رونق اقتصاد کُمینال در شمال شرق سوریه با تلاش زنان و تعاونی‌های نوپا
برای تعاونی وابسته به «پروژه زندگی اقتصادی زنان» در دیرک، واقع در روستای ملزرمه، ۴ هزار اصله درخت میوه کاشته شده است. این پروژه که از دو سال پیش آغاز شده، تا سال آینده به صورت تعاونی درآمده و فعالیت خود را ادامه خواهد داد.
بریوان اینتاچی
دیرک - در منطقه شمال و شرق سوریه، زنان علاوه بر اینکه در توسعه اقتصاد کُمینال از طریق تعاونی‌ها فعال هستند، پروژه‌های خود را نیز برای ایجاد تعاونی‌های نوپا ادامه می‌دهند. یکی از این پروژه‌ها، «پروژه زندگی» نام دارد که توسط «اقتصاد زنان» اداره می‌شود و نزدیک به دو سال است که روی آن کار می‌شود. در این پروژه، ۴ هزار اصله درخت میوه در ١٣ هکتار زمین کاشته شده است که تا سال آینده به صورت تعاونی در می‌آیند.
از این ۴ هزار اصله، ١۵٠٠ اصله ٢ سال پیش کاشته شده‌اند و سال آینده میوه خواهند داد. ٣۵٠ اصله انجیر، ١٧٠٠ اصله زیتون و ٣۵٠ اصله درخت انبه از جمله درختان کاشته شده در این پروژه هستند. اکثریت کارگران این پروژه زن هستند و در حال حاضر ١٠ زن در آن فعالیت می‌کنند. پس از یک سال که درختان میوه به ثمر برسند، این پروژه به صورت تعاونی در می‌آید و سود حاصل از آن در بین زنانی که عضو تعاونی شده‌اند، تقسیم خواهد شد.
تعاونی شدن پروژه، گامی بلند در مسیر توانمندسازی
حمیده شاویس، یکی از اعضای «اقتصاد زنان» در دیرک، با اشاره به سابقه دو ساله این پروژه، اظهار داشت: «در حال حاضر زمین پروژه آماده شده و ۴ هزار اصله درخت شامل انجیر، انبه و زیتون در آن غرس شده است. هدف ما از این طرح صرفاً احداث یک باغ نیست، بلکه معطوف به توانمندسازی اقتصادی زنان در این منطقه است. برداشت محصول این درختان یک سال به طول می‌انجامد و پس از آن، پروژه به صورت تعاونی اداره خواهد شد.»
او در ادامه افزود: «در حال حاضر، زنان به عنوان کارگر در این باغ مشغول به فعالیت بوده و از نیازهای روزانه و مراقبت از درختان اهتمام می‌ورزند. مدیریت این پروژه بر عهده «اقتصاد زنان» دیرک است. در این منطقه تعاونی‌های دیگری نیز فعال هستند، اما ضرورت اجرای این پروژه خاص و واگذاری آن به تعاونی زنان پس از تکمیل، به وضوح احساس می‌شد.»
تقسیم درختان و واگذاری مسئولیت‌ها در «پروژه زندگی»
حمیده شاویس در خصوص نحوه مدیریت تعاونی پس از راه‌اندازی، توضیح داد: «درختان پس از تبدیل پروژه به تعاونی، بین خانواده‌های عضو تقسیم خواهند شد. بدین معنا که هر خانواده‌ای که در تعاونی عضو می‌شود، صاحب تعدادی درخت مشخص خواهد شد و می‌تواند از میوه‌های آن درختان برای فروش و کسب درآمد استفاده کند. تاکنون «اقتصاد زنان» وظیفه تامین ملزومات باغ را بر عهده داشته است. اما پس از واگذاری پروژه به صورت تعاونی، خانواده‌های عضو موظف به تامین این اقلام و همچنین نگهداری از درختان خواهند بود.»
