هلا احمد  

ادلب - پوشش سیاه(نقاب) لباسی است که تمام بدن و صورت، به جز چشم‌ها را می‌پوشاند. این نوع پوشش اغلب توسط جوامع محافظه‌کار و اسلامی در ادلب استفادە می‌شود. پیش از بحران سوریه، پوشش اینچنینی به وضوح در زندگی روزمره سوری‌ها وجود نداشت و تنوع در پوشش زنان بیشتر به انتخاب‌های شخصی یا آداب و رسوم خانوادگی مربوط می‌شد.

با وجود مخالفت زنان با این نوع پوشش اجباری، اما زنان از ترس برخورد نیروهای «هیئت تحریر الشام» و به اجبار مردان خانواده، اعم از پدر، همسر و برادر، مجبور به پوشیدن نقاب شد‌ەاند.

حسنیه الشاویش، ٢٢ ساله، ساکن ادلب با اشاره به اینکه پوشیدن نقاب او را آزار و به او احساس خفگی می‌دهد و دیدش را محدود می‌کند، گفت که نمی‌تواند این واقعیت را تغییر دهد، زیرا هیئت تحریر الشام، مؤسسات آموزشی و ادارات را بررسی و کنترل می‌کند.

حسنیه الشاویش پیشتر از نقاب استفاده نمی‌کرد و براساس دستورات مذهب و عرف جامعه، عبای بلند و روسری می‌پوشید. با این حال وقتی برای استخدام در یک مدرسه شرعی درخواست کار داد، پوشیدن نقاب یکی از شروط اولیه او برای پذیرش شغل بود و با توجه به فقر و کمبود فرصت‌های شغلی، تصمیم گرفت نقاب بپوشد تا استخدام شود.

وقتی در مدرسه شروع به کار کرد، از اینکه همه از جمله معلمان و دانش‌آموزان زیر سن بلوغ، از نقاب استفاده می‌کردند، تعجب کرد: «آیا دین پوشش نقاب را بر این کودکان هم تحمیل می‌کند؟»

مها السحسوح ، ١۴ ساله، نیز با اشاره به اینکه بدون پوشش نقاب نمی‌تواند از خانه خارج شود و دیگر نمی‌تواند آزادانه لباس‌هایش را انتخاب کند، افزود: پوشیدن نقاب دیگر برای من یک انتخاب مذهبی نیست، بلکه محدودیتی است که بر من تحمیل شده است.

سلمی فلاحه ، ٣٠ ساله، یکی دیگر از ساکنان ادلب که مخالف پوشش اجباری است، به خصوص اینکه اکثر زنانی که از آن استفاده می‌کنند، به آن اعتقادی ندارند و در صورت داشتن شرایط پوشش اجباری خود را کنار می‌گذارند، گفت: پس از اینکه هنگام سفر از شهر سرمدا به شهر ادلب، یکی از پاسگاه‌های هیئت تحریر الشام او را متوقف کرده و او را در شرایط شرم‌آوری قرار داده‌اند، تصمیم گرفته است به پوشش اجباری نقاب تن دهد.

سلمی فلاحه پس از مکثی کوتاە، پاسخ را اینگونه خلاصه کرد که نقاب می‌پوشد تا از تخلفاتی که ممکن است بعداً در معرض آنها قرار گیرد جلوگیری کند.

سازمان عفو بین‌الملل در گزارش‌های خود می‌گوید: «زنان در ادلب از محدودیت‌های شدید آزادی، نه تنها در پوشش، بلکه در تمام جنبه‌های زندگی اجتماعی رنج می‌برند، زیرا تحمیل نقاب بخشی از یک سیستم کلی است که به دنبال کنترل زنان و استثمار آن‌ها به بهانه دین و سنت هستند».

در پایان، موضوع پوشش نقاب در ادلب همچنان نمادی از تعارض عمیق‌تر بین حقوق فردی و تحمیل اجباری سنت‌ها است، زیرا زنان هیچ انتخابی واقعی بین تبعیت یا طرد شدن ندارند، زیرا فشار اجتماعی و قوانین سختگیرانه دستیابی به آزادی پوشش را دشوار می‌کند.