«هدف از سدسازی، خالی از سکنە کردن منطقە میباشد»
سدهای برقآبی که بر روی رودخانه کلپ احداث کردەاند، منجربە خشکسالی در منطقه شده و بازدهی زمینهای کشاورزی را نیز کاهش داده است. مردم و زیستشناسان تأکید میکنند که هدف اصلی، بیسکنه کردن منطقه است.
مدینە مامداوغلو
آمد- سدهای برقآبی که درشهر آمد کوردستان ساخته شدهاند، آسیبهای جدی بە طبیعت وارد کردە و منجر بە مهاجرت گستردهای ساکنان شده است. سدهای برقآبی، بە خشکسالی در منطقه دامن زدهاند و رودخانهها و نهرهای خشک شده، کشاورزی را در بسیاری از مناطق به نقطه پایان نزدیک کردەاند. با ساخت سد سیلوان، دهها روستا و زمین کشاورزی زیر آب خواهند رفت و آن دستە از زمینهایی که بە زیر آب نمیروند نیز خشک شدهاند. سدهای برقآبی که در دشت بین کلپ و شنیایلا برروی رودخانه کلپ ساخته شدهاند، خشک شدن زمینهای کشاورزی را بە دنبال داشتە است. ذخیرە آب توسط سدهای برقآبی، دشت را به بیابان تبدیل کرده و به تعداد زیادی از کشاورزانی که در آن دشت کشاورزی میکردند، خسارات جدی وارد کرده است.
سدها از یک سو، و پادگانها از سوی دیگر
رودخانەهایی که سالیان متمادی در این دره در جریان بودند، به دلیل احداث سدهای برقآبی، خشک شدەاند و از آن جریان آب رودخانه اثری باقی نمانده است. این در حالی میباشد که تعداد زیادی از روستاها و باغهای موجود در دشت بدون آب ماندهاند. رودخانەایی که از مناطق شنیایلا سرچشمە میگرفت، منبع آب دشت کلپ بود. اما با ذخیرە آب توسط سدهای برقآبی، خشکسالی بر منطقە حاکم شده است. مردم محلی که از این وضعیت شکایت دارند میگویند سدها زندگیشان را نابود کرده است و قادر به کشاورزی نیستند. شهروندان علاوه بر سدها، به پادگانها نیز اشاره کردە و متذکر شدند کە تلاش میشود منطقه را غیر قابل سکونت کنند.
«ابعاد نگران کنندە نسل کشی زیست محیطی»
دیلان گونش، عضو انجمن اکولوژی آمد با ارزیابی شرایط زیست محیطی ایجاد شدە در منطقە خاطرنشان کرد: کوردستان تحت جنایات زیست محیطی جدی قرار گرفتە است. او بیان کرد سیستم به بهانه "امنیت"، قصد مشروع جلوە دادن ویرانیهای ایجاد شدە را دارد.
دیلان گونش در ادامە سخنانش افزود: دولت آب را که یکی از مشترکات اکوسیستمی است، بە شرکتها واگذار کردە است. با افزایش سدهای برقآبی در منطقه، مردمی که مجبور به مهاجرت از روستاهایشان به شهرها شدهاند، با واقعیت بیسکنهسازی روبرو هستند. با احداث سدها، رودخانههای آزاد، چرخه طبیعی، کشاورزی، حیات و تنوع زیستی نابود میشوند. نسلکشی زیستمحیطی رخ داده، برای طبیعت، کشاورزی و زندگی انسانها به مرحله ترسناکی رسیده است.
«با افزایش خشکسالی، زمین های کشاورزی نیز از بین میروند»
دیلان گونش چنین اظهار داشت: با احداث سدهای برقآبی، سیاست غارت آب اجرا میشود. او با اشاره به آسیب به تنوع زیستی و زمینهای کشاورزی افزود: این وضعیت با برهم زدن تعادل طبیعت و جامعه، بحران اقلیمی را تشدید کرده و منجر به مشکلات اجتماعی فراوانی خواهد شد.
حشرات، کرمهای خاکی، باکتریها و قارچها که در تعادل اکولوژیک زیرزمینی و روزمینی نقش دارند، برای ادامەی حیات نیاز به آبی دارند که دارای مواد آلی باشد. وقتی آب، حیاتیترین مادە برای همەی موجودات زنده و چرخه طبیعی مصادره شود، تعادل اکولوژیک بر هم میخورد، تنوع زیستی کاهش مییابد، فعالیتهای کشاورزی به شکل طبیعی امکانپذیر نیست و دامداری نمیتواند ادامه یابد.
علاوه بر این، رودخانههایی که مسیرشان تغییر کرده یا جریانشان متوقف شده است نیز سبب تشدید خشکسالی ناشی از تغییرات اقلیمی میشوند. در نتیجه، پایانی بر فعالیتهای معیشتی منطقه از جمله کشاورزی رقم خواهد خورد و در همەی زمینەها زندگی مردم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
دیلان گونش با بیان اینکە سدهای موجود در کلپ مردم را از کار بازداشته و مجبور به مهاجرت کرده است، اما مردم در برابر این شرایط مبارزه میکنند، خاطرنشان کرد: سیاست بیسکنهسازی از دهه ۹۰ به بعد با رویکردهای مختلفی اجرا میشود.
وی در ادامە بیاناتش بە این موضوع اشارە کرد: سدهای برقآبی در هنگام ساخت و بهرهبرداری، خسارات زیادی به طبیعت وارد میکنند. انفجار دینامیت، قطع درختان و آسیب به محیط زیست در فرایند ساخت و ساز سدها، ویژگیهای اقلیمی و جغرافیایی منطقه را تغییر میدهد. ساخت یک نیروگاه برق آبی بە معنای ساخت برج و ایجاد مخزن آب و همچنین غرق شدن گیاهان و سایر مواد آلی در آب است. علاوە بر آن ساخت برجهایی که در منطقه انجام میشود، بدون مشورت با مردم و بدون در نظر گرفتن تعادل طبیعت ادامە دارد. این موضوع در حال حاضر و در آینده سبک زندگی مردم ساکن منطقه را تحت تاثیر قرار خواهد داد.