تمرینات نظامی زنان برای حمل سلاح؛ زنان سودانی در خط مقدم آتش
در پی تشدید درگیریهاو برخی ایالتهای سودان از جمله ایالت نیل آبی در شمال کشور، اقدام به تأسیس اردوگاههای آموزشی برای زنان در زمینه هنرهای رزمی نمودهاند. این اقدام، بیانگر تحولی استراتژیک در ساختار دفاعی این ایالتها محسوب میشود.
آیه ابراهیم
سودان - در زمینهای متلاطم و مملو از تنشهای سیاسی، زنان سودانی با چالشهای بیسابقهای روبرو هستند. در حالی که نزاع مسلحانه بین ارتش سودان و نیروهای حمایت سریع بیوقفه ادامه دارد، این درگیریها عمدتاً به ناامنی شدید، خشونتهای جسمی، آدمربایی و تجاوز علیه زنان منجر شده است. این وضعیت بحرانی، زنان را مجبور ساخته تا به اردوگاههای آموزشی مخصوص پیوسته و در استفاده از سلاحها مهارت یابند تا بتوانند در برابر تجاوزاتی که به حقوق و کرامتشان روا داشته میشود، از خود دفاع کنند.
تصوری که سودانیها از زندگی خود داشتند، به چالش کشیده شده است. همسران، دختران و خواهران آنان، که روزی تنها در حوزههای خانگی فعالیت میکردند، اکنون درخواست میکنند تا به اردوگاههای آموزش نظامی ویژه زنان پیوسته و در هنرهای رزمی و حمل سلاح آموزش ببینند. این تحول نشاندهنده آغاز دورهای نو در جامعه سودان است؛ دورهای که در آن زنان، بر خلاف سنتها و قواعدی که همواره آنها را به داخل خانهها محدود کرده بود، به دنبال استقلال و قدرتمند شدن هستند. وضعیت اضطراری کشور آنها را وادار کرده تا از مرزهای سنتی فراتر روند و به جایگاهی دست یابند که پیشتر تصورش نیز نمیرفت.
در این مراکز آموزش نظامی، زنان به دقت در فرایندهای عملیاتی و مکانیکی استفاده از تفنگهایی که در دستهبندی سلاحهای سبک قرار گرفتهاند، آموزش میبینند.
دکتر سامیه طیب عبدالکریم، دندانپزشک و دبیر مبادرت زنان سودان، که رهبری اولین سازمان را برای تأسیس اردوگاههای آموزش نظامی مخصوص زنان برعهده داشته و در آن، تمرکزی ویژه بر آموزش هنرهای رزمی است، اظهار میدارد: «این مبادره در پاسخ به شروع جنگ شکل گرفته و متشکل از زنان سودانی است که هدف آن تقویت ظرفیتهای دفاعی نیروهای مسلح از طریق آموزشهای نظامی به زنان میباشد.»
دکتر سامیه طیب عبدالکریم بیان داشت: «در پایتخت خارطوم به عنوان دندانپزشک فعالیت میکردم، اما به دلیل شرایط جنگی مجبور شدم به آموزش نظامی روی آورم.» وی همچنین تاکید کرد که زنان از جمله گروههایی بودند که بیشترین آسیبها را از جنگ دیدند؛ حقوقشان نقض شده، خانهها و شغلهای خود را از دست داده و از امنیت و ثبات محروم شدهاند، که این شرایط آنها را به سمت حمل سلاح سوق داده است.
«خواهران نسیبه»، عنوان نخستین گردان زنان در سودان بود که در سال ١٩٩٠ میلادی توسط حزب اسلامگرای پیشین حاکم به ریاست عمر البشیر تشکیل گردید. این نامگذاری پس از گرایش زنان به اردوگاههای آموزشی، مجدداً در اذهان متبادر شد. در آن برهه زمانی، وظایف این گردان محدود به حمایت از نیروهای نظامی در درگیری داخلی با جنوب سودان بود که منجر به تجزیه این کشور به دو بخش گردید.
همین نامگذاری در جریان جنگ کنونی، هنگام گشایش نخستین اردوگاه آموزشی مخصوص زنان در ایالت نیل آبی واقع در شمال سودان در ماه آگوست سال گذشته میلادی نیز مورد استفاده قرار گرفت.
آلاء صالح طاهر، ٢٢ ساله، دانشجوی دانشکده علوم مدیریتی در دانشگاه خصوصی، تصمیم گرفت پس از ۴ ماه از آغاز درگیری میان ارتش سودان و نیروهای حمایت سریع، به اردوگاههای آموزشی زنان بپیوندد. او میگوید در ماه آگوست به اردوگاههای آموزشی زنان پیوست و در طول ۴۵ روز آموزش دید چگونه از اسلحه کلاشینکف (باز و بسته کردن) استفاده کند و تیراندازی کند. او تصریح میکند تعداد زنانی که همراه او آموزش دیدند ٢٨۵ نفر بود.
او توضیح داد که هدف از تصمیمش برای پیوستن به اردوگاه های آموزشی، محافظت از خود، خانوادهاش و هر زن سودانی در برابر هر خطر، تهدید یا خشونتی است که ممکن است با آن مواجه شوند. او همه زنان را فراخواند تا برای محافظت از خودشان به اردوگاههای آموزشی بپیوندند.
از زمان آغاز درگیریها میان ارتش سودان و نیروهای پشتیبانی سریع، طبق گزارشهای سازمانهای حقوق بشری که خواستار حمایت از زنان سودان در برابر آنچه متحمل میشوند، هستند، زنان مورد آدم ربایی و تجاوز قرار گرفتهاند.
سلیمی اسحاق، مدیر واحد مبارزه با خشونت علیه زنان پیش از این در رسانههای محلی از ١۵٧ مورد خشونت علیه زنان از زمان آغاز درگیری ها خبر داده بود. او گفت این آمار تخمینی است زیرا امکان دسترسی به موارد دیگر و عدم گزارش از سوی خانوادههای آسیبدیدگان از ترس انگ اجتماعی وجود ندارد. او اشاره کرد که همه گروههای سنی قربانی خشونت جنسی شدهاند، «اوضاع زنان سخت است اما هنوز امیدی هست».