۷۱درصد کره‌ی زمین آب، اما تنها ۲.۵درصد آب شیرین وجود دارد... (۱)
کم‌آبی امروز به یکی از بزرگترین مشکلات حیاتی انسانها در سطح جهان تبدیل شده است. اگر بگوییم جنگ جهانی سوم، جنگ بر سر آب بوده، اشتباه نخواهد بود. بخصوص در خاورمیانه و مزوپوتامیا که سرچشمه‌ی زندگی و انسانیت بوده، امروزه کودکانش از تشنگی هلاک شده و به جای اینکه در مدارس و در حال تحصیل باشند، در مسیر راه‌های طولانی برای کشیدن آب تبدیل به کولبر آب شده‌اند. همچنین دول استعمارگر جهت حاکمیت و به کنترل درآوردن هرچه بهتر خاورمیانه با سیاست بر آب‌های منطقه و سدسازی اقتدار خویش را بنیاد نهاده، تا از این طریق جامعه‌ایی اهلی و تسلیم‌شده بیافریند. در این رابطه و اهمیت آب در زندگی جانداران، و مشکلات بی‌آبی با دکتر مدیحه صوفی، دکترای محیط‌زیست، همچنین ریاست مشترک سازمان سبز اروپا – کوردستان گفت وگویی انجام داده‌ایم.
ویان علاف
مرکز خبر -
آب آشامیدنی در سطح جهان ۳.|۰ درصد می‌باشد
دکتر مدیحه صوفی در رابطه با اهمیت آب و سطح آب شیرین برای خبرگزاری زن می‌گوید:
"در واقع همه‌ی ما مطلعیم که بدون آب زندگی ممکن نیست. مثل معروف که می‌گوید، آب و آبادانی به جا می‌باشد. کره‌ی زمین از ۷۱درصد آب تشکیل شده و ۹۵.۵ آب موجود شور بوده و ۲.۵ درصد آب شیرین وجود دارد و ۲.۲درصد از این آب شیرین بەصورت یخ می‌باشد و قابل استفاده نیست و تنها ۰٬۰۳ درصد آب آشامیدنی کە در قطب‌ها بە شکل یخچال است برای انسانها و جانداران قابل دسترسی است.
کمبود آب از چند دلیل برخوردار است، اول؛ آب بصورت یکسان مابین کشورها تقسیم نشده است. دوم افزایش جمعیت باعث کم‌آبی در کشورهای پرجمعیت میشود و سوم نیز تغییرات آب و هوایی بوده که موضوع روزانه‌ی تمام جهانیان بەخصوص اکولوژیست‌هاست. بەعلت گرم شدن کره‌ی زمین و محدود ماندن گرمای خورشید در اتمسفر کره‌ی زمین خشکسالی و کم‌بارانی در برخی از مناطق نسبت به دیگر مناطق بیشتر میشود."
مدیحه در ادامه‌ی سخنانش می‌گوید: "مورد دیگر هدر دادن بیهوده‌ی آب است و برای نمونه اگر در مورد کوردستان بگوییم آب به شیوه‌های مختلف به هدر می‌رود بدون اینکه از آن به‌شیوه‌ی سودمندی استفاده شود. در اکثر محله‌ها لوله‌های آب سوراخ شده که این مورد نیز باعث به هدر رفتن آب و کاهش آب شیرین و نرسیدن به تمام منازل میشود. همچنین عدم سیاست تکنولوژی مدرن برای تولید و استفاده از آب که به تمامی دلیل کاهش آب در سطح جهان می‌باشد. آب در تمام جهان از سه منظر کاربرد دارد.
برای زراعت که ۷۰% آب جهان را مصرف می‌کند. مورد دوم، کاربرد در صنعت ۲۰% و ۱۰% درصد باقیمانده نیز در کارهای خانه‌داری و منزل بەکار گرفته میشود. در کشورهای صنعت‌گرا این امر بالعکس بوده و بیشترین آب برای کارهای صنعتی مصرف میشود و کمترین مقدار در کشاورزی بەکار گرفته میشود، زیرا از سیاست تکنولوژی مدرن پیروی کرده تا باعث به هدر رفتن آب نشود.
اما در کشورهای زراعتی ۸۰% آب برای کشاورزی مصرف میشود که ۲۰% آن را بەکار نگرفته و مابقی آب‌ها به زمین فرو می‌رود و بەعلت کودهای شیمیایی نیز آب‌های زیر زمینی آلودە می‌شوند."
مدیحه صوفی در مورد سیاست‌های اعمال شده بر آب در کوردستان چنین به سخنانش ادامه می‌دهد: "اگر به کوردستان برگردیم متوجه خواهیم شد که خوشبختانه از منابع آبی غنی و از رودخانه، چشمه و سرچشمه‌های آبی بسیاری برخوردار است و دوم اینکه در مناطق مرتفع بەعلت بارش برف و باران آب زیاد می‌باشد اما سیاستی صحیح در راستای استفاده از آب نداریم و توانایی حفظ و جمع‌آوری آن را نداشته تا در وضعیت بی‌آبی قرار نگیریم.
