قسمت چهارم

 

نقش رسانه‌ در مقاومت عفرین

 

سارا شیخ حسن

حلب – رسانه‌ها نیز با ثبت لحظات مقاومت برای عموم مردم نقش مهمی در مقاومت آن دوره داشتند. در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۸، حملات هوایی آغاز و عفرین بمباران شد. همه‌ی رسانه‌ها با دوربین‌هایشان خود را به محل بمباران رسانده که هواپیماها با هم شهر و ۷ منطقه را بمباران می‌کردند. خبرنگاران برای ثبت لحظات مقاومت از غروب شروع به تهیه‌ی گزارش کردند و تا ساعات پایانی غروب بی‌وقفه کار کردند. چون متوجه شدند که لحظه لحظه‌ی این مقاومت از اهمیت بالایی برخوردار است. تمام حوادث، اقدامات مردمی، بیمارستان‌ها و جبهه‌های جنگ توسط رسانه‌ها مستند شده است. رصد مقاومت و به اشتراک گذاشتن حقیقت کار آسانی نبود و ممکن بود خبرنگاران مجروح و شهید شوند، اما خبرنگاران احساس وظیفه نموده و سعی کردند حقیقت آنچه در عفرین اتفاق می‌افتاد را برای مردم آشکار کنند. درباره‌ی نقش رسانه‌ها در مقاومت با فریده زاده گفت‌وگویی انجام دادیم.

 

«ما با دوربین‌های خود لحظه‌ به لحظه‌ی مقاومت عفرین را به تصویر گرفتیم»

فریده زاده حملات انجام شده توسط دولت ترکیه به عفرین را به شدت محکوم کرد و ادامه داد: «مجاهدت و ایثار همه‌ی جان باختگان در دفاع از عفرین را مدیون زنان، کودکان، سالمندان و رزمندگان هستیم و یاد و خاطرات آنها را زنده نگه داشته و در مقابل آنها ادای احترام می‌نماییم. ما از نزدیک شاهد حوادثی بودیم که در عفرین رخ داد. با دوربین‌هایمان پیگیر مقاومت بودیم. ما فرزندان این خلق هستیم، بنابراین این مسئولیت را بر عهده گرفته‌ایم تا از جامعه‌ی خویش دفاع کنیم. زمانی که فرزندان یک کشور می‌خواهند از سرزمین خود در برابر اشغالگران دفاع کنند، هیچکس نباید به آنها بگوید که شما تروریست هستید، تروریست‌ها کسانی هستند که خاک کشور دیگری را اشغال کنند.»

 

«ما می‌دانستیم که قرار است چنین اتفاقاتی را ببینیم، بنابراین خودمان را برای همه‌ چیز آماده کردیم»

 فریده زاده می‌گوید: «به عنوان یک خبرنگار، ما خیلی زحمت کشیدیم، ما فرزندان این جامعه بودیم، جلوی چشممان تمام خانواده‌ی ما را به قتل رساندند. در هر تصویری حتما یکی از عزیزانمان (مادر، پدر یا خواهر و بردار) را می‌دیدیم که به قتل رسیده است. اما با این وجود سعی کردیم که محکم بایستیم و به وظیفه‌ی خود عمل کنیم تا بتوانیم وحشیگری دولت ترکیه در معرض دید جهانیان قرار دهیم. ما می‌دانستیم که شاهد چنین حوادثی خواهیم بود زیرا ترکیه به وحشیگری‌اش معروف است، بنابراین خودمان را برای همه چیز آماده کردیم. همه‌ی دنیا نام عفرین و مقاومت مردم آن را شنیدند و دیدند که چگونه کشوری همچون ترکیه به شهر کوچکی که تنها ۲ درصد از خاک سوریه را تشکیل داده، حمله می‌کند. مقاومت مردم عفرین وصف‌ناپذیر بود و در کل جهان چنین مقاومتی در برابر دومین نیروی ناتو انجام نشده است. برای اعلام‌رسانی جنگ توانستیم در همه جا باشیم.»

