شهلا محمدی

مرکز خبر- همزمان با روی کار آمدن رژیم جمهوری اسلامی و گسترش زن‌ستیزی در جامعەی ایران و بە ویژە در میان ملیت‌ها و مناطقی همانند کوردستان کە اقلیت محسوب می‌شوند، سازمان‌ها و نهادهای سیاسی و مدنی، در چارەیابی برای کاهش خشونت بە آموزش و گسترش آگاهی در این مناطق پرداختند.

جمهوری اسلامی از همان آغاز کار خود، زنان را مورد هدف قرار داد و با حجاب تحمیلی بر زنان و کاهش فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و  اقتصادی، در پی محدود ساختن آنان و تحمیل و القای ذهنیت مردسالار و زن‌ستیزِ خود، بر جامعەی ایران بود، اما زنان، سازمان‌ها و احزاب سیاسی نیز بە مقابلە با این ذهنیت مردسالار پرداختە و با فعالیت‌های خود و بە ویژە سازماندهی زنان مبارزات خود را بە اوج رساندند.

کوملە سازمان کردستان حزب کمونیست ایران، بە عنوان سازمانی کە از همان اوایل انقلاب، حکومت درصدد بە بیراهە کشیدن آن بود، مبارزات مسلحانەی خود را علیە این رژیم آغاز کرد و با سازماندهی زنان و بە ویژە شرکت دادن آنها در مبارزات و جنگ‌های پارتیزانی و همچنین سازماندهی آنان در قالب کادرهای سیاسی کە در سطح شهرها و روستاها بە فعالیت می‌پرداختند، بە مقابلە با سیاست‌های زن‌ستیز رژیم پرداخت.

 از آنجا کە شناسایی زنان توسط نیروهای نظامی و اطلاعاتی رژیم سخت‌تر بود، پس زنان بهتر می‌توانستند فعالیت درون شهری داشتە باشند و تبدیل بە بازوی کوملە برای آگاهی‌رسانی و سازماندهی مردم در سطح شهرها و همچنین تدارکات این سازمان شدند، اما با این وجود، شمار زیادی از زنان این سازمان در شهرها شناسایی و طی اعدام‌های دهەی شصت در دادگاەهای رژیم و در محاکمەهای چند دقیقەای و ناعادلانە بە اعدام محکوم شدند و شمار زیادی نیز در جنگ‌های چریکی جان باختند.

طی سال‌های اخیر فشار علیە زنان در ایران و بە ویژە شرق کوردستان تشدید یافتە است. احزاب سیاسی، سازمان‌ها و نهادهای زنان در سطح ایران و کوردستان هر یک بە شیوەهای گوناگون بە مبارزاتی علیە این رژیم زن‌ستیز پرداختە و کوملە سازمان کردستان حزب کمونیست ایران نیز  با سازماندهی بیشتر زنان بە فعالیت‌های خود ادامە می‌دهد. کمیتەی زنان از جملەی نهادهای این سازمان است کە در سال‌های اخیر بە منظور تشکل‌یابی و آگاهی‌رسانی بیشتر زنان، فعالیت خود را آغاز کردە است.

خبرگزاری زنان در گفت‌وگو با ریزان حمیدی، از اعضای کمیتەی زنان کوملە، کارنامەی این کمیتە را طی سال ٢٠٢١ مورد ارزیابی قرار داد و در رابطە با اهداف و فعالیت‌های این کمیتە، وضعیت فعلی زنان در ایران و روژهلات کوردستان، سازماندهی زنان در این نهاد، فعالیت‌های مشترک این کمیتە با دیگر سازمان‌های زنان و همچنین برنامەهای آنها برای سال ٢٠٢١ سوالاتی مطرح شد.

 

چگونگی تشکیل کمیتەی زنان و اهداف آن

ریزان در مورد چگونگی تشکیل کمیتەی زنان کوملە سازمان کردستان حزب کمونیست ایران، گفت: همانگونە کە واضح و روشن است کوملە نخستین سازمانی است کە زنان را بە عرصە‌ی مبارزە کشاند و آنها را مسلح کرد، قبل از تشکیل کمیتەی زنان کوملە، مشکلات زنان بە ویژە در جامعەی کوردستان دغدغەی کوملە بودە تا اینکە حدود دە سال پیش تصمیم گرفتە شد فعالیت‌هایی کە در حوزەی زنان انجام می‌شود و بە ویژە آگاەسازی آنان سازماندهی شود و این تصمیم منجر بە تشکیل کمیتەی زنان کوملە شد.

