افزایش نگرانی‌ها نسبت به اعدام زنان در ایران
جمعی از زندانیان سیاسی زن و فعالان حقوق بشر در بیانیه‌ای نسبت به افزایش اعدام زنان در ایران هشدار دادند و خواستار اقدام فوری جامعه بین‌المللی شدند. این بیانیه به وضعیت پخشان عزیزی و وریشه مرادی، دو زندانی سیاسی کورد محکوم به اعدام پرداخته است.
مرکزخبر- امروز جمعه ۹ آذر، جمعی از زندانیان سیاسی زن و فعالان حقوق بشر با انتشار بیانیه‌ای مشترک نسبت به افزایش چشمگیر اعدام زنان در ایران هشدار دادند. این بیانیه که به امضای چهره‌های شناخته‌شده‌ای مانند زینب جلالیان، نرگس محمدی و آتنا دائمی رسیده، به‌ویژه به وضعیت نگران‌کننده پخشان عزیزی و وریشه مرادی، دو زندانی سیاسی کورد که اخیراً به اعدام محکوم شده‌اند، پرداخته و خواستار اقدام فوری جامعه بین‌المللی شده است.
امضاکنندگان این بیانیه، با توجه به آمارهای منتشر شده، به این نکته اشاره کرده‌اند که رژیم ایران یکی از بزرگ‌ترین مجریان اعدام زنان در جهان است. این امر نشان‌دهنده استفاده فزاینده از مجازات اعدام به‌ویژه در مواردی است که اساس‌نامه‌های دادرسی عادلانه در آنها رعایت نمی‌شود. بسیاری از این محاکمات که در روندی غیرشفاف و ناعادلانه برگزار می‌شوند، با هدف سرکوب مخالفان سیاسی و عقیدتی صورت می‌گیرند.
این بیانیه تأکید دارد که ایران از مجازات اعدام به‌عنوان ابزاری برای مقابله با کسانی که با سیاست‌های رژیم مخالفند، استفاده می‌کند. فعالان حقوق بشر معتقدند که با افزایش شدید اعدام‌ها در سال‌های اخیر، به‌ویژه در میان زنان و اقلیت‌های مذهبی و ملیتی، رژیم ایران از این ابزار برای فشار به جامعه مدنی و سرکوب مقاومت‌های مردمی بهره می‌برد.
متن بیاننامه به شرح زیر است:
خطاب به جنبش‌های فمینیسیتی و ضداعدام: برای پایان دادن به اعدام زنان در ایران به پا خیزیم
ایران یکی از بزرگ‌ترین مجریان اعدام زنان در جهان است. تنها در سال ۲۰۲۳، دست‌کم ۲۴ زن اعدام شدند و بسیاری دیگر در معرض خطر اعدام قرار دارند. بسیاری از این زنان، که اغلب ناشناخته و نامرئی می‌مانند، به دلیل اتهاماتی مرتبط با قتل همسرانشان به اعدام محکوم شده‌اند. در حالیکه، خود آنان قربانیان خشونت شدید خانگی، ازدواج کودکی و ازدواج اجباری هستند و با موانع سیستماتیک برای طلاق روبرو می‌شوند. این زنان از قبل تا بعد از مواجهه با سیستم‌های سرکوبگر قضایی و زندان در ایران، تبعیض‌های عمیق تقاطعی، هنجارهای جنسیتی آسیب‌رسان و انگ اجتماعی را تجربه می‌کنند.
علاوه بر این، در حال حاضر دو زن زندانی سیاسی کورد پخشان عزیزی، مددکار اجتماعی و فعال حقوق زنان که در ژوئیه ۲۰۲۴ به اعدام محکوم شد، و وریشه مرادی، فعال سیاسی و حقوق زنان که در نوامبر ۲۰۲۴ به اعدام محکوم شد، در خطر اعدام قرار دارند. این موارد نه‌تنها حمله به زنان بلکه بخشی از الگوی گسترده سرکوب اقلیت‌های اتنیکی در ایران را نشان می‌دهد.
جمهوری اسلامی از مجازات اعدام به عنوان ابزاری برای انتقام‌جویی و سرکوب سیستماتیک استفاده کرده و احکام اعدام را پس از محاکمات ناعادلانه‌ای صادر می‌کند که حداقل استانداردهای دادرسی عادلانه را رعایت نمی‌کنند. از زمان خیزش «زن، زندگی، آزادی»، اعدام‌ها در ایران به‌طور نگران‌کننده‌ای افزایش یافته است. تنها در سال ۲۰۲۳، دست‌کم ۸۵۳ نفر اعدام شدند که ۷۴٪ از تمام اعدام‌های ثبت‌شده جهانی را شامل می‌شود. این روند هشداردهنده در سال ۲۰۲۴ نیز ادامه دارد و تا تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۴ دست‌کم ۷۶۸ اعدام گزارش شده است.
