زنان تونس سکوت را می‌شکنند و رنج‌های ناشی از خشونت را بیان می‌دارند
زنانی که با قدرت مسلح شده و راه دفاع از خویش را برگزیده‌اند به پناهگاه‌ها و مراکزی که به مقوله خشونت علیه زنان مرتبط است پناه برده‌اند.
اخلاص حمرونی
تونس- در حالی زنان مورد خشونت در این کشور تلاش می‌کنند تا رنج‌های ناشی از خشونت علیه خود را سرکوب نموده و با آن به عنوان بخشی از اجتناب‌ناپذیر از زندگی‌شان کنار بیایند تا از خشم خانواده در امان بمانند، اما تعدادی دیگر نیز اصرار دارند که به مراجع ذیصلاح و متخصصین آشنا به قوانین مبارزه با خشونت علیه زنان مراجعه کرده و از آنان بخواهند تا از حقوقشان دفاع کرده و حیثیتشان را احیا نمایند.
مرکز اروی قیراونیه برای پناه دادن به زنان مورد خشونت و کودکان، با هدف گوش دادن به زنان خشونت دیده، ارائه پناهگاه، آموزش و همراهی آنان، در شهر قیروان تونس افتتاح شده است. در این مرکز زنان جوانی گرد هم آمده‌اند که با وجود تفاوت‌هایی در جزییات، همگی رنج مشترک ناشی از خشونت به اشکال گوناگون را تجربه کرده‌اند. شنیدن رنج‌های این زنان که تنها بخش اندکی از آلام آنان به شمار می‌رود، دل‌ها را به درد می‌آورد. امید است با افشای این خشونت‌ها، دیوار سکوت و وحشت فرو ریزد و خشونت علیه زنان متوقف شود.
خشونت تا سرحد مرگ
زنی با نام (ی. ب)، در کنار دو فرزندش داستان تلخ زندگی مشترک خود را اینگونه بازگو کرد: «همسر من پسر عموی خودم بود اما او حتی حرمت نزدیکی فامیلیمان را هم نگه نداشت. در سالهای اولیه ازدواج مشکل خاصی نداشتیم اما با گذر زمان رفتار او با من خشن‌تر شد به طوری که شروع به فحاشی و کتک زدن من نمود. از آنجا که من نابارور بودم، فکر کردم علت رفتارش همین بوده است اما پس از ۱۴ سال که موفق به بارداری شدم همچنان ادامه داد تا مرا مورد ضرب و شتم شدید و استثمار قرار داده و پولم را بگیرد. من هر روز کار می‌کردم تا در تأمین هزینه‌های خانواده و نگهداری از بچه‌ها به او کمک کنم در حالی که خودش هم شاغل بود، اما با این وجود هیچ کمکی به من نمی‌کرد. البته در نهایت موفق شدم با زحمت فراوان یک خانه کوچک بسازم و بچه‌هایم را بزرگ کنم. اما او به طور مداوم و بدون هیچ دلیلی مرا مورد ضرب و شتم شدید قرار می‌داد.»
وی توضیح داد: «خشونت همسرم نسبت به من، پس از یک درگیری خانوادگی به دلیل مطالبه سهم الارثم از والدینم، شدت یافت. رفتار او با من بشدت خصمانه شد به طوری که نسبت به فرزندانمان نیز خشونت‌آمیز رفتار می‌کرد. یک بار که من خواب بودم، بی‌دلیل مرا کتک زد و منجر به شکستگی شانه‌ام شد.»
وی افزود: «تمام این سال‌ها خشونت‌های او را تحمل کردم، اما اکنون تصمیم گرفته‌ام در مقابلش بایستم و از خودم و فرزندانم محافظت کنم. به همین دلیل برای یافتن امنیت، به مرکز اروی قیروانیه پناه آوردیم چراکه خانه ما به جهنمی برای زندگی تبدیل شده بود. در این مرکز همه حمایت‌های لازم را دریافت کردم. به من کمک شد تا دادخواست طلاق تنظیم کنم و نفقه بگیرم. همچنین فرزندانم نیز تحت حمایت‌های روانشناختی قرار گرفتند و در حال حاضر یک متخصص روانشناسی در حال پیگیری وضعیت آنها است.»
