بر اساس نسخه‌ی ٢٠٢٣ نقشه‌ی زنان در سیاست (IPU-UN Women of Women in Politics) زنان سرتاسر جهان، اکنون بیش از هر زمان دیگری در پست‌های تصمیم‌گیری سیاسی مشغول به کارند، با اینحال برابری جنسیتی همچنان دور از دسترس به نظر می‌رسد.

 

داده‌ها نشان می‌دهد که تعداد زنان فعال در نقش‌های رهبری سیاسی، چه در دولت‌ها و چه در پارلمان‌ها، به طور کلی افزایش یافته است، اما برخی از مناطق هنوز بسیار عقب‌تر از سایرین هستند.

سیما باهوس، مدیر اجرایی زنان سازمان ملل متحد اذعان داشت: « داده‌ها به ما نشان می‌دهد که زنان هنوز در میان سران کشورها و دولت‌ها در اقلیت هستند. حضور آنها در رهبری سیاسی به شدت کمرنگ است. تنها کمتر از یک نفر از هر چهار وزیر کابینه‌ی دولت‌ها را زنان تشکیل می‌دهند و مردان همچنان بر مقام‌های مهمی مانند اقتصاد، دفاع و انرژی تسلط کامل دارند. مشارکت برابر زنان در تمامی فرآیندهای دولتی، از لازمه‌ها‌ی دستیابی به یک دموکراسی کامل است. با اینحال، خشونت بالا و تهدیدهای مداوم -آنلاین و آفلاین- علیه رهبران، کاندیداها و رای‌دهندگان زن، پتانسیل و دانش آنها را برای ایجاد تغییراتی که برای بهبود اقتصادی و اجتماعی بسیار ضروری است، از بین می‌برد. جامعه‌ی جهانی توان ادامه‌ی این بی عدالتی را ندارد. ما نیازمند یک تغییر اساسی هستیم که برابری واقعی به ارمغان آورد.»

دبیر کل IPU، مارتین چونگونگ، گفت: «در سال جاری، شاهد افزایش روزافزون تعداد زنان فعال در سیاست بودیم. این موضوع مایه‌ی دلگرمی است. با اینحال، با استناد به نرخ‌های فعلی رشد آمار، همچنان راه زیادی برای رسیدن به برابری جنسیتی در پیش داریم. با وجود بحران‌های به هم پیوسته، تغییرات آب و هوایی، تنش‌های ژئوپلیتیکی، بی‌ثباتی اقتصادی و نابرابری اجتماعی، جامعه‌ی جهانی باید استعدادهای زنان را مورد توجه قرار داده و آنها را تشویق کند که هرچه زودتر پا به عرصه‌ی سیاست بگذارند».

 

افزایش زنان در مناصب دولتی تراز اول

از ابتدای ژانویه‌ی ٢٠٢٣، ٣/١١ درصد از کشورها دارای روسای ایالت زن (١٧ کشور از ١۵١ کشور، به استثنای نظام‌های مبتنی بر پادشاهی)، و ٨/٩ درصد دارای روسای دولت زن هستند (١٩ از ١٩٣). این آمار نسبت به یک دهه قبل، که ارقام به ترتیب ۵.٣ و ٧.٣ درصد بودند، افزایش چشمگیری داشته است. در این میان، اروپا همچنان دارای بالاترین تعداد کشورهایی است که زنان رهبری آن را بر عهده دارند.

 

بیشترین تعداد وزرای کابینه‌ی زن در قاره‌ی اروپا و آمریکا

تا ١ ژانویه ٢٠٢٣، آمار سهم زنان در کابینه‌های این کشورها عبارت است از:

در مجموع: ٨/٢٢ درصد

اروپا و آمریکای شمالی: ۶/٣١ درصد

 آمریکای لاتین و دریای کارائیب: `/٣٠ درصد ( بیشترین تعداد زنان در کابینه‌ها)

با این حال، در اکثر مناطق دیگر، حضور زنان به شدت کمرنگ‌تر است.

 آسیای مرکزی و جنوبی: ١/١٠ درصد

 جزایر اقیانوس آرام (اقیانوسیه به استثنای استرالیا و نیوزلند): ١/٨ درصد

تنها ١٣ کشور (عمدتاً در اروپا) از نظر جنسیتی دارای کابینه‌های برابر هستند. کابینه‌هایی که ۵٠ درصد یا بیشتر از اعضای کابینه و روسای وزارتخانه‌ها زنان هستند.

داده‌ها همچنین نشان می‌دهند که اگرچه زنان حضور کمرنگ‌تری در کابینه دارند، اما در راس سایر سیاست‌های مهم از جمله محیط زیست (٣٢ درصد)، مدیریت دولتی (٣٠ درصد) و آموزش (٣٠ درصد) به طرز قابل‌توجهی فعالیت دارند.

با این حال، مردان همچنان بر حوزه‌های سیاستی مانند حوزه‌های اقتصادی، دفاعی، قضایی و امور داخلی تسلط دارند. زنان تنها ١٢ درصد از وزرای کابینه‌ی پیشرو در امور دفاعی و دولت محلی، ١١ درصد از وزرای انرژی، سوخت، منابع طبیعی و معادن و ٨ درصد از وزرای حمل و نقل را تشکیل می‌دهند.

 

افزایش زنان در سطوح بالای رهبری پارلمان

داده‌های جدید همچنین نشان می‌دهد که تعداد زنان روسای پارلمان در مقایسه با سال ٢٠٢١ از ٩/٢٠ درصد به ٧/٢٢ افزایش یافته است.

داده‌های IPU در مورد حضور زنان در پارلمان‌ها نیز نابرابری‌های جهانی گسترده‌ای را نشان می‌دهد. کشورهای شمال اروپا در صدر رتبه‌بندی منطقه‌ای قرار دارند (٧/۴۵ درصد از نمایندگان مجلس زن هستند) در حالی که خاورمیانه و شمال آفریقا در پایین‌ترین سطح قرار دارند (٧/١٧ درصد از نمایندگان مجلس).

 

درباره‌ی  IPU

IPU  سازمان جهانی پارلمان‌های ملی است. این سازمان بیش از ١٣٠ سال پیش به عنوان اولین سازمان سیاسی چندجانبه در جهان تأسیس شده و همواره همکاری و گفت‌وگو بین کشورها را تشویق می‌کند. امروزه IPU از ١٧٨ عضو پارلمان ملی و ١۴ نهاد پارلمانی منطقه‌ای تشکیل شده است. این سازمان دموکراسی را ترویج می‌کند و به پارلمان‌ها کمک می‌کند اعضای خود را قوی‌تر، جوان‌تر، متعادل‌تر و متنوع‌تر انتخاب کرده همچنین از طریق یک کمیته‌ی اختصاصی متشکل از نمایندگانی از سراسر جهان، از حقوق نمایندگان مجلس دفاع می‌کند.

 

منبع: Inter-Parliamentary Union

مترجم: آوا شاعری