لارا گوهری

 

خوی- شنبه‌شب هشت بهمن‌ماه زلزله‌ای به بزرگی ۵.۹ درجه در نزدیکی شهر خوی در شمال غربی ایران خسارت‌های جبران‌ناپذیری به این مناطق وارد کرده است. باوجود خسارت‌های وارده حکومت جمهوری اسلامی برای چندمین بار پس از وقوع زلزله‌هایی همچون زلزله‌ی بم و کرمانشاه ناکارآمدی و بی‌کفایتی خود را در زمینه‌ی کنترل و رسیدگی به بحران نشان داده است.

شهر خوی پیش‌تر نیز شاهد زلزله‌هایی با شدت کمتر بوده است که نزدیک‌ترین آن‌ها مربوط به دو ماه قبل است بااین‌وجود هیچ آمادگی برای مقابله با این بحران وجود نداشته است.

سارا معتمدی هنگام وقوع زلزله به همراه خانواده‌اش خارج از خانه بوده است‌. او می‌گوید: «وقتی زلزله آمد در داخل ماشین منتظر برادرم بودم که در یک مغازه خرید می‌کرد‌ و ناگهان زمین به‌شدت لرزید، در ماشین قفل شد و جیغ و فریاد مردم بالا گرفت، صدای وحشتناکی هم مثل صدای بمب و انفجار می‌آمد. این زلزله اصلاً شبیه زمین‌لرزه‌های قبلی نبود. آسمان رنگش عوض شد و توی آسمان انگار نورهای آبی و سبز دیده می‌شد. نمی‌دانم چرا هیچ‌کس هم هنوز دلیلش را نمی‌داند اما بقیه هم می‌گویند این نور را در آسمان دیده‌اند. توی آسمان دودهم بود. آن لحظه فقط می‌خواستم زود در ماشین باز شود و برادرم را پیدا

 

کنم چون آن ساختمان کم مانده بود بریزد. زود دنبال برادر  چهارده ساله‌ام رفتم و خیلی ترسیده بود».

سارا در مورد آسیب‌های وارده به خانه‌یشان می‌گوید:«دیوارهای خانه‌مان ترک برداشته است باوجوداینکه مدت زیادی نیست که تعمیرش کرده‌ایم. وسایلمان را برداشتیم و توی خیابان چادر زدیم. هوا به‌قدری سرد بود که پتو جوابگو نبود و آتش روشن کردیم. امدادرسانی به این شهر و روستاهای اطراف بسیار ضعیف است و مردم زلزله‌زده با کمبود مواد غذایی، وسایل گرمایشی و

 

مشکل اسکان موقت روبرو هستند».

مرضیه که در بخش کمک‌های مردمی کار می‌کند می‌گوید:« چند نفر  را در هنگام وقوع زلزله برای پیگیری وضعیت مردم  وامداد رسانی به داخل شهر فرستادیم. به کوچه‌ای رفته بودند که با یک مرد معلول مواجه شده بودند وآن مرد گفته بود شما اولین نفراتی هستید که از این کوچه آمدی داخل تا به ما سر بزنید. آن مرد معلول گفته است هیچ کاری از دستم برنمی‌آید و

 

همسرم به خیابان می‌رود تا وسایل پیدا کند».

رامین صبحی ساکن خوی است او می‌گوید: «وضعیت خراب است چادر نیست، گرمایش نیست و خیلی چیزهای دیگر پیدا نمی‌شود.زنی باردار وسط خیابان بی چادر مانده است و اگر چیزی هم می‌فرستند خیلی کم است و به کسی نمی‌رسد. جلوی فرمانداری مردم به خاطر یک چادر باهم دعوا می‌کنند. من برای گرفتن چادر رفتم تمام‌شده بود تنها کد ملی من را ثبت کردند و گفتند پیگیری می‌کنیم که چادر به دست خانواده شما هم برسد اما هنوز خبری نیست. نایلون برای پوشاندن چادرها از اصلی‌ترین

 

نیازهای مردم است».

مطالبه گری مردم خوی و درخواست کمک از حکومت به‌عنوان یک وظیفه موجب رنجش حکومتی‌ها و بسیجی‌ها شده است. در پی درخواست چادر و وسایل موردنیاز از حکومت درگیری و اعتراضاتی نیز در بین مردم بر ضد حکومت رخ‌داده است و همین اعتراضات سبب هجوم نیروهای ضد شورش به مردم شده است.

ستاره از ساکنین خوی است و اکنون پس از زلزله در ارومیه در خانه‌ی خواهرش می‌ماند او می‌گوید: «کاش می‌دانستم چرا حکومت آن‌قدر بی‌مسئولیت است، تا دلت بخواهد ماشین و نیروی ضد شورش توی شهر است و دیروز در جاده ارومیه- خوی با زره‌پوش حضور داشتند و انگار این دولت از هر تجمعی می‌ترسد حتی حکومت از تجمع زلزله‌زدگان برای گرفتن چادر می‌ترسد و احساس می‌کند جرقه‌ی اعتراض علیه بی‌مسئولیتی و ناکارآمدی حکومت می‌شود. در خوی چادر نیست ولی تا دلت بخواهد گلوله هست.

شهر خوی کماکان شاهد پس‌لرزه‌های نسبتاً شدید است و نبود امکانات کافی باعث شده است مردم زیادی شهر و روستاهای خود را ترک کنند و در سایر شهرها در مکان‌های مخصوص اسکان که اکثراً مساجد هستند و یا منزل دوستان و بستگان ساکن شوند. هم‌اکنون نیروهای انتظامی در شهر خوی فعالیت چندانی ندارند وتامین امنیت مردم و خانه‌های خالی از سکنه به عهده‌ی خود مردم است. همین امر باعث افزایش آمار سرقت از خانه‌های این شهر شده است به‌علاوه چند مورد دزدی از کمک‌های مردمی نیز گزارش‌شده است.

از سایر شهرها همچون مهاباد، بوکان، ارومیه و سر پل ذهاب از طریق هلال‌احمر کمک‌های مردمی زیادی جمع شده است بااین‌حال به خیرین و سایر سازمان‌های مردم‌نهاد اجازه‌ی جمع‌آوری‌ کمک داده نشده است.

غزل اهل مهاباد است و در مورد کمک‌های مردمی به خوی می‌گوید: «یکی از خیرین مهابادی به‌صورت داوطلبانه کمی وسایل را به این شهر فرستاده است اما در ورودی خوی جلوی ماشینمان را گرفتند و گفتند چون مجوز قضایی ندارید نمی‌توانید هیچ

 

کمکی را به این شهر ببرید».

رسانه‌های جمهوری اسلامی همچون همیشه در تلاش‌اند شرایط را مطلوب و کنترل‌شده نشان دهند اما هیچ‌یک از مردم ساکن خوی و روستاهای اطراف حتی یکی از مسئولین شهر و کشور را ندیده‌اند و تمامی این اخبار را کذب اعلام می‌کنند. تاکنون این زلزله به ۳۰۰۰ منزل مسکونی آسیب‌زده است، تعداد زیادی از افراد زخمی شده‌اند و حدود ۷ نفر تا امروز جان خود را ازدست‌داده‌اند.