سنیا مرادی

سنه- به مناسبت روز جهانی کاریکاتور، جمعی از کاریکاتوریست‌های شهر سنه در دوازدهمین نمایشگاه گروهی خود، با تمرکز بر دو موضوع «کتاب» و «محیط زیست»، آثارشان را به نمایش گذاشتند. در این نمایشگاه پنج زن کاریکاتوریست به نام‌های بهارک زارعی، شیلان هوشیاری، صنم افضلی، پرستو فروهی و چیا فتحی حضور دارند. این نمایشگاه از ۱۹ تا ۲۶ فروردین، به مدت یک هفته و با حضور ۱۶ هنرمند زن و مرد در حال برگزاری است.

انسان‌ها، چه آگاهانه و چه ناآگاهانه، در حال تخریب محیط زیست‌اند. بسیاری از این اقدامات، کارهای روزمره و تکراری‌ای هستند که در نگاه نخست بی‌ضرر به‌نظر می‌رسند، اما با افزایش آگاهی می‌توان از تکرار آن‌ها جلوگیری کرد. فعالان و دوست‌داران محیط زیست، با بهره‌گیری از ابزارهای مختلف، در تلاش‌اند تا هشدارهای لازم را منتقل کنند؛ گاه این آگاه‌سازی از طریق زبان طنز و کاریکاتور نمود پیدا می‌کند.

در این نمایشگاه، آثار ارائه‌شده به مسائلی چون غارت و قطع بی‌رویه‌ی درختان، نابودی پوشش گیاهی، آلودگی هوا، تخریب لایه اوزون، کمبود منابع طبیعی برای آیندگان، کاهش اکسیژن و دیگر بحران‌هایی که محیط زیست را در معرض تهدید قرار داده‌اند، پرداخته‌اند.

کاریکاتوریست‌ها در این نمایشگاه، نگرانی‌های خود نسبت به آینده را با زبان انتقادی و تصویری بیان کرده‌اند و موفق شده‌اند این دغدغه‌ها را به‌خوبی به مخاطب منتقل کنند؛ تا جایی که هر بیننده با اندکی تأمل در آثار، می‌تواند عمق فاجعه را درک کند.

بخشی از آثار به موضوع کتاب و کتاب‌خوانی اختصاص دارد؛ موضوعی که در سایه گسترش تلفن‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی، روز به روز از زندگی انسان‌ها کنار زده می‌شود. این تغییر، نه‌تنها مفهوم زندگی را دگرگون کرده، بلکه بر سلامت روان و جسم انسان نیز تأثیر گذاشته است.

بهارک زارعی، یکی از کاریکاتوریست‌های حاضر در نمایشگاه، می‌گوید: «این نمایشگاه به‌صورت گروهی برگزار شده و سه اثر از من در آن به نمایش درآمده است. به‌نظر من، در آینده‌ای نه‌چندان دور، طبیعت توسط انسان‌ها نابود خواهد شد؛ انسان‌هایی که بدون در نظر گرفتن پیامدها، آنچه می‌خواهند انجام می‌دهند. نابودی طبیعت، بدون شک به نابودی انسان‌ها خواهد انجامید.»

او با اشاره به یکی از آثارش توضیح می‌دهد: «در این تابلو، انسان‌ها تنها در یک محفظه‌ی کوچک و با کمک یک نهال زنده مانده‌اند؛ و با از بین رفتن این نهال، خودشان نیز از بین می‌روند.»

زارعی درباره‌ی یکی دیگر از آثارش می‌افزاید: «موضوع یکی از کارهایم سیگار و فیلترهای آن است؛ فیلترهایی که بی‌ملاحظه در طبیعت رها می‌شوند، گویی که به‌جای درخت آن‌ها را می‌کارند، در حالی که در سوی دیگر، درختان در حال قطع شدن هستند. انسان‌هایی که فقط به منافع خود می‌اندیشند و بی‌توجه به محیط زیست، به زندگی ادامه می‌دهند.»

او ادامه می‌دهد: «در یکی دیگر از کارهایم، غارت درختان به تصویر کشیده شده و این‌که مشخص نیست این سرمایه‌ی ملی به کجا می‌رود. نابودی زیستگاه جاندارانی که بر روی درختان زندگی می‌کنند، بخش دیگری از این فاجعه است.»

زارعی در پایان می‌گوید: «امیدوارم این آثار، تلنگری باشند برای بینندگان تا بیش از پیش از محیط زیست محافظت کنند.»