راه حلهای مبارزه با میکروپلاستیک برای زندگی بهتر
میکروپلاستیکها قطعات کوچکی از پلاستیک، ۵ میلیمتر یا کمتر هستند و یا برای محصولات نهایی طراحی شدهاند، یا نتیجهی تخریب محیطزیست با زبالههای پلیمری هستند.
مرکز خبر- محققان میکروپلاستیک را در زندگی دریایی و زمینی پیدا کردهاند. به زنجیرهی غذایی حمله میکند و حتی در نمک، شکر، الکل و عسل یافت میشود. ناگفته نماند در یخچالها و آب باران نیز یافت میشود.
شناسایی و بررسی میکروپلاستیک
طیفسنجی رامان نقش کلیدی در شناسایی انواع و منشا ریز پلاستیکها دارد. این بخشی از تلاشها برای توسعهی سیاستها و رویههایی برای کنترل میزان ریزپلاستیکهای وارد شده به اکوسیستم ما است.
میکروپلاستیکهای اولیه در مقابل ثانویه
میکروپلاستیکهای اولیه به صورت ذرات کوچک پلاستیک مستقیماً در محیط آزاد میشوند، اینها ذرات ساخته شدە و مهندسی شده هستند، مانند ذرات موجود در برخی از محصولات مصرفی و صنعتی، در لوازم آرایشی از میکروپلاستیکها بهعنوان ساینده استفاده شده است.
میکروپلاستیکهای ثانویه در نتیجهی تخریب زبالههای بزرگ پلاستیکی مانند کیسههای پلاستیکی و بطریها به قطعات پلاستیکی کوچکتر بەوجود میآیند که در معرض محیط ما قرار میگیرند.
چرا میکروپلاستیک تولید میشود؟
مهندسان تولید کنندهی میکروپلاستیکهای اولیه را به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد ایجاد شده در مقیاس کوچک آن مهندسی میکنند. این ویژگیها شامل دوام، سفتی و سایندگی است.
که تراکم، اندازه، شکل و ترکیب بر خواص آن تأثیر میگذارد.
دانشمندان از ریزپلاستیکها در بسیاری از زمینهها استفاده میکنند، از جمله لوازم آرایشی، مراقبت شخصی، مواد شوینده، رنگ/پوشش/جوهر، مواد سایندهی صنعتی، کشاورزی، دارویی، تصفیهی فاضلاب و ساخت و ساز.
اما این ذرات غالباً وارد آب و هوا میشوند، از رویدادهای محیطی یا فیزیکی تنزل میکنند یا از آنها فاصله میگیرند و در اقیانوسهای ما و جاهای دیگر تەنشین میشوند.
ریز پلاستیکهای اولیه از کجا میآیند؟
بر اساس مطالعهی اتحادیهی بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN ) محصولات مصرفی معمولی منبع اکثر ریزپلاستیکهای اولیهی اقیانوسها هستند. این شامل پارچههای مصنوعی، گرد و غبار شهر، لاستیکها، خطکشی جادهها، روکشهای دریایی، محصولات مراقبت شخصی و گلولههای پلاستیکی مهندسی شده است.
میکروپلاستیکها چه خطری برای سلامتی دارند؟
میکروپلاستیکها بستگی به ترکیب آن میتوانند سمی باشند. همچنین میتوانند بهعنوان حامل مولکولهای دیگری که به آن چسبیدهاند عمل کند. برخی از مولکولهای چسبیده باکتریایی و برخی دیگر ویروسی هستند.
دانشمندان میترسند تجمع این سموم بر سلامت موجودات زنده تأثیر بگذارد. با این حال، محققان در مورد حجم ریزپلاستیکهایی که بدن میتواند تحمل کند یا صدماتی که ممکن است ایجاد کند، مطمئن نیستند.
مصرف ریزپلاستیکها میتواند به اندامها آسیب برساند. دانشمندان نشان دادهاند که این مواد میتوانند عملکرد سیستم ایمنی را تضعیف کرده و مانع رشد و تولید مثل شوند.
سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۹ گزارش داد که هنوز سطح فعلی میکروپلاستیکها در آب آشامیدنی خطری برای سلامتی ندارد.
محققان جان هاپکینز تاثیر خوردن غذاهای دریایی آلوده به ریزپلاستیکها را بررسی کردند. نتیجهگیری آنها این بود که؛ پلاستیک انباشته شدهای که میگیریم میتواند به سیستم ایمنی آسیب برساند و تعادل روده را بر هم بزند.
