مرکز شهرستان کاشان در استان اصفهان می‌باشد. کاشان را دارالمومنین، شهر گل و گلاب، شهر خانه‌های تاریخی و پایتخت فرش جهان می‌خوانند. این شهر زادگاه یکی از کهن‌ترین تمدن‌های جهان بنام سیلک با قدمتی بیش از هفت هزار سال است. این شهر اولین تمدن یکجانشینی و شهرنشینی را دارد. کاشان با بیش از ۱۷۰۰ اثر تاریخی که ۳۳۳ اثر آن ثبت ملی و باغ فین هم ثبت یونسکو شده است.

 

مرکز خبر - کاشان در طول تاریخ سکونت گاه مردمانی از نژادها و ادیان مختلف بوده، این شهر در قرون گذشته یکی از سکونت‌گاه‌های یهویان ایران بود. یهودیان کاشان عمدتاً از دسته‌ی یهودیان اخراجی از اسپانیا بودند که در این منطقه سکنی گزیدند و در دهه‌های بعدی اکثراً مسلمان شدند.

اقلیم این شهر که دارای دو بخش کوهستانی و کویریست، این ویژگی باعث شده همزمان آب و هوای متفاوتی رو در مناطق اطراف آن رویت کرد. مناطق کویری در بخش شمالی و شرقی و هوایی کوهستانی در بخش جنوبی و غربی آن قرار دارد، وجود بخش گرمسیر در نزدیک کاشان باعث شده که میوه‌های (چغاله بادام، گوجه سبز، زردآلو و قیصی) آن زودتر به دست برسد و نوبرانه راهی بازار شود، که آن را به یکی از سکونتگاه‌های مهم در ایران بدل ساخته‌است. کاشان با ۲۷۰۰ هکتار مزرعه‌ی گل محمدی بزرگترین تولید‌کننده‌ی گل محمدی و همچنین بالاترین نرخ تولید گل محمدی با چهار تن در هکتار می‌باشد و در تولید بیش از ۱۵ هزار تن گلاب بزرگترین تولیدکننده‌ی گلاب می‌باشد.

گلاب‌گیری یک مراسم است که هر سال در ۱۴ استان ایران به صورت عمده از اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد (بر اساس شرایط آب و هوایی) و اقلیمی انجام می‌شود. معروف‌ترین گلاب در جهان گلاب کاشان است. شروع آیین گلابگیری در ایران در ابتدای اردیبهشت است و گلابگیران شهر میمند فارس در ٩٠ کیلومتری جنوب شرقی شیراز به دلیل شرایط آب و هوایی همه ساله آغازگر مراسم گلابگیری در ایران هستند و همه ساله جشنواره‌ی گل و گلاب در میمند فارس از اوایل اردیبهشت آغاز می‌شود و نهایتا پیش از رسیدن به پایان اردیبهشت کار برداشت گل سرخ محمدی و گلابگیری نیز به پایان می‌رسد. آیین گل‌چینی و گلابگیری و جشنواره‌ی گل و گلاب میمند سالیانه حدود ٢ میلیون نفر گردشگر را از سراسر کشور به ویژه استانهای جنوبی به این شهر می‌کشاند. آیین گلابگیری در سایر مناطق کشور از جمله شهرستان داراب و بخش‌های مختلف شهرستان کاشان همچون قمصر و نیاسر و روستای ده آباد از توابع شهرستان نطنز و شهر بادرود نیز جریان دارد. در این مراسم که سالانه بیش از یک میلیون نفر گردشگر به خود جذب می‌کند، از گل‌های سرخی که در این مناطق کاشته شده‌اند، گلاب تهیه می‌شود. در کارگاه‌های گلابگیری شهرستان کاشان سالانه پانزده هزار تن گلاب سنگین تولید می‌شود.

اقتصاد کاشان از دیرباز بر روی صنعت کشاورزی و تولید محصولاتی چون پنبه، پیاز، غلات، صیفی‌جات و انواع میوه‌ها و گیاهان دارویی، گلابگیری و تهیه‌ی عرقیات سنتی و صنایع دستی مانند مسگری، کاشی‌کاری، ابریشم‌بافی، مخمل‌بافی، شعربافی، گلیم‌بافی، زیلوبافی، زری‌بافی و قالی‌بافی تکیه داشته‌است. اما اکنون ۹۰ درصد صنعت این شهر بر پایه‌ی فرش ماشینی و صنایع وابسته آن است و ۷۰ درصد فرش ماشینی ایران را تولید می‌کند. در اراضی کشاورزی منطقه‌ی کاشان و حومه انواع درختان میوه می‌روید. قسمت عمده‌ی زمین‌های این منطقه زیر کشت پنبه و غلات است. همچنین گوجه درختی، سیب درختی، انگور، سبزی‌کاری و صیفی‌کاری، چغندر، هویج و شلغم از دیگر محصولات کاشان است. افزون بر آن پرورش گل در قمصر، نیاسر، برزک، وادقان، جوشقان قالی و کامو هندوانه و طالبی در آران و بیدگل و کشت سیب زمینی در حومه رونق خوبی دارد و انار فین و راوند و عطر و گلاب قمصر شهرت ویژه‌ای دارد. در کاشان معادنی مانند مس، آهن، سولفات باریم، زاج سبز، نمک طعام، سنگ‌های مرمر و تراورتن وجود دارد که بعضی از آن‌ها دست نخورده باقی مانده‌است.صنعت فرش دستباف کاشان در طرح‌ها، نقش‌ها و رنگ‌های زیبا و دلفریب، روزگاری طولانی زبانزد و نقل محافل هنری، اقتصادی، نمایشگاهی و علمی بوده‌است؛ که با روی‌کارآمدن فناوری‌های ماشینی این صنعت و حرفه با ارزش به همراه حرفه‌های جانبی آن در حال رکود و فراموشی است.

