پروژەی ملت دموکراتیک راه‌حل بحران خاورمیانه است(۵)
جهان خلیل، مشاور اداره‌ی خودمدیریتی منطقه‌ی «جزیره» در مورد ارتباط بُعد دیپلماسی در پروژه‌ی ملت دموکراتیک صحبت کرد و با اشاره به اینکه دیپلماسی نباید به قیمت نسل‌کشی خلق‌ها باشد، تأکید کرد که دیپلماسی با جامعه به اندازه‌ی روابط خارجی مهم است.
عبیر محمد
قامشلو- یکی از ابعاد پروژه‌ی ملت دموکراتیک دیپلماسی است. جهان خلیل، مشاور اداره‌ی خودمدیریتی منطقه‌ی جزیره از اهمیت این بُعد، اقداماتی که در عرصه‌ی دیپلماسی در داخل و خارج برداشته شده است و راه تقویت دیپلماسی کوردی در سطح کوردستان این‌گونه گفت.
«هدف و اهمیت بُعد دیپلماسی در پروژه‌ی ملت دموکراتیک»
جهان خلیل به اهمیت اهداف دیپلماتیک ملت دموکراتیک پرداخت و صحبت‌های خود را این‌گونه آغاز کرد: «دیپلماسی جامعه‌ی ملت دموکراتیک کار گسترده‌ای انجام داده است. وضعیت کنونی جامعه ناشی از بی‌عدالتی، ناسیونالیسمی که در جامعه رواج یافته و در عین حال دینداری و طبقه‌گرایی است که علیە ارزش ذاتی انسانیت بنا شده است. اهمیت پروژه‌ی ملت دموکراتیک که باید بر آن تأکید شود در ضرورت دیپلماسی دموکراتیک است کە بر تمامی این‌ها غلبه می‌کند. بدون شک نقش دیپلماسی دموکراتیک ترویج برابری و عدم تبعیض بین مردم است. یکی از مهمترین اهداف اجرای عدالت، مبارزه با دین‌پرستی و ناسیونالیسم است. دموکراسی و عدالت مهم است.»
دیپلماسی دموکراتیک با دیپلماسی دولتی چه تفاوتی دارد؟
جهان خلیل به تفاوت دیپلماسی پروژه‌ی ملت دموکراتیک با دیپلماسی حاکم و دولت-ملت توجه کرد و افزود: «با نگاهی بە دیگر کشورها، می‌بینیم که دیپلماسی خود را بر اساس سود بیشتر ساخته‌اند، برای شخص خود کار می‌کنند نه برای جامعه. این نوع دیپلماسی جنگ و مشکلات اساسی اجتماعی را به همراه دارد. چون دیپلماسی دولت-ملت بر اساس منافع خود عمل می‌کند، بنابراین در خدمت جنگ و بیماری در جامعه است. نتایج این سیستم نیز قابل توجه است و نتایج آن وضعیت کنونی جهان است. دولت-ملت در دویست سال گذشته قوی‌تر شده است، بنابراین ایجاد یک نظام دموکراتیک، آزاد و اجتماعی از طریق دیپلماسی دموکراتیک ضروری است. تفاوت دیپلماسی پرژه‌ی ملت دموکراتیک در این است که تمامی ملت‌ها و ساختارهای اجتماعی را با هر پیشینه‌ای در بر می‌گیرد. یک نکته وجود دارد که باید روشن شود؛ تقویت کوردها، تقویت تمامی ملت‌ها و خلق‌هایی است کە در این مناطق زندگی می‌کنند و این پروژه، پروژه‌ی تبعیض‌گرایی نیست.»
«علم و دفاع جدایی از دیپلماسی نیستند»
جهان خلیل با بیان اینکه دو بُعد مهم وجود دارند که از دیپلماسی قابل تفکیک نیست، ادامه داد: دو بُعد دیگر وجود دارد که نمی‌توان آنها را از ابعاد دیپلماسی جدای دانست؛ علمی که با دیپلماسی عمیق علمی و با اندیشه‌ی صادقانه انجام می‌شود و همچنین دفاع از خود. در انقلاب چند ساله‌ی ما، جنگ بی‌نظیری علیه داعش انجام شد، داعش با قدرت زنان و جوانان ما از ملت‌ها و اتنیک‌های مختلف شکست خورد. البته این گام مثبتی بود که پروژه‌ی خودمدیریتی ایجاد کرد که بتواند دیپلماسی را با جامعه‌ی خود در سطح بین‌المللی و همزمان با جامعه‌ی داخلی انجام دهد. ارتباط این ابعاد با یکدیگر موجودیت و قدرت را در زمین ایجاد می‌کند، اگر تمامی ابعاد در کنار یکدیگر نباشند، دیپلماسی برقرار نمی‌شود.