وی در ادامەی سخنان خود اهداف این کمیتە را بیان کرد و گفت: این کمیتە بررسی و برنامەریزی مناسب برای افزایش آگاهی و کارایی زنان را هدف قرار داد، بررسی مسائل و مشکلات زنان در ابعاد مختلف، از جملە در زندگی اجتماعی و خانوادگی و یافتن راەحل‌هایی مناسب برای رفع مشکلات و تنگناهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی زنان از دیگر اهداف تشکیل این کمیتە است.

وی همچنین "ایجاد فضایی مناسب و موثر برای مشارکت زنان، فراهم آوردن امکانات لازم برای برنامەریزی و ساماندهی ظرفیت‌ها و توانایی‌های زنان و افزایش آگاهی آنها" را از دیگر موارد قابل توجە کمیتەی زنان کوملە خواند.

 

وضعیت فعلی زنان ایران و کوردستان و عوامل آن

ریزان در ادامە‌ وضعیت زنان ایران و روژهلات کوردستان را مورد ارزیابی قرار داد و با اشارە بە محدودیت‌هایی کە برای دسترسی بە آمار واقعی خشونت علیە زنان وجود دارد گفت: آمارهایی کە توسط خود رژیم در مورد مشکلات زنان ارائە می‌شود، بیانگر گوشەای از جهالت این رژیم است، ازدواج کودکان و قتل‌های ناموسی و یا اعتیاد و فقر، از پدیدەهایی هستند کە در اکثر استان‌های ایران، بە ویژە پس از پاندمی کرونا، شیوع گستردەای پیدا کردە است.

وی فقر مالی و فرهنگی و فقدان آموزش صحیح را از عوامل ایجاد این پدیدەهای تاسف‌بار دانست و افزود: در اغلب مناطق روستایی ایران، بە ویژە مناطق کوردنشین و جنوبی ایران کە دولت‌ عمدا آنها را از امکانات محروم می‌سازد، ازدواج کودکان زیر ١۵ سال و حتی کمتر همانند ١٠ و ١١ سال پدیدەی رایجی است.

ریزان با بیان اینکە "این کودکان عمدتا با همسرانشان تفاوت سنی بسیاری دارند " گفت : این ازدواج‌ها "بە منظور تامین نیازهای مالی خانوادە و یا برآوردە کردن توقعات جنسی مرد کە گاهی میانسال یا بزرگسال است" صورت می‌گیرند.   

این فعال حوزەی زنان، همچنین بە بررسی شرایط اقتصادی و اجتماعی کوردستان پرداخت: کوردستان با وجود طبیعت بکر و سرشار از منابع طبیعی، اما یکی از مناطق محروم است و فقر گستردە در این مناطق آمار سرسام‌آوری دارد، شرایط زندگی در کوردستان هیچ تناسبی با پتانسیل‌ها و دانش و سرمایەهای طبیعی آن ندارد و کوردستان سرشار از منابع طبیعی است، اما در فقر و بیکاری غوطەور شدە است.

وی عوامل بوجود آورندەی این شرایط را چنین ارزیابی کرد: "کوردستان نە از حمایت دولت برخوردار است و نە زیر ساخت‌هایی برای بخش خصوصی آن در نظر گرفتە شدە است، فقر و بیکاری بسیاری از مردان را مجبور بە کولبری کردە است کە روزانە شاهدیم در کوەهای کوردستان کولبران جانشان را برای یافتن لقمەای نان از دست می‌دهند."

وی افزود: خودکشی، خودکشی کودکان پس از ازدواج اجباری، فقر، شرایط و زمینەهای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی نیز فرصت‌های زنان برای یادگیری و تحقیق در مورد حقوق خود و آگاهی از آن را محدود کردە است، فقدان حمایت دولت و قوانین حمایتی از زنان و کودکان بر دشواری و وخامت اوضاع بە ویژە در کوردستان افزودە و باعث افزایش خودکشی بە ویژە پس از شیوع ویروس کرونا شدە است.

