تبلیغات؛ عامل تحقیر و کمرنگسازی نقش زنان در مراکش
برخی تبلیغات، تصاویر و پیامهایی توهینآمیز نسبت به زنان ارائه میدهند که میتوانند کلیشههای زیانبار و تبعیضآمیز را در جامعه ترویج کرده و تقویت نمایند.
حنان حارت
مراکش - خبرنگار سعاد شاغل تأکید کرد که رسانهها و تبلیغات تلویزیونی و رادیویی مراکش همچنان تصاویر کلیشهای و منفی از زنان را نشان میدهند که به تبعیض علیه آنها دامن میزند.
تبلیغات در مراکش همچنان به تقویت تصاویر کلیشهای از زنان میپردازند که نقش مهم و تأثیرگذار آنها در توسعه اجتماعی و مراکز تصمیمگیری را نادیده میگیرد. بر اساس آخرین مطالعات انجامشده توسط شورای عالی سمعی و بصری مراکش، موسوم به «هاکا»، نشان داده شده است که تصاویر تبعیضآمیز علیه زنان طی چهار سال گذشته در بسیاری از تبلیغات ادامه داشته است.
در چارچوب تبلیغاتی مراکش، استفاده از کلیشههای جنسیتی به شکلی مستمر به ثبت میرسد، که در آن زنان عمدتاً به دایرهی خانگی محدود شده و در نقشهای ثانویه تصویر میشوند. افزون بر این، نمونههایی از تبلیغات نیز مشاهده میشود که زنان را به عنوان متولیان اصلی امور منزل و مسئولیتهای مرتبط با آسایش خانواده، انجام وظایف خانهداری و نگهداری از فرزندان معرفی میکنند، امری که به نوعی به قانونمندی این بار ذهنی و اجتماعی دامن میزند.
سعاد شاغل، خبرنگار و عضو دفتر اجرایی اتحادیه ملی روزنامهنگاران مراکش، اظهار داشت که با وجود پیشرفتهای قابل توجه زنان مراکشی در عرصههای قانونی و نهادی، رسانهها و تبلیغات تلویزیونی همچنان تصویری کلیشهای و مصرفی از آنها را به نمایش میگذارند که موجب تحقیر زنان در جامعه میشود.
او با تـأکید بر اینکه تصویر زنان در تبلیغات به شکلی برجسته مانند کالای مصرفی عرضه میشود و ادامه داد: با وجود اینکه زنان مراکشی امروزه نقشهای مهم و مسئولیتپذیریهای بزرگی در جامعه بر عهده گرفتهاند، بخشهایی از رسانههای مراکش نتوانستهاند با این تحولات مطابقت پیدا کنند و همچنان تصویری قدیمی و غیر واقعی از جایگاه زنان ارائه میدهند. رسانهها اغلب مردان را به عنوان پیشگامان و رهبران خانواده معرفی میکنند، در حالی که زنان را به نقشهای فرعی و مصرفی محدود میسازند و عمدتاً در تبلیغات مربوط به آشپزخانه دیده میشوند. این روند به تقویت تصویر سنتی و کلیشهای از زنان کمک میکند و آنها را در حوزههایی محدود میکند که پتانسیل و توانمندیهای واقعی آنها را نادیده میگیرد.»
سعاد شاغل، خبرنگار، در مورد ادامه انتشار تصاویر تبعیضآمیز از زنان در برخی شبکهها هشدار داده است. وی با اشاره به نقش نهاد نظارتی «هاکا» میپرسد: «چه مسئولیتی بر عهده هاکا در راستای بازرسی محتوای منتشر شده درباره زنان مراکشی است؟» وی تأکید میکند که این نهاد باید مانع از انتشار محتوایی شود که به زنان توهین کرده و الزامات قانون اساسی مراکش را نقض میکند.
او بر این موضوع تأکید دارد که استمرار نمایش تصاویر کلیشهای از زنان نه تنها به آنها توهین میکند، بلکه تلاشها و قابلیتهای آنها را به صورت یک کالای مصرفی یا جنسی قابل شخصیسازی تقلیل میدهد، و نادیده میگیرد که زنان تواناییهای تحلیلی و نقشآفرینی در عرصههای سیاسی، قانونگذاری و نهادی را دارند. او خواستار اقدامات عملی برای مقابله با این تصاویر کلیشهای است و بر اهمیت نقش نهادهای آموزشی در آگاهیبخشی و هشدار دادن به نسل جوان در مورد خطرات استمرار کلیشهسازی زنان مراکشی تأکید میکند.