سورما شمونی آشوری می‌گوید: روزه‌ی نینوا را از ششم  ژانویەی هر سال آغاز می‌کنند و پس از سه روز، روزه‌ی آنها پایان یافتە و   با نوعی غذای محبوب به نام (بوخین) افطار می‌کنند.

 

سورگل شیخو

حسکە- مردم آشوری از قدیمی‌ترین مردمان جهان هستند. آشوریانی که در این سرزمین زندگی می‌کنند دارای تمدنی بسیار کهن و غنی بوده و به عنوان مهد تمدن‌ها و بشریت نیز شناخته می‌شوند. آشوری‌ها تاریخ و تمدن خود را با سنت‌های فرهنگی و عامیانه‌ی خود ادامه دادە و حفظ می‌کنند.

 نیاکان آشوری از فعال‌ترین اجداد در حفظ این تاریخ هستند. روزه‌ی نینوا یکی از انواع روزه‌هایی است که تا به امروز ادامه دارد. روزه‌ی نینوا روزه‌ی جامعه‌ی مسیحی است و در کلیساهای سریانی و ارتدوکس شرقی رواج دارد. روزه‌ی نینوا با ویروسی همراه بود که در قرن هفتم به بسیاری از مناطق عراق سرایت کرد. از این رو رهبران کلیساها در آن زمان تصمیم گرفتند که این عبادت و نماز و روزه را به قصد جلوگیری از بلاهایی که بر مردم وارد می‌شد انجام دهند کە نتیجه‌ی آن حذف قهرمان مرگ، بلای جان یا ویروس طاعون بود. به همین دلیل است که رهبران کلیساها از آن زمان هر سال روزه‌ی نینوا را برگزار می‌کنند تا آن روزهای سخت را به یاد آورند.

روزه‌ی نینوا ممکن است نماد حضرت یونس باشد، زمانی که خداوند وی را نزد مردم نینوا فرستاد، از ترس آن‌ها فرار کرد. سپس او را به دریا انداختند و سه روز در شکم نهنگ ماند. سپس خداوند دعای وی را شنید و او را از شکم نهنگ بیرون آورد تا مردم نینوا توبه کنند. به همین دلیل است که مردم نینوا بیش از دیگران به این روزه پایبند هستند، تا جایی که بسیاری از آن‌ها در این سه روز کاملاً از خوردن غذا خودداری می‌کنند. برای آشنایی بیشتر با این داستان، به دیدار سورما شمونی، یکی از اهالی روستای تل شامیرام که در ۴ کیلومتری جنوب غربی منطقه‌ی تل‌تمر استان حسکه در شمال و شرق سوریه قرار دارد، رفتیم.

 

"داستان روزه‌ی نینوا به نقل از سورما"

سورما شمونی سخنان خود را با بیان ماجرای روزه‌ی نینوا آغاز کرد و گفت: به دلیل حملات، جنگ‌ها و شرایطی که در منطقه‌ی ما می‌گذرد، حافظه‌ی ما به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است، اما تا جایی که به یاد دارم و بر اساس آنچه که از اجدادمان شنیده‌ایم، در نینوا‌ی عراق یک بیماری شیوع پیدا کرد، در آن زمان صدایی از جانب خدا آمد، کسی به آن گوش نکرد، مردی از طرف خدا نزد مردم فرستاده شد و آن مرد از ترس مردمش فرار کرد و چون به دریا رسید کشتی را دید و خود را به داخل کشتی انداخت، وقتی سوار کشتی شد امواج دریا دیوانه شد وی مجبور شد خود را  به دریا پرتاب کند تا افراد داخل کشتی غرق نشوند و امواج به حالت عادی بازگردند. وی در دریا طعمه‌ی نهنگ شد و ۳ روز در شکم نهنگ ماند. بعد از خارج شدن از شکم نهنگ مردم نینوا را به روزه گرفتن برای رهایی از ویروس طاعون تشویق کرد. بنابراین کودکان، بزرگسالان، سالمندان و حتی آن دسته از کودکانی که به تازگی از شیر گرفته شده‌اند، سه روز روزه می‌گیرند. سه روز غذا و نوشیدنی نمی‌خورند و تشنه و گرسنه می‌مانند. روزه‌ی نینوا که از قرن هفتم در عراق آغاز شد تا قرن بیست و یکم ادامه دارد.

 

"پس از سه روز، روزه خود را تمام کرده و با بوخین افطار می‌کنند"

سورما شمونی در ادامه می‌گوید؛ در سومین روزه‌ی نینوا،  بوخین درست می‌کنند، "ما برای هر مناسبتی یک غذای محبوب داریم. در روزه‌ی نینوا بوخین درست می‌کنیم که از هفت مادەی غذایی تشکیل شده است، عدس، ذرت، نمک، لوبیا سفید، گندم، جو و دانەی آفتابگردان. ابتدا هفت ماده‌ای را که گفتیم روی آتش تفت می‌دهیم سپس آن را  قیمه کرده و با روغن زیتون تفت می‌دهیم و مواد را به آن اضافه می‌کنیم و بعد از اتمام این سه روز با این غذا افطار می‌کنیم.

 

"در روزهای روزه‌داری از فرآوردە‌های حیوانی برای خوردن استفادە نمی‌کنیم"

سورما شمونی با بیان این‌که کسانی که تا ظهر روزه می‌گیرند از فراوردە‌های حیوانی نمی‌خورند تصریح کرد: هر فردی نمی‌تواند سه روز بدون غذا و نوشیدنی روزه بگیرد، بنابراین تا ظهر نیز روزه گرفتن جایز است و در این سه روز خوردن فرآورده‌های خونی ممنوع است یعنی فرآورده‌های حیوانی گوسفند و مرغ از قبیل کره، قیمه، گوشت، ماست، شیر، تخم مرغ و.. جایز نیست. غذاهای آماه باید با روغن‌نباتی یا روغن زیتون طبخ شوند، سن معینی برای روزه‌گرفتن وجود ندارد، هرکس توانایی داشته باشد می‌تواند روزه بگیرد.

سورما شمونی در روزەی پایانی به نکته‌ی جالبی توجه کرد: بعد از تمام‌شدن روزه و غذا خوردن، شخص قبل از خواب با هفت انگشت بوخین را می‌خورد و تا صبح بدون هیچ حرفی می‌خوابد، در خواب کسی را می‌بیند که وی را سیراب می‌کند که آن شخص شریک زندگی او می‌شود. این قبلاً اتفاق افتاده است، هر کس به این امر ایمان داشته باشد، به آرزویش می‌رسد.

 

 "منتظرم که خابور جاری شود و آشوری‌ها به روستاهایشان برگردند"

وی درباره‌ی حفظ این روزه و تمام سنت‌های آن‌ها می‌گوید: با وجود همه‌ی حملات و شرایط حاکم بر منطقه، ما هم‌چنان فرهنگ و سنت خود را حفظ می‌کنیم، امیدواریم مردم ما بازگردند و مانند گذشته روستاها سرسبز شوند. قبلا بیش از ۷۵ خانه در روستا وجود داشت، اما تنها خانواده‌ای که الان باقی مانده‌ است من و پسرم هستیم. دلیل تجزیه و جدایی ما حمله‌ی داعش در ۲۳ فوریه ۲۰۱۵ بود. امیدوارم و آرزو می‌کنم همه‌ی مردم به خابور برگردند و خانه، کلیسا و روستای خود را بهتر از قبل بازسازی کنند. خابور دلش برای مردمش تنگ شده است.