دریاچە وان در معرض خشکسالی و آلودگی
دریاچەی وان با خشکسالی و آلودگی محیط زیستی دست و پنجه نرم می کند. بوم شناسان با تاکید بر اقدام فوری برای حفاظت از دریاچه در برابر آلودگی خاطرنشان کردند: آب دریاچه نسبت به سالهای گذشته کاهش بیشتری یافته است.
مدینە مامداغلو
وان- ترکیە نیز همانند دیگر کشورهای جهان از بحران جهانی اقلیمی کە بە وجود آمدە بی نصیب نماندە است. کاهش منابع آبی و افزایش خشکسالیهای دورەای، بحران را عمیق تر کردە است. دریاچەی وان بە عنوان بزرگترین دریاچه در سطح ترکیە شناختە میشود و روز بە روز فضای سبز اطراف آن کمتر میشود. دریاچە علاوه بر بحران اقلیمی، با خشکسالی و آلودگی زیستمحیطی نیز دست و پنجه نرم می کند. هر سال با کاهش سطح آب دریاچه، محیط زیست آن خشکتر میشود و با احداث سدهای برق آبی و تخلیه بقایای فاضلاب به دریاچه خسارات جبرانناپذیری بە آن وارد میشود.
سطح آب دریاچە هر سال کاهش مییابد
میزان برداشت آب دریاچه در سالهای اخیر افزایش یافته است، این در حالی است کە این دریاچە زیستگاه بسیاری از گونەهای جانوری بومی محسوب میشود. زبالەها و فاضلابهای شهری از بسیاری از نقاط به دریاچەای که در بین دو شهر واقع شدە سرازیر میشود. زمینهای بایر اطراف آن نیز اغلب در معرض آلودگی زبالههایی هستند که آن را در معرض خطر بزرگی برای اکوسیستم قرار میدهد.
آرزو دینچر نایب رئیس انجمن توسعه و تحقیقات حفاظت از اماکن تاریخی و زیست محیطی وان (WAN OBSERVER) در گفتوگو با خبرگزاری زن اظهار داشت که باید با خطراتی کە اخیرا دریاچە تجربه کردە مبارزه کنیم و از دریاچە و اطراف آن محافظت کنیم.
«ورود فاصلابهای شهری بە دریاچە»
آرزو دینچر با اشاره به اینکه آلودگی دریاچه در چند سال اخیر افزایش یافته است، تاکید کرد کە حوزەی دریاچه با یک میلیون و ۵٠٠ هزار نفر جمعیت با خطر بزرگی مواجه است. وی همچنین با اشارە بە بحران موجود گفت: روزانه حدود ۵۶ هزار متر مربع زباله از محلهای دفن زباله در ساحل دریاچه تخلیه میشود. علاوه بر حجم زیاد فاضلاب تخلیه شده به دریاچه و تخلیه زباله به سواحل دریاچه، تغییرات اقلیمی و خشکسالی نیز تأثیر جدی بر دریاچه دارد. برداشت آب دریاچه هر روز افزایش مییابد. بویژە در ماەهای تابستان که زبالەهای بیولوژیکی افزایش مییابد و آلودگی از جهات مختلف سلامت انسان را تهدید میکند.
«ماهیهای نایاب و شناختە شدەی آن کاهش یافتە است»
آرزو دینچر با بیان اینکه تاسیسات فاضلابی که در برخی از نقاط اطراف دریاچە احداث شده است به دلیل بحران اقتصادی مورد استفادە قرار نمیگیرند، و با تاکید بر اینکە در صورت عدم تدبیر در برابر افزایش آلودگی، دریاچە تبدیل به چاە زباله خواهد شد گفت: سه دلیل اصلی برای آلودگی در دریاچه وان وجود دارد. اولین آنها تخلیه زبالەها و فاضلاب به دریاچه است ، همچنین با سرازیر شدن برخی از رودخانەهای اطراف بە دریاچە فاضلابها و پسماندهای برخی نقاط شهری وارد دریاچە میشود، رودخانەها از شهرهای اطراف عبور کردە و پسماندهای این شهرها را با خود بە دریاچە وارد میکنند. همچنین خشکسالیها و آلودگیها خسارت بسیاری به گونەهای بومی دریاچه وارد میکنند. به عنوان مثال، قارچ صدفی یک گونه بومی است اکنون در دریاچه وان و مناطق اطراف آن آب کافی پیدا نمیکند و در معرض نابودی قرار دارد. همچنین جادەی فلامینگو چلبیباگ بە دلیلی کە ذکر شد در معرض نابودی است.
وی همچنین با اشارە بە اینکە علاوەبر آلودگی، خشکسالی نیز تهدیدی دیگر علیە دریاچە وان است گفت: به دلیل خشکسالی آب در شامران، آکگُل، دگیرمیگل، دریاچه سیهکه، سد زرنک، سد کاراسو و سد اردیش وان تخلیه شده است. خشکی دریاچه وان، باعث شدە جزایر کوچکی در بسیاری از نقاط دریاچه ایجاد شوند و این باحث ایجاد میکروب در الجواز بدلیس شدە است. فصل کم آبی تاثیر منفی بر چرخەی منطقه دارد. در این زمان که با خطر خشکسالی مواجه هستیم، طبیعتاً به دلیل کمبود باران باید اقدامات احتیاطی انجام دهیم.