وی با لحنی غمگین بیان کرد: «نباید همه این خشونت‌ها را تحمل می‌کردم. باید از همان ابتدا جلوی آن را می‌گرفتم. اکنون دریافته‌ام کانونی برای حمایت از هر زنی که مورد خشونت واقع شده است و با استناد به قوانین به او کمک می‌کند. من نیز قصد دارم با استفاده از همین قوانین در مقابل همسرم ایستادگی کرده و با او مبارزه کنم.»
خشونت جنسی
از میان مصادیق بارز خشونت‌های شوکه‌آوری که در مرکز اروی قیروانیه با آنها برخورد شد، می‌توان به ماجرای تکان دهنده نوجوانی ۱۸ساله به نام (ت.ن) اشاره کرد که برای حفظ امنیت اسم کامل خود را بیان نکرد. این نوجوان که دانش‌آموز سال آخر دبیرستان در یکی از نهادهای آموزش ثانوی به شمار می‌رفته، به دلیل فقدان دبیرستان در محل سکونت دائمی‌اش که روستایی در استان قیروان بوده، در خوابگاه مدرسه اقامت داشته است.
ت.ن یک بار در هنگام بازگشت به خوابگاه، هدف آزار جنسی واقع شده و پس از آن نیز بارها و به صورت مکرر، در حالی که تهدید می‌شده، مورد تجاوز جنسی یک جوان و دوست هم‌دستش در درون خودرو و در عمق یک جنگل قرار گرفته است. این تنها بخشی از فاجعه‌ای بوده که بر این نوجوان رفته است. او هم‌اکنون در ماه پنجم بارداری به سر می‌برد بی‌آنکه پدر بیولوژیکی جنینش را بشناسد. او با ترس از تهدیدات خانواده به مرکز اسکان اضطراری پناهنده آورده است.
مرکز اروی قیروانیه پرونده وی را تحت پیگیری قرار داده و نیازهای اولیه مسکن، غذا و اقامتگاه و نیز مراقبت‌های ضروری پزشکی و روانشناختی وی را فراهم نموده است. همچنین نیروهای انتظامی مکلف به بررسی و پیگیری پرونده وی شده‌اند. در این رابطه این دختر جوان اظهار داشته است: «وقتی به آن پسر اعتماد کردم، دچار اشتباهی جبران‌ناپذیر شدم و زمانی هم که به اعتماد خانواده‌ام خیانت کردم، دوباره اشتباهی هولناک مرتکب گشتم. اکنون دارم قیمت سنگین این دو اشتباه را می‌پردازم.»
وی ادامه داده است: «خوشبختانه کسانی پیدا شدند که مرا از خشم خانواده‌ام و تهدیدات آن پسر مصون نگه دارند. اکنون من در این مرکز در امان و امنیت به سر می‌برم. مدیر این مرکز به لحاظ حقوقی پیگیر پرونده من خواهد بود و در دادگاه از حقوق من دفاع خواهد کرد.»
حمله با چاقو در مکان عمومی
یکی دیگر از زنانی که هدف خشونت واقع شده، زن ۴۰ سالهای (ک. ق) است که از همسرش جدا شدە و مادر چهار فرزند می‌باشد. وی از حومه شهر قیروان به این مرکز پناهنده شده است. او زن خانه‌داری است که در فقر و تنگدستی به سر می‌برد.
ک.ق توضیح می‌دهد که توسط همسرش مورد خشونت جسمانی قرار گرفته و مورد حمله با چاقو نیز واقع شده است. همسر ایشان با استفاده از چاقو به نواحی گردن و صورت وی حمله کرده و ضرباتی وارد نموده است. این واقعه در مکانی عمومی و در برابر دیدگان تعداد زیادی از عابران به وقوع پیوسته است. همچنین گزارش شده است که این زن به طور مکرر در معرض خشونت اقتصادی اعمال شده از سوی همسرش نیز بوده است.