تقویت همبستگی و خودکفایی زنان از طریق کار کُمینال
حمیده شاویس ضمن تاکید بر اینکه «کار کُمینال نه تنها به زنان در دستیابی به اقتصاد خود و ایجاد اقتصاد کُمینال کمک می‌کند، بلکه فرصتی برای آشنایی و همبستگی آنها نیز فراهم می‌آورد»، اظهار داشت: «زنان با گرد هم آمدن در قالب این کار، امور تعاونی را به پیش می‌برند و هر آنچه که برای فعالیت تعاونی لازم باشد، با مشارکت یکدیگر انجام می‌دهند. در گذشته، حضور زنان در فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی کمرنگ بود. اما با تلاش‌های صورت گرفته در راستای خودمدیریتی اقتصادی، زنان جایگاه خود را در عرصه کار و فعالیت پیدا کرده‌اند، از خانه‌ها قدم بیرون می‌گذارند و در کار کُمینال مشارکت فعالانه دارند.»
حمیده شاویس با اشاره به فعالیت‌های «اقتصاد زنان» در این زمینه، گفت: «ما به طور ماهانه جلساتی با زنان برگزار می‌کنیم و از طریق کومین‌ها زمینه گردهمایی و همبستگی آنها را فراهم می‌آوریم. در حال حاضر، تعاونی‌های متعددی وجود دارند که به طور مستقل فعالیت می‌کنند. برای این پروژه نیز پیش‌بینی می‌شود که ٢۵ تا ٣٠ زن عضو تعاونی شده و امور مربوط به آن را خود مدیریت کنند.»
خودکفایی اقتصادی زنان؛ ضرورتی انکارناپذیر
حمیده شاویس با تاکید بر ضرورت استقلال اقتصادی برای زنان، خطاب به آنها گفت: «زنان نباید وابستگی اقتصادی خود را به خانواده یا همسرشان بسپارند. آنها باید با اتکا به توانایی‌های خود، در فعالیت‌های اقتصادی مشارکت کرده و از دستاوردهای آن، برای ایجاد یک اقتصاد مستقل بهره‌مند شوند. تشکیل تعاونی‌ها در راستای همین هدف دنبال می‌شود.»
او در ادامه با دعوت از زنان به مشارکت در فعالیت‌های اقتصادی کُمینال و عضویت در تعاونی‌ها، افزود: «ما متعهد به حمایت از زنان در این مسیر هستیم و در صورت تمایل آنها، آماده ایجاد تعاونی‌های جدید نیز خواهیم بود.»
امید به آینده‌ای روشن از دل باغ «زندگی»
احد احمد فندی، یکی از زنانی که در «پروژه زندگی» مشغول به کار است، با اشاره به تاثیر این پروژه بر زندگی خود و خانواده‌اش، گفت: «ما به همراه خانواده در این روستا زندگی می‌کنیم. همسرم از این باغ مراقبت می‌کند و من نیز به آبیاری و نگهداری از درختان مشغول هستم. هر آنچه که برای رونق و پویایی این باغ لازم باشد، با جان و دل انجام می‌دهیم. ما روز خود را از ساعت ٧ صبح آغاز می‌کنیم و تا ساعت ١١ به کار و تلاش در باغ می‌پردازیم. سپس بعد از صرف ناهار، مجدداً به سر کار خود باز می‌گردیم. امید و آرزوی ما این است که بتوانیم هر سال در همین باغ کار کنیم. چرا که با زحمات و تلاش‌های بی‌وقفه خود، این باغ را به مثابه خانه دوم خود و بهترین باغی که تاکنون داشته‌ایم، می‌دانیم.»
تلاش بی‌وقفه، رمز ثمر بخشیدن باغ
ریم خلیف سالم، از اهالی رقه و یکی از کارگران «پروژه زندگی»، در مورد سختی‌ها و امیدهای خود در این پروژه چنین گفت: «ما در این باغ بی‌وقفه تلاش می‌کنیم. از پاکسازی باغ از علف‌های هرز گرفته تا حفر گودال در پای درختان، همه را با جان و دل انجام می‌دهیم. کار سختی است، اما چاره‌ای نیست. بدون تلاش و پشتکار، هیچ درختی ثمر نخواهد داد. ما هم از تمام وجودمان مایه می‌گذاریم تا این باغ به بهترین شکل بارور شود و روزی شاهد ثروتمند شدن آن باشیم.»