تحقیقات اخیر، از طریق تجزیه و تحلیل ذرات و طیفسنجی رامان، انواع مختلف ریزپلاستیک را شناسایی کرده است. دانشمندان در حال توسعهی روشهای نمونهگیری، استخراج و تجزیه و تحلیل هستند، تا بتوانیم این ذرات را به منابع آن ردیابی کنند.
مقدار ریزپلاستیک در بدن نوزادان ۱۰ برابر دیگران است
به نظر محققان، بالاتر بودن پیایتی در بدن نوزادان میتواند نتیجهی سروکار داشتن آنان با محصولاتی مانند عروسک پلاستیکی و خزیدن روی فرشهایی باشد که حاوی مواد شیمیاییاند.
بر اساس یک بررسی جدید، مقدار ریزپلاستیک موجود در بدن نوزادان ۱۵ برابر بزرگسالان است.
ابعاد ریزپلاستیکها کمتر از ۵ میلیمتر است و معمولا با کنده شدن از بدنهی اشیا یا مواد پلاستیکی بزرگتر به محیطزیست و خانهها وارد میشوند.
در این مطالعه که در دانشگاه پزشکی نیویورک انجام شده است، محققان برای اندازهگیری غلظت پیایتی (پلی اتیلن ترفتالات) و پیسی (پلی کربنات) در نمونههای مدفوع شش نوزاد و ۱۰ بزرگسال و همچنین سه نمونه از اولین مدفوع نوزادان، از طیفسنجی جرمی استفاده کردند.
در تمام این نمونهها الیاف ریزپلاستیک پیدا شد. مقدار پیسی در بدن بزرگسالان و نوزادان یکسان بود، اما مقدار پیایتی در نوزادان، حدودا ۱۴ برابر بود.
میکروبها دنیا را از دست ریزپلاستیکهای آلاینده نجات میدهند؟
به نظر محققان، بالاتر بودن پیایتی در بدن نوزادان میتواند نتیجهی سروکار داشتن آنان با محصولاتی مانند عروسک پلاستیکی و خزیدن روی فرشهایی باشد که حاوی مواد شیمیاییاند.
کاران تاچالام کانِن، استاد ارشد دانشگاه و نویسندهی اصلی این تحقیق، میگوید که محصولات مربوط به کودکان باید از مواد ایمن دیگری به غیر از پلاستیک ساخته شوند تا کودکان کمتر با ریزپلاستیکها سروکار داشته باشند.
او میافزاید: ''اگرچه میانگین مقدار ریزپلاستیکهای پیسی در نمونههای مدفوع کودکان و بزرگسالان مشابه بود، غلظت پیتیای در مدفوع نوزادان به طور متوسط ۱۰ برابر بزرگسالان بود. بالا بودن غلظت ریزپلاستیک در مدفوع خردسالان یک ساله میتواند ناشی از گستردگی مصرف محصولات و اقلام پلاستیکی مانند شیشه شیر، لیوان کودک، ظروفی مانند قاشق و کاسه، دندانگیر کودک، اسباببازیها و سایر موارد در مرحلهی رشد باشد. میدانیم که کودکان یک ساله اغلب لوازم پلاستیکی و لباسها را به دهان میبرند. به علاوه، بر اساس تحقیقات انجام گرفته، تهیهی شیرخشک نوزادان در بطریهای پلاستیکی میتواند آزاد شدن میلیونها ذره ریزپلاستیک را در پی داشته باشد. بسیاری از غذاهای آماده مخصوص کودکان هم در بستهبندیهای پلاستیکی ارائه میشوند که خود منبع تماس دیگر این خردسالان با ریزپلاستیکاند. افزون بر این، منسوجات هم منبع ریزپلاستیکهای پیایتی به شمار میروند. نوزادان اغلب در حال جویدن یا مکیدن پارچهاند و بنابراین سروکار داشتن این گروه سنی با ریزپلاستیکهای موجود در منسوجات هم مایهی نگرانی بیشتر است. فرشهایی از جنس پیایتی و پیپی (پلیپروپلین) هم میتوانند منبع دیگر تماس با ریزپلاستیکها باشند؛ چون کودکان اغلب روی آنها سینهخیز میروند''.
پروفسور کانن گفته که لازم است تحقیقات بیشتری در این باره انجام شود زیرا در این تحقیق فقط ۱۹ نمونه را بررسی کردهاند که بسیار کم است.
منابع تحقیق:
اینوایرومنتال ساینس اند تکنالژی لتر
Environmental Science and Technology Letter))
و مجلەی HORIBA