امروزه کاشان با دارا بودن ۱۲۰۰ کارخانه فرش ماشینی و صنایعی چون خودروسازی، فولاد، چینی و ملامین‌سازی، کاشی‌سازی، ریسندگی و ابزارآلات صنعتی تبدیل به یکی از قطب‌های صنعتی کشور شده‌است. به علت اینکه ۹۵ درصد فرش جهان در منطقه کاشان تولید و عرضه می‌گردد، از این شهر به عنوان پایتخت فرش‌ماشینی جهان یاد می‌شود. همچنین قالی دستباف کاشان با شناسه ۰۰۳۸۳ در یونسکو ثبت گردیده‌است.

از جمله خوراک‌های سنتی کاشان می‌توان به گوشت لوبیا، شفته، قیمه ریزه، کوفته چغندر، گوشت عدس بادمجان، گوشت لوبیای سرکه شیره و گوشت کلم و کدو و عدس پلو و کشمش و اشکنه و گوشت نخود اسفناج اشاره کرد. آبگوشت لوبیا با عنوان گوشت لوبیا و آبگوشت لوبیا سفید هم شناخته می‌شود.

 

شیرینی‌ها

کلوچه، باقلوا، سوهان میرزا حسینی، حلوا ارده و ارده شیره

 

عرقیات

عرق گل محمدی (گلاب)، عرق بیدمشک، عرق نعناع، عرق کاسنی، عرق خارشتر، عرق هل، عرق شنبلیله، عرق دارچین، عرق شوید و نظایر آن.

 

خشکبار

کاشان از انواع میوه‌ی خشک مثل زردآلو، آلوچه، انجیر، هلو و سیب برخوردار است.

باغ فین از معروف‌ترین فضاهای سبز کاشان است و از مهم‌ترین نمونه‌های باغ‌های ایرانی است که هنوز زنده و پابرجاست. وجود عناصر آب و درخت که عناصری پویا هستند در کنار ابنیه که عناصر ثابت معماری هستند، هویتی زنده به این اثر فرهنگی و تاریخی بخشیده‌است. این باغ در مقایسه با بسیاری از باغ‌های ایرانی مشابه، باغ فین با آب قابل توجهی مشروب می‌شود.

اقتصاد کاشان از دیرباز بر روی صنعت کشاورزی و تولید محصولاتی چون پنبه، پیاز، غلات، صیفی‌جات و انواع میوه‌ها و گیاهان دارویی، گلابگیری و تهیه عرقیات سنتی و صنایع دستی مانند مسگری، کاشی‌کاری، ابریشم‌بافی، مخمل‌بافی، شعربافی، گلیم‌بافی، زیلوبافی، زری‌بافی و قالی‌بافی تکیه داشته‌است. اما اکنون ۹۰ درصد صنعت این شهر بر پایه‌ی فرش ماشینی و صنایع وابسته به آن است و ۷۰ درصد فرش ماشینی ایران را تولید می‌کند، صنعت فرش دستباف کاشان در طرح‌ها، نقش‌ها و رنگ‌های زیبا و دلفریب، روزگاری طولانی زبانزد و نقل محافل هنری، اقتصادی، نمایشگاهی و علمی بوده‌است. عطر و گلاب قمصر شهرت ویژه‌ای در کاشان دارد.

گردشگری نیز یکی از حوزه‌های اقتصادی کاشان است. کاشان ۱۷۰۰ اثر تاریخی شناسایی شده و ۳۱۳ اثر ثبت شده ملی دارد. جاذبه‌های گردشگری آن باعث شده‌است که تعداد زیادی گردشگر هر ساله از مناظر دیدنی و آثار تاریخی و صنایع دستی کاشان دیدن کنند.

 

هتل‌ها و بومگردی

کاشان از جمله شهرهایی است که دارای هتل‌ها و اقامت گاه‌های تاریخی زیبا بوده و طرح باستانی بعضی از هتل‌ها گردشگران را هر چه بیشتر با فرهنگ و تمدن اصیل این شهر آشنا می‌کند. همچنین به خاطر بافت قدیمی شهر اکثر مکان‌های اقامتی کاشان بوم گردی‌ها هستند که با استقبال خوب مسافران مواجه شده‌است.