«برای جلوگیری از پنهان شدن حقایق باید صدای خود را بلند کنیم»
خبرنگاران ترکیه با اظهار این مطلب که روزنامهنگاران همواره هدف حکومت‌هایی هستند که از جنگ‌ها بهره می‌برند، تأکید نمودند که می‌بایست در خصوص قتل گلستان تارا و هیرو بهادین صدای اعتراض خود را بلند کنیم تا از کتمان حقایق جلوگیری به عمل آید.
ساریا دنیز
مرکز خبر - زنانی که در ترکیه و کوردستان برای بقا تلاش می‌کنند و مقاومت زنان را سازماندهی می‌نمایند، مورد هدف قدرت‌های حاکم قرار می‌گیرند. در سال‌های اخیر، بسیاری از زنان پیشرو به سبب مشارکت در مبارزات به قتل رسیده‌اند. سکینه جانسز، فیدان دوغان، لیلا شایلمز، ناگهان آکارسل، هورین خلف، یاده عقیدا، زینب ساروخان و زهرا برکل تنها نمونه‌هایی از زنانی هستند که مورد هدف قرار گرفته و به قتل رسیده‌اند.
زنان کورد به طور خاص در تلاشی گسترده برای عبور از محدودیت‌های تفکر مردسالارانه به سر می‌برند. یکی از این عرصه‌های مقاومت، حرفه روزنامه‌نگاری است. زنان خبرنگار که مسئولیت ثبت و انتشار حقایق به جهانیان را بر عهده گرفته‌اند، با الهام از اندیشه «زن، زندگی، آزادی» در مقابل چالش‌های موجود ایستادگی می‌کنند. این خبرنگاران که شاهد تحولات جامعه خاورمیانه هستند، دقیقاً به دلیل همین شهادت‌ها مورد تهدید، بازداشت، محکومیت و حتی سوء قصد قرار می‌گیرند. روزنامه‌نگارانی که در جستجوی حقیقت هستند، به سبب گزارش در مورد مسائل زنان و فعالیت‌هایشان، هدف خشونت‌های نظام‌مند دولتی واقع می‌شوند. در تاریخ ٢٣ آگوست، طی حمله‌ای هوایی که توسط دولت ترکیه در شهرستان سید صادق از توابع شهر سلیمانیه در منطقه فدرال کوردستان صورت گرفت، خبرنگاران گلستان تارا و هیرو بهادین جان خود را از دست دادند و ۶ خبرنگار دیگر نیز مصدوم شدند.
اولین بار نبود
این واقعه، نخستین مورد از این دست نبوده است. در تاریخ ۴ اکتبر ٢٠٢٢، ناگهان آکارسل، عضو مرکز تحقیقات ژنئولوژی و ویراستار نشریه ژنئولوژی، در مقابل منزل خود در شهر سلیمانی به قتل رسید. تهاجمات علیه خبرنگاران صرفاً به سلیمانی محدود نگردید. در حمله هوایی دولت ترکیه به دریک در شمال و شرق سوریه در ٢٠ نوامبر ٢٠٢٢، ٩ تن از جمله عیسام عبدالله، خبرنگار آژانس خبری هاوار (ANHA)، جان خود را از دست دادند و ٣ تن مجروح شدند. در ٢۴ آگوست ٢٠٢٣، حمله‌ای با پهپاد متعلق به ترکیه علیه خودروی حامل کارکنان JIN TV در مسیر بین قامشلو و عامودا صورت پذیرفت. در این حادثه، نجم‌الدین فیصل حاجی، از کارکنان JIN TV جان باخت و یک خبرنگار دیگر این شبکه مجروح گردید. همچنین در ٨ ژوئیه ٢٠٢۴، در حمله‌ای مشابه به شنگال، مراد میرزا ابراهیم، خبرنگار Çira TV جان خود را از دست داد. با نگاهی به گذشته، این فهرست طولانی‌تر می‌شود.