در این خصوص، وی اظهار داشت: «به دلیل استمرار اختلاف با همسر که همواره به ضرب و شتم اینجانب منجر می‌شد، درخواست طلاق ارائه نمودم و به همراه سه فرزندم (پسر بزرگم که ٢٢ سال دارد با پدرش مانده است) به تنهایی زندگی کردم. پس از مدتی کوتاه از طلاق و با امید به زندگی آرام، همسر سابقم با اصرار تمام شروع به تعقیب من نموده و مرا به خیانت متهم می‌کرد. هر جا که حضور می‌یافتم، او نیز حاضر می‌شد تا مرا مورد ضرب و شتم قرار دهد. کلمات توهین‌آمیز به من می‌گفت و تهدیدم می‌نمود.»
وی افزود: «با وجود ثبت شکایات متعدد از سوی اینجانب علیه او، مأموران انتظامی تا زمانی که وی در مکانی عمومی با چاقو به من حمله کرد، در انجام وظایف قانونی خود کوتاهی نمودند. وقتی مرا با چاقو مورد حمله قرار داد، پلیس اقدام به تعقیب و دستگیری او نمود. هم‌اکنون وی در زندان به سر می‌برد و من به همراه فرزندان کوچکم تحت پوشش مرکز اروی قیروانیه قرار گرفته‌ایم.»
پدیده خشونت علیه زنان در حال افزایش است
زنانی که در مرکز اسکان اضطراری مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند، در واقع نمونه‌ای از شکایات ده‌ها زن بوده‌اند که با انواع خشونت‌های جنسی، روانی، جسمانی، اقتصادی و مجازی مواجە گردیده‌اند. این پدیده اجتماعی طی سالهای اخیر سیر صعودی به خود گرفته به نحوی که در مواردی به قتل عمد زنان منجر شده است. دلایل این پدیده نیز عمدتاً اقتصادی و اجتماعی عنوان شده است.
به منظور حمایت از زنانی که به بنبست رسیده و راه نجاتی برایشان باقی نمانده است، مراکزی برای اسکان اضطراری زنان تأسیس شده است. هدف از تأسیس این مراکز، دفاع از حقوق زنان و حمایت آنان در برابر انواع خشونت‌ها اعمال شده علیه آنها می‌باشد. این مراکز با ارائه خدماتی همچون مشاوره و حمایت روانی، تلاش دارند تا زنان آسیب دیده را یاری نمایند.
در این باره منال کشاط، مدیر مرکز اروی قیروانیه برای اسکان اضطراری زنان و کودکان مورد خشونت توضیح داد که این مرکز در سال ٢٠١٧ با ظرفیت ٧ تخت برای بزرگسالان و ٣ تخت برای کودکان با همکاری اتحادیه ملی زنان تونس و انجمن مدیریت و تعادل اجتماعی و تحت نظارت وزارت خانواده و زنان و کودکان و سالمندان و با حمایت مالی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد تأسیس شده است.
درباره فعالیت‌های مرکز، وی خاطرنشان کرد: در بخش مشاوره سخنان آنها شنیدە می‌شود تا بتوان آنها را هدایت و در صورت نیاز اسکان داد. مرکز اروی قیروانیه برای توانمندسازی زنان مورد خشونت واقع شده تلاش می‌کند و خدمات مهمی را در استان قیروان و مناطق اطراف آن به زنان ارائه می‌دهد تا وضعیت زنان از "زنان مورد خشونت" به "زنان مستقل اقتصادی" تغییر کند. من جملە آنها را در دوره‌های آموزشی مرتبط با خیاطی، شیرینی‌پزی، گلدوزی، رسانه، آموزش بزرگسالان و دیگر زمینه‌ها شرکت می‌دهد.
وی افزود مرکز برای تضمین ثبات و محافظت از زنان و آگاه‌سازی آنها از حقوقی که قانون اساسی مصوب ٢٠١٧ در مورد مبارزه با خشونت علیه زنان به آنها داده است، کارگاه‌های آموزشی برگزار می‌کند.
منال کشاط تاکید کرد که پدیده خشونت در قیروان و کل کشور تونس روز به روز در حال افزایش است و به همین دلیل، تمام مقامات ذیربط برای کاهش این پدیده با یکدیگر هماهنگ شده‌اند.