هدیل عمر

ادلب – از سال ٢٠١٧ کە شهر ادلب از سوی مزدوران تحریرالشام اشغال شد زنان با چالش‌های بسیاری روبرو ماندند. پوشش و حجاب زنان از مهمترین موضوعاتی است که گروهک موسوم به «هیئت تحریر الشام» در مناطق تحت کنترل خود بر آن متمرکز هستند و قوانینی را برای زنان از جمله «پوشیدن لباس مورد تأیید اسلام، استفاده نکردن از هیچ‌گونه لوازم آرایشی، ممنوعیت سفر کردن بدون محرم یا کار در مکان‌هایی که مردان حضور دارند» وضع کرده است. این قوانین چیزی است که به وسواسی تبدیل شده است که در میان عدم توجه به مشکلات و رنج‌ها، زندگی زنان را مختل می‌کند.

فدا احمد (٢٨ ساله) پس از دریافت چندین پیام تهدیدآمیز از سوی شماره‌های ناشناس و حساب‌های کاربری با ماهیت اسلامی افراطی، مجبور به ترک شغل خود در یکی از سازمان‌های حمایتی از حقوق زنان شد. او در زمینەی آگاهی برای کاهش خشونت‌های جنسیتی فعالیت کردە است کە مزدوران این فعالیت‌های او را «تحریک زنان علیه همسران و مردان خانواده» خواندەاند.

فدا احمد می‌گوید که تهدیدهای مکرر سبب شد که کارش را ترک کند و از ترس آسیب دیدن خود یا دیگر اعضای خانواده‌اش از جمله همسر و سه فرزندش خودش را از دید عموم پنهان کردە است.

او توضیح داد که «این تهدیدها به صورت ویدیوهایی از تهدید به قتل و مبنی بر توقف فعالیت‌های کاری بود که در سازمان حمایت از زنان انجام می‌دادم». وی گفت که علی‌رغم نیاز شدیدش به کار به دلیل آوارگی، فقر و گرانی، مجبور شد دست از کار بکشد.

فدا احمد تأکید کرد که هر آن‌چه برای مردم از نظر شرایط سخت بشردوستانه و آوارگی اتفاق افتاده و می‌گذرد، با هدف محدود کردن آزادی بیان و دیگر آزادی‌ها بوده است.

در داستانی مشابه، براء بکور (٣٠ ساله) ترجیح داد که به جای اطاعت از دستورات هیئت تحریرالشام کار خود را در زمینه‌ی آموزش کامپیوتر در یکی از مراکز توانمندسازی زنان در ادلب ادامە دهد. او می‌گوید زنانی از طرف کمیته‌ی هیئت تحریرالشام برای تبلیغ اهمیت پایبندی به پوشش و حجاب شریعت اسلام از سازمان‌ها و مکان‌هایی که زنان در آن فعالیت داشتند بازدید می‌کردند و زنانی که قوانینشان را رعایت نمی‌کردند، تهدید می‌کردند.

وی معتقد است کە شرایط کنونی زمانی فراتر از تحمل شده است که به حدی رسیده است که آزادی پوشش را مختل می‌کند که او آن را آزادی شخصی دانست، زیرا هر محیطی در انتخاب لباس مورد نظر شما آداب و رسوم و سنت‌های خاص خود را دارد.

وی تصریح کرد: مداخله‌ی هیئت تحریرالشام در زندگی عمومی و اعمال محدودیت‌ها و الگوهای خاص بر رفتار زنان به ویژه و پوشش آن‌ها به نام دین، اقتدار مردسالاری را تقویت می‌کند که معتقد است پوشش زنان بخشی از افتخار جوامع است و به همین دلیل بر محدود کردن کار زنان و محدود کردن فعالیت‌های مختلف آن‌ها در ادلب اصرار دارد.

براء بکور می‌گوید «هیئت تحریرالشام بی‌وقفه به دنبال بازگرداندن زنانی هستند که از ردای اقتدار مردسالاری بیرون آمده‌اند، به ویژه پس از این‌که برخی از آن‌ها حجاب اجباری و حجاب اسلامی را رد کرده‌ و از حجاب و قوانین سخت‌گیرانه‌ی صادر شده توسط آنان سرپیچی کرده‌اند.»

صفا محمد (٢٩ ساله) که در زمینه‌ی آرایش و مراقبت از پوست در یک مرکز توانمندسازی زنان در شهر سلقین فعالیت می‌کند، پیام‌های تهدیدآمیزی را که به صفحه‌ی فیس‌بوکش ارسال شده بود را از ترس رسوایی و نگاه بدبینانه‌ی جامعه‌ی محلی به زنانی که در ادلب و حومه‌ی آن با چنین مواردی روبرو هستند، را از همسر و خانواده‌اش پنهان کرد.

صفا محمد معتقد است که صاحب اکانت‌های جعلی که او را تهدید می‌کرد، یکی از اعضای گروه‌های افراطی است که با کار زنان مخالف است و این شخص بارها کار او را «گمراه کردن زنان بی‌عقل و بی‌دین» توصیف می‌کرده و او را از این کار منع می‌کرد. صفا محمد از ترس جانش فعالیت‌هایش را کاملاً متوقف کرد.

یقین عبدالخالق (٣٣ ساله) مددکار اجتماعی نیز به نوبه‌ی خود گفت که تلاش برای «تهدید و ارعاب به بهانەی پوشش، حیا و اختلاط» از دشوارترین موانع پیش روی زنان در منطقه است که باعث می‌شود که آن‌ها کار و شغل خود را رها کنند.

وی فقدان قوانین بازدارنده و روش‌های آگاه‌سازی و کمبود وسایلی که زنان می‌توانند در چنین مواردی به آن متوسل شوند را عامل تشدید چنین پدیده‌هایی دانست که بسیاری برای رسیدن به اهداف خود با مبارزه با کار زنان و ممانعت از ادامه و موفقیت آن‌ها از آن استفاده می‌کنند.

وی بر اهمیت برنامه‌های حمایت روانی برای زنان، همراه با افزایش آگاهی جامعه برانگیزاننده و واجد شرایط برای هر روشی که خواهان عفت زنان است، تأکید کرد و گفت این امر نشان دهنده‌ی عدم پذیرش هر تصمیمی است که محدودیت‌های بیشتری را برای زنان ایجاد کند.