ریزان در ادامە تاکید کرد: اگر تنها یک زن بە حدی از آگاهی، جسارت و خودباوری برسد، می‌تواند هر تغییر و تحولی را از خود و خانوادەی خود آغاز کند.

 

فعالیت‌های کمیتەی زنان در سال ٢٠٢١

ریزان حمیدی با اشارە بە فعالیت‌های کمیتەی زنان در سال‌های گذشتە، دیدار و گفت‌وگوهای آنان با دیگر سازمان‌های زنان در سطح کوردستان و ایران و همچنین موانعی کە پاندمی کووید-١٩ برای آنان ایجاد کردە است، فعالیت‌های این کمیتە طی سال ٢٠٢١ را  چنین بیان کرد و گفت: پس از پاندمی کرونا و با اعمال محدودیت‌ها و قرنطینە نتوانستیم همانند گذشتە فعالیت‌های خود را ادامە دهیم، اما از طریق رسانەهای اجتماعی کە اکنون عصر اینترنت و ارتباطات است، راهکارهایی بە زنانی کە تماس گرفتەاند ارائە دادەایم، از طریق مختلف سعی کردیم برای آیندە و حال برنامەهایی در راستای ارتقای آگاهی زنان و شناخت آنها از حق و حقوق خود داشتە باشیم و با آنها همکاری کنیم.

وی همچنین افزود: از تجربیات بسیاری از سازمان‌ها استفادە کردەایم و آنها نیز از تجربیات ما استفادە کردەاند، این دیدارها کماکان ادامە دارد و از طریق رسانەهای اجتماعی و تلویزیونی کە در اختیار داریم آگاەسازی کردەایم، اگر فردی تماس گرفتە و مشکلات خود را با ما در میان گذاشتە باشد، ما این امکانات را فراهم کردەایم کە بتوانند بە صفوف پیشمرگ‌های ما بپیوندد و بە سطحی از آگاهی و دانش برسد کە بقیەی هم نوعان خود را هم در این زمینە یاری کند.

وی در ادامەی سخنان خود تاکید کرد: "بە دلیل  شیوع کرونا نتواستیم فعالیت‌های زیادی داشتە باشیم، اما در کنفرانس‌ها و سمینارهای مختلفی مشارکت داشتە، بحث‌های مفیدی انجام دادە، تجربیات بسیاری کسب کردە و سعی کردەایم موانع پیش رو را از طریق گفت‌وگو برداریم و علی‌رغم مشکلات و موانع تقریبا در این زمینە موفق بودەایم."

 

"ترس و واهمەی رژیم از اتحاد زنان"

ریزان با اشارە بە اتحاد زنان و همچنین واهمەی رژیم از مبارزات آنان گفت: "زنان در ایران و کوردستان در تمامی عرصەهای کار و زندگی در برابر رژیم ایران و قوانین ارتجاعی و زن‌ستیز آن ایستادگی و مقاومت کردەاند و این مبارزە و مقاومت بە سطحی گسترش یافتە است کە همەی مقامات رژیم، زنان را تهدیدی علیە موجودیت خود می‌دانند."

همچنین با اشارە بە سخنان وزیر کشور ایران در مورد زنان کە گفتە بود: "اگر انقلاب ضربەای ببیند، از ناحیەی زنان خواهد بود و اگر موفق شود، باز از ناحیەی زنان خواهد بود" گفت: سخنان ایشان بە روشنی نشان دهندەی ترس حکومت از اتحاد ، نیرو، مبارزات و آگاهی زنان از حقوق خویش است و این سخنان نشان‌دهندەی شکست و ترس رژیم از نیروی زنان است."

وی در پایان برنامەهای آیندە‌ی این کمیتە، بە ویژە در سال ٢٠٢٢ را بیان کرد: "سال ٢٠٢٢ اتحاد، جسارت و نیروی زنان باید سازماندهی شود و در کنار اعتراضات کارگری و خواست و مطالباتی کە می‌توان گفت مشترک است، مطالبات زنان هم مطرح شود و تلاش کنیم این اعتراضات بە بیراهە کشیدە نشود و زنان در همەی عرصەها پیشاهنگ این اعتراضات باشند. "