رجاء خیرات

مراکش- سعاد بلقزیز معمار متخصص در میراث  که بر روی طرح‌هایی برای بازسازی و آماده‌سازی شهر باستانی مراکش کار می‌کند  او را قادر ساخت تا در مدیریت حوزه آب فعالیت کند،  کتاب او «معجزه آب - مراکش، شهر ایده‌آل باغ‌ها» بین آب و هنر است.

فعالیت او در بازسازی و نگهداری شهر باستانی از سال ٢٠٠٠ به منظور حفظ آن از انقراض، آن را به حوزه مدیریت توزیع آب و رساندن آن از کوه‌های بلند اطلس به شهر نزدیک کرد این فرآیند پیچیده‌ای است که به مهارت و تجربه بالایی نیاز دارد، که دولت المرابطیه در ده قرن پیش، با ساختن «چاله‌های آبی» و آب انبارهای عظیم و ایجاد سیستمی از «آبخوری» که در محله‌های آرام برای تأمین آب ساکنان شهر باستانی قرار داشت ایجاد کرد.

سعاد بلقزیز معمار و رئیس انجمن «تراث» می‌گوید: از زمانی که المرابطون شهر مراکش را در حدود هزار سال پیش تأسیس کردند، سیستم آب و مدیریت آن در این شهر وجود داشت و این همان چیزی است که من با توجە با آن در حال توسعه طرح‌ها برای بازسازی و آماده‌سازی آثار باستانی هستم .

او توضیح داد: مدیریت آب پیشرفته و نشان‌دهنده تأسیس یک تمدن بزرگ با اضلاع و شاخەهای فراوان است، چه در زمان سلطان یوسف بن تاشفین، که از روش مدیریت حوزه آب از تمدن شرق اسلامی الهام گرفته بود و چە در زمان پسرش علی بن یوسف که تحت تأثیر الگوی اندلسی قرار گرفته بود.

وی خاطرنشان کرد: دولت المرابطیه با رعایت بسیاری از فنون مورد نیاز برای ساخت و ساز ساختمان‌ها و شهرسازی از جمله شیب‌ها و ایجاد مخازن عظیم برای ذخیرەی آب و سپس توزیع آن در محلەهای مسکونی، حوزه مدیریت آب را مد نظر قرار داده است.

وی درباره کتاب «معجزه آب - مراکش، شهر ایده‌آل باغ‌ها» می‌گوید: مراکش سرزمینی بایر بود و به لطف این اقدام عظیم و آوردن آب از فواصل حدود ۴٠ کیلومتری به باغ‌های گل‌دار و محوطه‌های سرسبزی که از زیبایی سخن می‌گوید تغییر یافت و پژوهشگر تاریخ شهر را در مقابل این دگرگونی شگفت‌زده می‌کند گویی واقعاً یک معجزه است.

او توضیح داد که می‌خواهد از طریق کتاب خود در مورد توسعه شهری شهر سرخ در قرن‌های گذشته و در دوران حکومت‌های متوالی بر مراکش فعالیت کند و نگاهی اجمالی به توسعه شهر در رابطه با مدیریت آب بدهد تا این شهر را به یکی از فانوس‌های دریایی جهان تبدیل کند.

وی با اشاره به اینکه در آن دوره از تاریخ مراکش، دادگاهی به اصطلاح «آب» وجود داشت و مساجد مشغول توزیع آن بودند، خاطرنشان کرد: این مخزن عظیم آب تا امروز در زیر مسجد کتبیه وجود دارد و همچنین در گنبد المرابطیە که مرکز قدیمی شهر در محله بن یوسف است وجود دارد.

و در مورد مدت زمانی که برای نگارش این کتاب که شامل ٣۶۶ صفحه است، توضیح می‌دهد: حدود چهار سال کار و تحقیق برای نوشتن کتاب طول کشید شهر مراکش یکی از شهرهای پیشگام تاریخی در زمینه مدیریت آب و توسعه سیستم آبی با فناوری‌های پیشرفته به شمار می رود که باعث شد امروز با ایجاد موزه آب در ورودی شهر، این تجربه غنی را جشن بگیرد.

این محقق در مورد انجمن تراث می‌گوید: که به همراه دو نفر دیگر به فکر ایجاد این انجمن برای حفظ میراث ملموس و ناملموس با افزایش آگاهی نسبت به اهمیت و لزوم حفظ آن با اشارە بە اینکە بسیاری از جوانب میراث مربوط به شهر مراکش هنوز برای مردم شهر و سایرین ناشناخته است این امر او را بر آن داشت تا به فکر تبلیغ و ارزش آن باشند و اهمیت آب و ضرورت حفظ آن را به ویژە با توجه به این نگرانی فزاینده در مورد کاهش و سوء مدیریت منابع آب برجستە کند.

وی خاطرنشان کرد: یکی از اهداف انجمن که ریاست آن را بر عهده دارد، احیای میراث ملموس و ناملموس و تلاش در جهت آگاهی بخشی به ارزش تاریخی و فرهنگی آن که یکی از ارکان گردشگری است می‌باش با اشاره به اینکه در حال آماده سازی نمایشگاهی است که طرح‌های شهر باستانی از قرن شانزدهم را برجسته می‌کند.