در سال ۲۰۲۳، بیش از نیمی از تمام اعدام‌های ثبت‌شده مربوط به متهمان مواد مخدر بوده است، که بیشتر آنها از جوامع به حاشیه رانده شده و آسیب‌پذیر بوده‌اند. این مسئله چرخه بی‌عدالتی و نابرابری را تداوم می‌بخشد. خانواده‌های قربانیان، که بسیاری از آنها زنان هستند، با هزینه‌های عاطفی و اجتماعی-اقتصادی ویرانگری روبرو می‌شوند.
ما، به عنوان زندانیان سیاسی زن، مدافعان حقوق زنان و فعالان فمینیست، از همه جنبش‌های حقوق زنان، فمینیستی، مخالفان مجازات اعدام و مدافعان الغای زندان می‌خواهیم تا با زندانیان سیاسی زن پخشان عزیزی و وریشه مرادی، و همچنین تمام زنانی که در رابطه با جرایم عمومی به اعدام محکوم شده‌اند اعلام همبستگی کنند. ما خواستار لغو فوری احکام اعدام آنان هستیم.
همچنین، از همه مدافعان عدالت می‌خواهیم تا برخیزند و برای پایان دادن به اعدام زنان در ایران و هر کجا که این بی‌عدالتی‌ها ادامه دارد، اقدام و از جنبش ضد اعدام در ایران و سایر نقاط جهان پشتیبانی کنند.
ما با هم برخاسته و فریاد می‌زنیم: ژن، ژیان، ئازادی - زن، زندگی، آزادی
امضاهای نخستین:
زینب جلالیان - زندانی سیاسی کورد، فعال سیاسی
نرگس محمدی - زندانی سیاسی، برنده جایزه صلح نوبل، کنشگر حقوق زنان و فعال حقوق بشر
حورا نیک بخت - زندانی سیاسی، ناشر، شاعر، پژوهشگر و فعال حقوق زنان
سکینه پروانه - زندانی سیاسی کورد، فعال سیاسی
مریم یحیوی - زندانی سیاسی، فعال اجتماعی و سیاسی
مطهره گونه‌ای - زندانی سیاسی، فعال دانشجویی
گلرخ ایرایی - زندانی سیاسی، نویسنده، فعال مدنی و فعال سیاسی
ویدا ربانی - زندانی سیاسی، روزنامه‌نگار، فعال سیاسی
آتنا دائمی - فعال حقوق بشر و زندانی سیاسی سابق
آسیه امینی - شاعر، نویسنده و فعال حقوق بشر
الهه امانی - فعال برابری جنسیتی و حقوق بشر
پرستو فروهر - هنرمند و فعال حقوق بشر
پروانه حسینی - فعال حقوق زنان، مدرس دانشگاه
رضوانه محمدی - فعال حقوق بشر و کنشگر حقوق جامعه ال جی بی تی
رویا برومند - مدیر اجرایی بنیاد عبدالرحمن برومند برای حقوق بشر در ایران
زهرا باقری شاد - پژوهشگر فمینیست، فعال حقوق زنان و روزنامه‌نگار
شهرزاد ارشدی - هنرمند، فعال عدالت اجتماعی و فعال سیاسی
شهین نوائی - فعال جنبش زنان و فعال سیاسی
شیوا عاملی راد - فعال صنفی معلمان، فعال مدنی
غنچه قوامی - فعال حقوق زنان
فریبا بلوچ - فعال سیاسی و حقوق بشری
لیلی پورزند - فعال حقوق زنان
مهدیه گلرو - فعال سیاسی، فعال حقوق زنان
مهرانگیز کار - حقوقدان، نویسنده و فعال اجتماعی و حقوق‌بشری
نسیم مقرب - فعال حقوق زنان
نعیمه دوستدار - روزنامه نگار، نویسنده، شاعر، فعال حقوق زنان
شوکت محمدی، کوکب محمدی، نسیم محمدی، لاله محمدی، فرنگیس محمدی، بهمن محمدی، معصومه شقاقی، عیسی لرکی، حسن گلزاری، شایان مشکین قلم - اعضای کمپین آزادی شریفه محمدی