سد کردن آب‌ها از طرف دول منطقه‌ایی یکی دیگر از علل کاهش آب در آینده است و موضوع آب و مشکلات کم‌آبی موضوعی جدید نبوده، بلکه در دهه‌ی ۸۰ با بحال در مورد کمبود آب گفت وگوهایی انجام شده است."
مزوپوتامیا مهد پیشرفت تمدن اما در حال حاضر با کمبود آب روبروست
مدیحه صوفی از اهمیت سرزمین غنی مزوپوتامیا چنین می‌گوید: "تمدن‌های کهن در جهان در مکان‌هایی شروع شده که آب وجود داشته و یکی از این مناطق تمدن مزوپوتامیا می‌باشد که با وجود خاک مابین دو رودخانه‌ی معروف یعنی دجله وفرات در عصر سومریان توانستند با ابزارهای ساده و تفکری صمیمی و ساده سدسازی کرده و آب‌ها را در پشت سدها جمع‌آوری کنند و سدسازی نیز دو دلیل داشت، اول اینکه با جمع‌آوری آب‌ها در یک جا مانع از سیل و شویندگی و فرسایش خاک آن منطقه می‌شوند و دوم اینکه برای مواقعی که با کمبود آب روبرو هستیم. مزوپوتامیا که مهد پیشرفت تمدن بوده در حال حاضر با کاهش جدی آب روبرو شده است."
وی همچنین خاطر نشان ساخت: "ایران به تازگی آب رودخانه‌ی سیروان را به طرف باشور کوردستان باز گذاشته است، البته این مورد بعلت سیل فراوان بود و برای نجات خود مجبور است راه سدها را باز کرده تا خطرات سیل کاهش یابدو تمامی این‌ها مسائل سیاسی بوده است. از طرف دیگر ترکیه آب را برای تحمیل افکار سیاسی خود در منطقه همچون اهرم فشار سیاسی بکار گرفته، در حال حاضر نیز مساله‌ی آب، به تمامی سیاسی شده است و آنچه ترکیه انجام می‌دهد نقض قانون بین‌المللی می‌باشد. ما نمی‌توانیم از جوامع بین‌المللی شکایت کنیم، چون تمام این موارد جلوی چشم آنها انجام میشود. تمام سدهای ساخته شده، خشکسالی و کوچ‌کردن و پناهندگی بعلت خشکسالی که در منطقه انجام میشود، اما مسلما سیاست در این مرحله تاثیرگذار بوده و حاکمیت سیاسی از حاکمیت حفاظت از محیط‌زیست بیشتر می‌باشد. بنابراین باید همگی در راستای حفظ محیط‌زیست و بازگشت به اکولوژی و جوهر آن که همزمان درمان روح و روان می‌باشد را مدنظر داشته باشیم."
عدم امنیت آبی، سبب از بین رفتن امنیت خوراک و آسایش میشود
مدیحه همچنین از عدم امنیت آبی و نتایج آن بحث می‌کند و می‌گوید: "هرجایی خشکسالی باشد و آبی وجود نداشتە باشد، ناامنی ایجاد میشود و آسایش را برهم می‌زند، و از بین بردن امنیت آب سبب از بین رفتن امنیت خوراک و هر دو عامل سبب به هم خوردن آسایش ملی میشود. بە همین سبب این مسئلە کاملا آشکار است کە این مورد باعث بی‌نظمی و نا‌آرامی در جامعە شود و بی‌آبی سبب کوچ اجباری شده است. بە سبب از بین رفتن محیط‌زیست مجبور به ترک محل سکونت خود شده که این نوع به کوچ محیط‌زیستی معروف است."
وی همچنین در مورد اعتراضات اخیر خوزستان اضافه کرد: "اعتراضات اخیر در خوزستان کە بە علت نبود آب شکل گرفت، ناشی از سدسازی‌هایست که حکومت ایران جلوی آب رودخانه‌های کرخە و کارون بسته و آب را به مسیر دیگری و جهت منافع خویش هدایت کردە است. همین سبب گشتە کە آب مورد نیاز مردم تامین نشدە و بهرەبرداری نادرست از آب سبب خشکیدە شدن رودها و جنگ و درگیری بر سر آب شکل بگیرد."
در ادامه می‌گوید: "یک سازمان بین‌المللی در استکهلم بەنام سیبر، کە دربارەی آشتی جهانی صحبت می‌کند، می‌گوید: "جنگ جهانی پیش رو جنگی است در بین دولتها کە بر سر بعضی مسائل من‌جملە محیط‌زیست و مهم‌تر از همە آب صورت خواهد گرفت، در واقع صاحب کشورت هم نیستی، اما دولت ترکیە و ایران در پی تسخیر مناطقی هستند کە آب بیشتری دارند بە همین سبب در آن مناطق ایجاد ناامنی می‌کنند. داعش برای چه وارد رقە شد و آنجا را اشغال کرد؟ چون رقە از رودخانه و سد بزرگی داراست کە منشا‌یی اساسی برای تولید محصولات کشاورزی، تکنولوژی و بسیاری از پیشرفتهای صنعتی است، نبود آب سبب میشود کە حیات و سکونت در آن منطقه شکل نگیرد، برای همین نبود فکر، خلاقیت و آگاهی را از انسان می‌گیرد."