مرکز خبر- بر اساس گزارش عفو بین‌الملل، خشونت خانگی در اقلیم کوردستان ادامه دارد و مقامات حکومت اقلیم کوردستان عاملان خشونت‌هایی مانند «قتل، تجاوز، ضرب و شتم و سوزاندن» را مجازات نمی‌کنند و زنان قربانی خشونت خانگی از حمایت و کمک لازم برخودار نیستند.

گفتنی است که بررسی انجام شده در این زمینه، نشان می‌دهد که  با وجود این‌که بسیاری از زنان مورد ضرب و شتم، تجاوز و قتل قرار می‌گیرند دادگاه‌ها از مظنونان مرد حمایت می‌کنند.

در این گزارش آمده است که اقلیم کوردستان یک قانون مترقی در مورد خشونت خانگی تصویب کرده است که در عراق مشابهی ندارد، اما تحقیقات عفو بین‌الملل نشان داده است که این قانون در حال حاضر چیزی کمتر از یک نامه روی کاغذ نیست. همچنین مقامات تضمین نمی‌کنند که عاملان خشونت خانگی، از جمله موارد دلخراش قتل، تجاوز جنسی، ضرب و شتم و سوزاندن، مورد بازخواست قرار گیرند.

این گزارش موانع بسیاری را که بازماندگان خشونت خانگی در تلاش برای دستیابی به عدالت با آن روبرو هستند، آشکار می‌کند. یکی از موانع اصلی این است که بازماندگان باید خودشان شکایت جنایی علیه متجاوز خود ارائه دهند تا دادستان‌ها به بررسی حوادث خشونت خانگی بپردازند و به خدمات از جمله سرپناه دسترسی داشته باشند و بسیاری از زنان از انتقام یا تهدید توسط مرتکب یا از جمله خانواده‌اش بیم دارند.

شایان ذکر است که، این گزارش بر اساس مصاحبه با ۵٧ نفر در استان‌های هولیر، سلیمانی و گرمیان شامل ١۵ زن بازمانده از خشونت خانگی و همچنین مدیران و کارکنان اداره مبارزه با خشونت علیه زنان و خانواده (DCVAW) و خانه‌های زنان و مقامات دولتی از جمله وزیر کار و امور اجتماعی اقلیم کوردستان تهیه شده است.

آیه مجذوب، معاون مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا عفو بین‌الملل در این مورد گفتە است: «بازماندگان خشونت خانگی در اقلیم کوردستان عراق تحت هر شرایطی شکست می‌خورند. این زنان و دختران از لحظه‌ای که از شرایط بد فرار می‌کنند، اغلب با مانع بزرگی در تلاش برای حفاظت و عدالت روبرو می‌شوند که آن‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد و به مجرمان اجازه می‌دهد از مجازات بگریزند. در عین حال، بازماندگانی که به دنبال حمایت در پناهگاه‌ها هستند، با شرایطی مانند زندان مواجه می‌شوند که در برخی موارد زنان و دختران را مجبور می‌کند به شرایطی که در آن بودند بازگردند».

عفو بین‌الملل در این گزارش از مقامات اقلیم کوردستان می‌خواهد که فوراً به معافیت از مجازات مرتکبین خشونت خانگی پایان دهند، از جمله اطمینان حاصل شود که تحقیقات خشونت خانگی مؤثر بوده و بر بازماندگان متمرکز شود. مقامات باید روند مصالحه آچاری را به عنوان پیش نیاز رسیدگی کیفری حذف کنند. علاوه بر این، حکومت اقلیم کوردستان باید بودجه نهادهایی را که از بازماندگان خشونت خانگی حمایت می‌کنند، افزایش دهد، الزامات حکم دادگاه و شکایات جنایی رسمی برای دسترسی به پناهگاه‌ها را حذف کند، و شرایط زندگی در پناهگاه‌ها را بهبود بخشد.

عفو بین‌الملل همچنین سوگیری برخی قضات به نفع متجاوزان و مهاجمان را محکوم می‌کند که حمایت از واحدهای خانواده را به جای حمایت از زنان توجیه می‌کند و همچنین مجازاتی را که با شدت جرم تناسبی ندارد محکوم می‌کند.

لازم به ذکر است با وجود این‌که آمار دقیقی در دست نیست، اما به گفته مقامات دولتی به نقل از عفو بین‌الملل، در سال ٢٠٢٢، ۴۴ مورد قتل زنان در اقلیم کوردستان و در سال ٢٠٢٣، ٣٠ مورد قتل زنان در این منطقه ثبت شده است.

همچنین کارکنان سازمان‌های غیر دولتی به عفو بین‌الملل گفتەاند که ارقام واقعی ممکن است بسیار بیشتر باشد. در حالی که در سال ٢٠٢٢، اداره کل مبارزه با خشونت علیه زنان، ١۵٨٩۶ شکایت از خشونت خانگی دریافت کرد، اما ارقام مربوط به سال ٢٠٢٣ در اختیار عفو بین‌الملل قرار نگرفت.