شیا کویی

کویه- در جهانی که هنوز ساختارهای مردسالارانه در آن غالب است، زنان با انواع مختلفی از خشونت روبه‌رو می‌شوند؛ از خشونت خانگی گرفته تا سرکوب سیاسی. این خشونت‌ها نه‌تنها جسم و روح زنان را مجروح می‌کند، بلکه جامعه‌ای مملو از ترس و سکوت ایجاد می‎نماید. اما در مقابل این ظلم، زنان با آگاهی و سازماندهی، دیوارهای سکوت را می‌شکنند. این گزارش تلاش دارد زنانی را که نه‌تنها قربانی خشونت نبوده‌اند، بلکه از طریق مبارزه و مقاومت راهی جدید برای آزادی و عدالت یافته‌اند، مورد بررسی قرار دهد.  

 

تأثیرات خشونت علیه زنان بر فرد و جامعه

باخان بختیار محمد امین، دارنده مدرک کارشناسی ارشد در راهنمایی و مشاوره تربیتی از دانشگاه کویه، می‌گوید: خشونت علیه زنان تأثیرات روانی عمیقی بر فرد و جامعه دارد. مهترین تأثیر آن این است که زنان اعتمادبه‌نفس خود را از دست می‌دهند و دائماً احساس ناامنی و اضطراب دارند. آنها خود را بی‌ارزش تلقی می‌کنند و حس می‌کنند که جامعه نیز آنها را بی‌ارزش می‌داند. بسیاری از زنان در چنین شرایطی از حمایت خانواده‌های خود نیز محروم می‌شوند و حتی در خانه‌ی پدری هم پناهی ندارند. جامعه نیز معمولاً زنان را مقصر می‌داند و به آنها می‌گوید که خودشان باعث این خشونت شده‌اند. در مورد تأثیرات این خشونت بر جامعه، کسانی که شاهد خشونت هستند، چه کودکان باشند و چه افراد دیگر، دچار مشکلات روانی میشوند و وقتی بزرگ می‌شوند، ممکن است همان رفتارهای خشونت‌آمیز را تکرار کنند. کودکانی که شاهد خشونت علیه مادران خود هستند، از نظر روانی آسیب می‌بینند و در آینده ممکن است همان رفتارهای خشونت‌آمیز را تکرار کنند.

 

چه کسانی بیشتر در معرض خشونت هستند، زنان شاغل یا زنان خانه‌دار؟

به گفته‌ی باخان بختیار، آمار رسمی دقیقی در این مورد وجود ندارد، اما تجربه نشان می‌دهد که زنان خانه‌دار بیشتر در معرض خشونت قرار دارند. البته این بدان معنا نیست که زنان شاغل در محیط کار دچار خشونت نمی‌شوند، اما خشونت علیه زنان از سوی همسرانشان شایع‌تر است.

 

«چه کسانی بیشتر مورد خشونت قرار می‌گیرند و در چه سنی هستند؟»

باخان بختیار در ادامه‌ گفت: از آنجایی که پرونده‌های خشونت مراجعه کننده به ما زنان هستند و پرونده مردان را نمی‌بینم، می‌خواهم به زنان خدمت کنم. وقتی به گذشته مراجعان خود نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که بسیاری از آنها در کودکی توسط برادران یا افراد دیگر مورد خشونت قرار گرفته‌اند و بسیاری از این خشونت‌ها لزوماً فیزیکی نبوده‌اند، بلکه کلامی بوده‌اند و این تأثیرات تا بزرگسالی با آنها باقی می‌ماند.

 

زنان چگونه می‌توانند با خشونت مقابله کنند؟ راه‌حل‌ها چیست؟

باخان بختیار در پاسخ به این پرسش گفت: خشونت پدیده‌ای جدید نیست و ریشه‌های آن به گذشته‌های دور بازمی‌گردد. بسیاری از سازمان‌ها و گروه‌ها و نهادهای دولتی تلاش کرده‌اند راه‌حل‌هایی برای آن پیدا کنند، اما آنچه مهم است این است که ما به عنوان متخصصان روانشناختی پیشنهاد می‌کنیم که خشونت کاهش یابد. اولین قدم در خانواده‌ها است. پدر و مادرها باید بدانند چگونه مشکلات را بدون استفاده از خشونت حل کنند. آیا راه‌های دیگری وجود دارد؟ بنابراین، درمان باید از سوی خود پدر و مادر شروع شود و آنها نباید با یکدیگر خشونت‌آمیز رفتار کنند. پس از آن، نسل جدیدی از مادران به وجود می‌آید که از نظر روانی سالم هستند. راه‌حل دیگر این است که زنان می‌توانند به سازمان‌ها و نهادهای مرتبط مراجعه کنند و قبل از هر چیز تلاش کنند از توانایی‌های خود استفاده کنند تا بتوانند خود را نجات دهند. اما متأسفانه اغلب می‌بینیم که این افراد به فکر خودکشی می‌افتند که این آخرین راه‌حل است. آنها باید خودشان مشکل خود را حل کنند، اگر نتوانستند، باید از مراکز تخصصی کمک بگیرند. همچنین، اگر جامعه نتواند مانع خشونت علیه آنها شود، باید با آنها همدردی کند، به حرف‌هایشان گوش دهد، زیرا صحبت کردن درباره مشکلات و گوش دادن به آنها در حوزه روانشناسی فرد را آرام می‌کند و باید با آنها همدلی کرد و به آنها توجه نشان داد.

باخان بختیار در پایان گفت: خشونت علیه زنان هنوز یکی از شایعترین موارد نقض حقوق بشر در جهان است. در سطح جهانی، از هر سه زن، حداقل یک بار در زندگی خود توسط شریک زندگی یا اطرافیان خود مورد خشونت فیزیکی یا جنسی قرار می‌گیرند. کوردستان نیز از این قاعده مستثنی نیست و خشونت‌ها همچنان در حال افزایش است و تأثیرات روانی زیادی بر جای می‌گذارد و زنان دچار مشکلات زیادی می‌شوند و جامعه نیز ایمن نمی‌ماند.  

 

انواع خشونت علیه زنان

تحقیر و توهین، اجبار به ازدواج، خشونت خانگی، قتل‌های ناموسی، تجاوز در بستر زناشویی، ازدواج‌های اجباری و زودهنگام، سوءاستفاده اقتصادی و عدم اجازه کار، خشونت بر اساس ترجیح فرزند پسر بر دختر، اسیدپاشی، سقط جنین اجباری، آزار جنسی در محل کار و دانشگاه، محدود کردن آزادی‌های اجتماعی، محرومیت از خدمات بهداشتی، آزارهای روانی و کلامی، قاچاق زنان و بهره‌کشی جنسی، متهم کردن زنان به جادوگری، خشونت دولتی علیه زنان، به حاشیه راندن زنان، آتش زدن زنان، خشونت قبل از زایمان، خشونت علیه زنان بومی و اتنیک‌ها، خشونت علیه زنان پناهجو و مهاجر، آزار زنان در ورزش، آزار و اذیت در فضای مجازی.