 

«برای افشا نکردن حقیقت مورد هدف قرار گرفتیم»

 وی ادامه داد:‌ «ما هر روز چشمان خود را با صدای هواپیماها و توپ‌ها باز می‌کردیم و آنها را گزارش می‌کردیم. ما به عنوان روزنامه‌نگار مورد هدف دولت ترکیه قرار گرفتیم که حقیقت آنها را فاش نکنیم. به دلیل تکنیکی که مورد استفاده قرار می‌دادیم، ترکیه ما را مورد تعقیب و هدف قرار می‌داد. بهترین چیز این بود که وقتی به روستاها می‌رفتیم می‌دیدیم که جوانان، زنان، کودکان، مردان و پیران از روستای خود دفاع می‌کنند. به عنوان رسانه ما نیز می‌خواستیم از مردم خود محافظت کنیم. ما همیشه در تلاش بوده‌ایم تا صحنه‌ای را به تصویر بکشیم که با آن صحنه دنیا را تکان داده و تاثیری برای توقف جنگ در عفرین بگذارد. اما همیشه مراقب بودیم که جان افراد جامعه را برای گرفتن یک صحنه در معرض خطر قرار ندهیم. ما برای رفتن به محل رزمندگان یا غیرنظامیان تلاش می‌کردیم، اما به دلیل تکنیک یا طرز حرکت ما احتمال کشف جای آنها بسیار بالا بود، برای همین با حساسیت حرکت می‌کردیم. برای اینکه جان مردم به خطر نیفتد، در بسیاری از جاها رفت و آمد خود را کاهش می‌دادیم، به همین دلیل در برخی مواقع نتوانستیم به خوبی کارمان را انجام دهیم.»

 

«ما شاهد صحنه‌های دردناک زیادی بودیم و آنها را با دوربین خود ثبت کردیم»

«در بیمارستان‌ها ما نگهبانی می‌دادیم. آنجا صحنه‌های دردناک زیادی را شاهد بودیم و با دوربین‌هایمان ثبت کردیم. واقعاً نمی‌خواهم آن صحنه‌ها را به یاد بیاورم. سکوت جهانیان دلیل کشته شدن این همه مردم بود. مردم به راحتی جان خود را از دست می‌دهند، اما بچه‌های عفرین وقتی جان خود را از دست دادند، تکه تکه شدند و زجر کشیدند. اجساد بسیاری از کودکان نیز یافت نشد زیرا همه‌ی آنها سوخته بودند. تا این لحظه هم صحنه‌ی مادری که بدن نوزادش را در آغوش گرفته و به سرش می‌گشت را نمی‌توانم فراموش کنم. از این قبیل صحنه‌ها در بیمارستان زیاد بود. کسانی که این صحنه را از تلویزیون دیدند، آیا می‌توانستند واقعیت او را تصور کنند و خود را جای آن مادر بگذارند، مطمئنم هیچ‌کس نمی‌توانست خودش را به جای آن مادر تصور کند، زیرا اگر خودش و همان احساسات دردناک را از آن مادر تصور می‌کرد، هیچ کس سکوت نمی‌کرد. بازماندگان خود را به آب و آتش می‌زدند و به عفرین می‌رفتند تا به مردم کمک کنند.»

 

«همه‌ی افراد با وجدان تحت تاثیر اخبار ما قرار می‌گرفتند»

فریده زاده سخنان خود را با این جملات خاتمه داد: «اخباری که منتشر می‌کردیم همه‌ی وجدان‌ها را متاثر کرد، اما آن‌هایی که کر و کور و لال بودند با وجود صحنه‌های بسیار دردناک نیز متاثر نشدند. تمام اعمال غیرانسانی که توسط دولت ترکیه و همدستانش در عفرین برنامه‌ریزی شده بود. همه‌ی گروه‌های رسانه‌ای که به عفرین آمده بودند، مسدود شدند. در طول این ۴ سال مردم عفرین در شهباء زندگی می‌کنند و ما وضعیت آنها و مشکلات پیش‌روی آنها را گزارش می‌دهیم تا حد و حدودی برای این اقدامات تعیین شود. مردم هر روز با تهدیدهای دولت اشغالگر ترکیه مواجه هستند و ما می‌خواهیم این اقدامات اشغالگری متوقف شود.»