روزنامهنگاران همواره در معرض تهدید قرار دارند
جرن بایار، روزنامه‌نگار، با اشاره به این نکته که روزنامهنگاران همواره هدف حکومت‌ها هستند، اظهار داشت که افرادی که از الزامات حرفه روزنامه‌نگاری دست نمی‌کشند، مورد هدف قرار می‌گیرند. او بیان نمود: «روزنامهنگاران همواره هدف حکومت‌هایی بوده‌اند که از اصول دموکراسی فاصله دارند، دارای ذهنیتی اقتدارگرا هستند و از منازعات و جنگ بهره می‌برند. زیرا این حکومت‌ها برای اعمال قدرت خود از برداشتن گام‌های جسورانه در داخل و خارج از مرزهای کشور ابایی ندارند. و برای آنکه این اقدامات از انظار عمومی پنهان بماند، به هر اقدامی دست می‌زنند. به همین سبب، روزنامهنگاران همواره در معرض تهدید قرار دارند. مورد محاکمه قرار می‌گیرند، بازداشت می‌شوند، از کار بیکار می‌شوند و حتی به قتل می‌رسند. با این حال، از اهداف خود دست نمی‌کشند.»
امروز می‌بایست صدای اعتراض خود را بلند کنیم
جرن بایار با اشاره به اینکه گلستان تارا و هیرو بهادین نیز از تلاش خود دست نکشیدند و در پی کشف حقیقت بودند، اظهار داشت: "گلستان تارا و هیرو بهادین نیز همین رویه را در پیش گرفتند؛ از مسیر خود منحرف نشدند. آنان در جستجوی تأمین حق مردم برای دسترسی به اخبار بودند و مورد هدف قرار گرفتند. آنان زن و غیرنظامی بودند."
جرن بایار با یادآوری قوانین و معاهدات بین‌المللی، در ادامه بیان نمود:
"همکارانشان قطعاً راه آنان را ادامه خواهند داد. لیکن نباید از نظر دور داشت که مطابق با قوانین بین‌المللی، هدف قرار دادن روزنامهنگاران در هر نوع منازعه‌ای ممنوع است. به منظور جلوگیری از وقوع قتل‌های مشابه، برای آنکه روزنامهنگاران و غیرنظامیان دیگر جان خود را از دست ندهند، و برای آنکه حقایق کتمان نشود، امروز می‌بایست صدای اعتراض خود را بلند کنیم."
لزوم اعتراض به این واقعە
جرن بایار اظهار داشت: "'دو زن روزنامه‌نگار کورد، دو غیرنظامی، در داخل مرزهای کشوری دیگر با سلاح‌های هوایی بدون سرنشین به قتل رسیدند.' هم افکار عمومی ترکیه و هم جامعه جهانی می‌بایست درباره عمق و اهمیت این جمله تأمل نموده و اعتراض خود را ابراز دارند." او با اشاره به مسئله کوردها تأکید نمود که راهکار، عملیات‌های فرامرزی، توسل به سلاح، منازعه و کشتار غیرنظامیان نیست.
جرن بایار در خاتمه بیان نمود: "مسئولیت ما این است که این حقایق را به اطلاع افکار عمومی ترکیه برسانیم و بر ایجاد بستری برای گفتگو و تفاهم اصرار ورزیم."
تضمین‌های حقوقی در معرض تهدیدی جدی قرار دارند
جاندان ییلدیز، روزنامه‌نگار، در خصوص قتل خبرنگاران اظهار داشت: "حقوق و تضمین‌های قانونی که بشریت با مبارزات عظیم به دست آورده است، اکنون در معرض تهدیدی جدی قرار دارند... حرفه روزنامه‌نگاری نیز می‌بایست تحت حمایت قوانین بین‌المللی قرار گیرد، لیکن در حال حاضر جهان از دوره‌ای مملو از بی‌قانونی عبور می‌کند. در غیر این صورت، امکان بمباران و به قتل رساندن کارکنان رسانه‌ای کورد در قلمرو کشوری دارای حاکمیت وجود نمی‌داشت، یا سازمان‌های مدافع حقوق بشر و نهادهای مطبوعاتی بین‌المللی اعتراضات پرقدرت‌تری را به گوش جهانیان می‌رساندند."
حمله به نظر می‌رسد بخشی از توافقات بین‌دولت‌ها باشد
جاندان ییلدیز با تأکید بر اینکه تمامی تعرضات علیه کارکنان رسانه مصداق جرم محسوب می‌شود، چنین ارزیابی نمود: "حمله در سلیمانیه نیز به نظر می‌رسد بخشی از توافقات بین‌دولت‌ها باشد."
وی در ادامه افزود: "هر گونه تخطی از قانون می‌تواند در آینده، کارکنان رسانه‌ای دیگر را نیز در معرض تهدید قرار دهد. به همین سبب، هر اندازه که سیاست‌های مبتنی بر تخریب و عدم رعایت قانون، روزنامهنگاران را هدف قرار دهند، جهان به مکانی با قابلیت زیست کمتر مبدل می‌گردد."