سوزی یک کانکس در کنار سکوی زباله و همچنین وزش طوفان اعلام شده است. با این‌حال، نزدیکی زمانی این حادثه با لغو مذاکرات و انفجار قبلی در بندرعباس، نقطه کلیدی اتصال ایران به تجارت جهانی نفت و پتروشیمی، موجب تردیدهایی در میان ناظران منطقه‌ای شده است.

هم‌زمان با به‌هم خوردن دور چهارم مذاکرات میان ایران و آمریکا و فضای ملتهب سیاسی، سفر غیرمنتظره وزیر دفاع آمریکا به اسرائیل و سخنانش درباره «گزینه‌های دیگر» علیه ایران، تنش‌ها را افزایش داده است. این تحرکات نه‌تنها احتمال اقدام نظامی علیه ایران را پررنگ‌تر کرده، بلکه شاید پیامی روشن از سوی واشنگتن باشد: اگر تهران تن به مذاکره و مصالحه ندهد، گزینه نظامی همچنان روی میز است. در داخل ایران نیز این تحولات بی‌پاسخ نمانده؛ افزایش فشارهای امنیتی، اعدام‌ها، بازداشت‌ها و کنترل‌های اجتماعی، بازتابی از واکنش ساختار قدرت به تهدیدهای خارجی به نظر می‌رسد.

لغو مذاکرات، تحریم‌های تازه و وقایع میدانی هم‌زمان، پیامدهایی فراتر از دیپلماسی صرف داشته و مستقیماً بر توان ایران برای مدیریت منابع انرژی، تجارت منطقه‌ای و حفظ ثبات اجتماعی تأثیر می‌گذارند. در شرایطی که فشارهای بین‌المللی تشدید شده، ظرفیت داخلی ایران برای مواجهه با بحران‌ها به آزمونی جدی کشیده می‌شود.

همزمان با این تحولات خارجی، در فضای داخلی نیز نشانه‌های پررنگ‌تری از سخت‌گیری و کنترل به چشم می‌خورد. در هفته‌های اخیر، گزارش‌ها از افزایش اجرای احکام اعدام، تشدید سرکوب معترضان و اعمال فشار بر فعالان، به‌ویژه زنان، شدت یافته است. زنانی که نه‌تنها قربانیان اصلی سرکوب‌اند، بلکه هم‌زمان با فشارهای مضاعف در عرصه‌های حقوقی، آموزشی و اجتماعی مواجه‌اند. نظارت پلیسی بر مدارس، دانشگاه‌ها و فضاهای عمومی تقویت شده و وضعیت برخی از زندانیان زن به‌لحاظ حقوقی و امنیتی با ابهام و فشار بیشتری همراه شده است.

به‌نظر می‌رسد در واکنش به فشارهای بیرونی، سیاست داخلی ایران به سمت نوعی نظامی‌سازی روزمره پیش رفته که با نمادهایی چون باتوم، طناب اعدام و سازوکارهای امنیتی، در تلاش است کنترل کامل‌تری بر جامعه اعمال کند. این روند که با انسداد فضاهای مدنی و تشدید نظارت ساختاری همراه است، تأثیر مستقیمی بر زندگی روزمره مردم و جایگاه اجتماعی زنان داشته و جامعه را در وضعیتی منجمد و ناامن نگه داشته است.

لغو مذاکرات، تشدید فشار خارجی، و در عین حال بسته‌شدن گریزگاه‌های درونی برای مردم، ایران را در نقطه‌ای بحرانی از نظر ثبات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی قرار داده است؛ نقطه‌ای که در آن فشارهای چندجانبه، وضعیت را نه‌تنها برای ساختار قدرت، که برای مردم در تمامی سطوح حیات روزمره دشوارتر کرده است.