روشیل جونیور

سویدا- رژیم سوریه سابق روز جهانی زن را از زنان تحت پوشش «انقلاب هشتم مارس» ربود. این انقلاب در واقع کودتای حزب بعث در سال ١٩۶٣ بود که کمیته نظامی وابسته به شاخه سوری حزب بعث عربی سوسیالیست به قدرت نظامی و مدنی در سوریه رسید.

لیلیان مغوش، عضو حرکت سیاسی زنان سوریه و کمیته سیاسی در شهر سویدا در سوریه، در مورد چگونگی حذف روز جهانی زن توسط رژیم سابق، از طریق ترکیب آن با جشن‌های «انقلاب هشتم مارس» به عنوان یک اقدام نمادین و سیاسی که اولویت‌ها و برنامه‌های رژیم را منعکس می‌کرد، صحبت می‌کند. این اقدام نشان‌دهنده تلاش برای کنترل گفتمان عمومی و هدایت آن به سمت منافع خاص خود بود.

او اشاره کرد که این تغییر تنها تغییر در نام‌گذاری نبود، بلکه تلاشی سیستماتیک برای حاشیه‌نشینی مسائل زنان و دور نگه داشتن نگاه‌ها از مبارزات آنها برای حقوقشان بود. «یادآوری روز جهانی زن در برنامه‌های درسی حذف شد و به جای آن 'تعطیلات ملی' حول نظام خود معرفی شد که باعث هدایت مسائل زنان به سمت دستور کارهای سیاسی رژیم به جای تمرکز بر مسائل واقعی آنها شد.»

او می‌گوید: «این تغییر تأثیرات اجتماعی و سیاسی خطرناکی داشته است. از جنبه اجتماعی، این امر باعث بی‌توجهی به مسائل خاص زنان و کاهش آگاهی از اهمیت نقش‌ها و حقوق آنها شد، که منجر به افزایش خشونت جنسیتی و کاهش فرصت‌های برابری و ضعیف شدن حضور زنان در عرصه‌های عمومی گردید. زنان در چارچوب نقش‌های خاصی محصور شدند که راه را برای توانمندسازی آنها سخت‌تر کرد.»

از جنبه سیاسی، او افزود: «زنان از مراکز تصمیم‌گیری کنار گذاشته شدند و در موقعیت‌های اداری محدود باقی ماندند، به جای آنکه شریک واقعی در تعیین سیاست‌های کشور باشند. این تغییر به نوعی از بین بردن هویت ملی زنان و تلاش برای پنهان کردن مبارزات مستقل آنها در طول سال‌ها بود، چه قبل از انقلاب سوریه و چه بعد از آن، و ارائه دوباره مسئله آنها به عنوان بخشی از تبلیغات رژیم و نه به عنوان یک حرکت مستقل.»

 

 

چگونه می‌توان روز جهانی زن را در سوریه جدید احیا کرد؟

برای احیای روز جهانی زن، لیلیان مغوش بر ضرورت تقویت آگاهی جامعه از طریق راه‌اندازی کمپین‌های آگاهی‌بخشی با همکاری سازمان‌های بین‌المللی تأکید می‌کند تا از حمایت و پشتیبانی انسانی از زنان سوری اطمینان حاصل شود و از تبدیل این مسئله به حاشیه تحت فشار وضعیت اقتصادی و سیاسی کنونی جلوگیری گردد.

او معتقد است که «حقوق زنان باید همچنان در اولویت‌های سوریه باقی بماند و نباید در میان بحران‌ها به مسئله‌ای فرعی تبدیل شود»، و بر اهمیت فراهم کردن فرصت‌ها برای زنان فعال در داخل و خارج تأکید می‌کند. «این نه تنها باید بخشی از فرآیند سیاسی باشد، بلکه باید بخشی اساسی از تصمیم‌گیری کشور باشد.» او اضافه می‌کند که این نیازمند برنامه‌های آگاهی‌بخشی، توانمندسازی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است، علاوه بر تقویت نقش زنان در قاعده اجتماعی و تضمین مشارکت فعال آنها در رویدادهای روز جهانی زن و فعالیت‌های پیش از آن، همراه با تأکید بر لزوم حمایت مداوم از آنها در سطوح محلی، بین‌المللی و منطقه‌ای.

در مورد چالش‌ها و نگرانی‌ها از دوباره محو شدن مسئله زنان، لیلیان مغوش می‌گوید: «با وجود تلاش‌های انجام‌شده، هنوز نگرانی‌های واقعی از ادامه دستور کار سیاسی که زنان را نادیده می‌گیرد وجود دارد، به ویژه در شرایط مبهم سیاسی در سوریه. نمونه برجسته این مسئله، اعلامیه‌ قانون اساسی اخیر است که تصریح می‌کند رئیس‌جمهور باید مرد باشد، که تضاد واضحی با اصول خود قانون اساسی دارد که می‌گوید همه شهروندان برابرند در حقوق و وظایف.»

او توضیح می‌دهد که «چالش‌های اقتصادی ممکن است باعث غفلت از مسائل زنان و تمرکز بر امنیت و اقتصاد تنها شود، که ممکن است دوباره زنان را زیر دلایل اولویت‌های ملی محو کند. علاوه بر این، ذهنیت‌های اجتماعی که مخالف نقش زنان هستند، هنوز قوی هستند، که مبارزه را طولانی می‌کند، اما پافشاری بر مبارزه مستقل زنان و ادامه فعالیت در میدان تنها راه برای دستیابی به تغییر واقعی است.»