جهان خلیل، با اشاره به اینکه علاوه بر ایجاد روابط خارجی، دیپلماسی داخلی نیز با تمامی ملت‌ها و اتنیک‌ها مهم است، گفت: از گذشته تاکنون، سیستم دولت-ملت سیاست و دیپلماسی خود را بر بنیاد نسل‌کشی کوردها بنا نهاده است و کوردها را برای سالیان متمادی غیرمسلح و بدون دیپلماسی رها کرده است. در این راستا اداره‌ی خودمدیریتی منطقه‌ی جزیره قدم اول را برداشته است و تمامی ملت‌ها و اتنیک‌ها، حزب‌ها و مذاهب را در خود جای داده است، مسلماً اتحاد تمامی ابعاد به اندازه‌ی وحدت تمامی افراد جامعه اهمیت دارد. می‌توانیم بگوییم که سطح دیپلماسی داخلی و خارجی به ویژه با کشورهای خارجی ایجاد شده است. البته هنوز گام‌های زیادی برای تقویت این بُعد باید برداشته شود. در همان سطح اهمیت تقویت دیپلماسی کوردستان، تقویت دیپلماسی جامعه نیز با اعضایی که در این جغرافیا زندگی می‌کنند، مهم است.
«اشغالگران کوردستان اجازه نمی‌دهند کوردها متحد شوند»
جهان خلیل با بیان اینکه اشغالگران کوردستان در مقابل دیپلماسی کوردستان ایستاده‌اند، بیان کرد: کوردستان بین چهار کشور اشغالگر عراق، ترکیه، سوریه و ایران تقسیم شده است و این کشورها اجازه نمی‌دهند کوردها متحد شوند و با یکدیگر روابط نزدیکی داشتە باشند و از دیپلماسی بین آنها جلوگیری می‌کنند، زیرا این را خطری برای خود می‌بینند. به همین دلیل است که دیپلماسی و روابط دیپلماتیک کوردها که در حال ایجاد است بدون سرانجام و بی اثر می‌ماند. وقتی گامی از سوی اداره‌ی خودمدیریتی در سطح بین‌المللی برداشته می‌شود، به سرعت و با وجود تمامی اختلافات بین آنها، کشورهای خارجی دور هم جمع می‌شوند و اجازه نمی‌دهند که هیچ دیپلماسی از سوی کوردها توسعه یابد.
«راه حل، کنگره‌ی ملی کوردستان است»
جهان خلیل با تأکید بر اینکه راه‌حل ضعف روابط کوردها فعالیت زیر نظر KNK (کنگره‌ی ملی کوردستان) است، گفت: البته راه‌حلی برای این مشکل وجود دارد. می‌بینیم که راه حل کار زیر نظارت کنگره‌ی ملی کوردستان KNK است. همه‌ی احزاب باید متحد شوند و نیروهای دفاعی خود را متحد کنند تا بزرگترین خطر را از بین ببرند. چند سال پیش تلاش‌هایی برای توسعه‌ی دیپلماسی کوردها با حکومت باشور کوردستان صورت گرفت. کنگره‌ی ملی کوردستان KNK نقش و مأموریت مهمی در این زمینه داشت و هنوز هم برای ایجاد این دیپلماسی در حال تلاش است. لازم است KNK یک مدیریت یا هیئت مدیره‌ای ایجاد کند تا تمام مسئولیت‌ها را بر عهده بگیرد و برای آن مبارزه کند. دیپلماسی مبتنی بر معیارهای دموکراتیک، آزادی و برابری برای کوردها لازم است، با رهبری کوردها در اداره‌ی خودمدیریتی دموکراتیک، این معیارها برآورده می‌شود و دیپلماسی مشترک جامعه ایجاد می‌شود.
«انقلاب ١٩ ژوئیه به اندازه‌ی نوروز اهمیت دارد»
جهان خلیل انقلاب ١٩ ژوئیه را به مردم تبریک گفت و صحبت‌های خود را این‌گونه به پایان رساند: «سالگرد انقلاب روژآوای کوردستان در ١٩ ژوئیه فرا رسیده است. ما هیجان زده‌ایم، زیرا این دستاوردهای با ارزش در سایه‌ی خون شهدا و خلق ما به دست آمده است. به همان اندازه که ارزش و معنای عید نوروز که هر سال برگزار می‌شود برای ما با اهمیت و با ارزش است، انقلاب ١٩ ژوئیه نیز برای ما با ارزش است. زیرا راه‌حل تمامی ملت‌ها اساس انقلاب ١٩ ژوئیه است. ما از این پس این روز را برای خلق خود جشن می‌گیریم و با این گام‌های درست به مبارزه خود ادامه خواهیم داد و نتیجه خواهیم گرفت.»