هشدار سازمان حقوق بشر ایران؛ ۳۱ زن اعدام شدند
سازمان حقوق بشر ایران در گزارش تازه خود، ضمن اشاره به افزایش اعدام زنان در سال ۲۰۲۴، نسبت به خطر اعدام وریشه مرادی و پخشان عزیزی، دو فعال کورد، ابراز نگرانی کرده است.
مرکز خبر- سازمان حقوق بشر ایران در گزارش اخیر خود اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴، تعداد اعدام زنان در ایران به رقم بی‌سابقه ۳۱ نفر رسیده است، که این آمار در مقایسه با سال‌های گذشته، بالاترین میزان در ۱۷ سال اخیر است. این افزایش در شرایطی صورت می‌گیرد که دو سال از آغاز خیزش انقلابی ژن، ژیان، آزادی می‌گذرد. گزارش جدید این سازمان تحت عنوان «زنان و مجازات اعدام در ایران؛ دریچه‌ای به آسیب‌شناسی جنسیتی مجازات مرگ» به بررسی روند اعدام زنان از سال ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۴ پرداخته و آماری از ۱۶ سال گذشته را شامل می‌شود.
طبق این گزارش، در سال‌های اخیر زنان زیادی همچنان در صف اعدام قرار دارند. سازمان حقوق بشر ایران نام افرادی مانند وریشه مرادی و پخشان عزیزی، فعالان کورد، را به عنوان کسانی که احتمال اعدام آنها در هر لحظه وجود دارد، ذکر کرده است.
محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، درباره این وضعیت گفت: «اعدام زنان در ایران نه تنها شدت ظلم و غیرانسانی بودن مجازات اعدام را به نمایش می‌گذارد، بلکه عمیق‌ترین تبعیض‌های جنسیتی را در سیستم قضائی کشور نمایان می‌کند.» او از جامعه جهانی خواست تا برای مقابله با «بی‌عدالتی‌های نهادینه‌شده و آپارتاید جنسیتی» در ایران، تلاش‌های بیشتری برای نجات محکومان به اعدام انجام دهد.
این گزارش همچنین اشاره می‌کند که از سال ۲۰۱۰ تاکنون، دست‌کم ۲۴۱ زن در ایران اعدام شده‌اند که اغلب به اتهام قتل یا جرایم مرتبط با مواد مخدر بودند. از این تعداد، ۹ نفر کودک‌همسر بودند که سه نفرشان هنگام ارتکاب جرم کمتر از ۱۸ سال داشتند.
سازمان حقوق بشر ایران تأکید کرده که این آمار تنها بخش کوچکی از واقعیت را نشان می‌دهد، چرا که اعدام‌های ایران معمولاً تحت پوشش پنهان‌کاری قرار می‌گیرد و تنها ۲۶ درصد از این اعدام‌ها به طور رسمی اعلام شده است.
در ادامه، گزارش یادآور می‌شود که بسیاری از زنانی که به جرم قتل عمد اعدام شده‌اند، به دلیل واکنش به خشونت خانگی یا تجاوز جنسی مرتکب این اقدامات شده‌اند. با این حال، سیستم قضائی ایران به ندرت شرایط این چنینی را برای تخفیف مجازات به رسمیت می‌شناسد.
در ۱۴ سال گذشته، ۱۰۷ زن به دلیل جرایم مرتبط با مواد مخدر اعدام شده‌اند. به رغم اصلاحات قانونی در سال ۲۰۱۷ که باعث کاهش نسبی اعدام‌ها در این زمینه شد، آمار اعدام‌ها دوباره روندی افزایشی پیدا کرده و در سال ۲۰۲۴ به بالاترین سطح خود در ۹ سال اخیر رسیده است.
این گزارش در پایان تأکید می‌کند که جمهوری اسلامی ایران در طول ۴۶ سال گذشته از مجازات اعدام به عنوان ابزاری برای ترساندن مردم و حفظ قدرت خود استفاده کرده است.