شکستن انحصار مردانه شغل فرماندهی هواپیما توسط زن لیبیایی

علی‌رغم حاشیه‌ای بودن نقش زنان در لیبی، اما این امر نتوانسته از عزم آنها بکاهد. آنها توانسته‌اند در شغل‌ها و حرفه‌هایی که پیشتر تنها مختص مردان بود، مشارکت کنند و شایستگی و موفقیت خود را در آنها اثبات نمایند.

ابتسام اغفير

بنغازی - کریمه حمری اولین فرماندهی بر خلبانان زن لیبی است. او توانسته است شایستگی و کفایت خود را در این حوزه برخلاف آنچه در جامعه نسبت به توانایی زنان و ناسازگاری کارهای سنگین با وضعیت جسمانی آنها مطرح می‌شد، اثبات کند.

کریمه حمری با دستان خویش، علائم راهنمایی و هدایت را به سوی خلبان هواپیما اشاره می‌نماید. همین که چرخ‌های هواپیما بر سطح زمین برخورد می‌کند، ایشان مسئولیت هدایت هواپیما را برعهده گرفته و خلبان را تا توقف ایمن هواپیما راهنمایی می‌نماید.

در خصوص فعالیت حرفه‌ای خود، کریمه حمری اظهار می دارد: اینجانب از سال ٢٠٠٧ میلادی در فرودگاه بین‌المللی بنینا مشغول به کار بوده‌ام و طی این مدت در حوزه‌های مختلفی فعالیت داشته‌ام. در ابتدا به عنوان میزبان هواپیما، سپس در بخش بایگانی، واحد صدور بلیت، بخش عملیات و ایمنی که وظیفه‌ام شمارش تردد هواپیماها در فرودگاه بنینا بود، تا اینکه به بخش راهنمایی زمینی رسیده‌ام.

کریمه حمری در خصوص علاقه خود به حرفه راهنمایی زمینی هواپیماها تصریح نمود: بیش از دو سال بود که اشتیاق داشتم تا وارد این عرصه شوم، لیکن انتقادات فراوانی از سوی جامعه به حضور زنان در این شغل که مختص مردان شمرده می‌شد، وارد می‌آمد. علی‌رغم نبود هیچ ممنوعیت قانونی، با اراده‌ای راسخ توانستم همه ایرادات را نادیده انگاشته و پس از تمرینات مستمر، شایستگی خود را جهت حضور در این عرصه اثبات نمایم. تاکید داشتند که هر زنی با اراده می‌تواند حقوق خود را محقق سازد و شخصیتش را تحمیل کند تا دیگر در نگاه جامعه موجودی ضعیف محسوب نگردد.

کریمه حمری در خصوص آموزش‌ها و توانمندسازی‌های دریافتی برای فعالیت در حوزه راهنمایی زمینی هواپیماها، توضیح داد: آموزش‌های متعددی را به یاری متخصصان این حوزه دیدم و پس از مدتی اندک، حدود دو هفته، توانستم بدون نیاز به کمک دیگران به کار خود ادامه دهم و شایستگی خود را به عنوان یک فرمانده بر خلبانان اثبات نمایم. قطعا ایستادن در حیاط فرودگاه و استقبال از نخستین هواپیما، وحشت و هیبت خاص خود را داشت اما توانستم این وحشت را مرتفع سازم. اکنون بدون نیاز به کمک فرمانده دیگری به کار خود ادامه می‌دهم.

به گفتە کریمه حمری، درصد وابستگی خلبان به فرمانده برای فرود ایمن هواپیما تا توقف کامل آن، به ٩٠ درصد نیز می‌رسد. زیرا فرمانده نخستین فردی است که خلبان پس از ورود به فضای فرودگاه مشاهده می‌کند. بنابراین وظیفه فرمانده، هدایت خلبان به محل مناسب برای فرود هواپیما بر اساس دستورالعمل‌های دقیقی است که فرمانده موظف به رعایت آنهاست.

وی تأکید نمود کار او شامل آماده‌سازی تجهیزات و نگهداری از هواپیما نیز می‌شود. هر خطای کوچکی می‌تواند منجر شود خلبان قادر به حرکت مجدد هواپیما نباشد. برخلاف تصور برخی‌ها، فرمانده صرفاً با حرکات تصادفی دست‌هایش اشاره نمی‌دهد، بلکه مکان‌های مشخصی برای توقف هواپیماها وجود دارد و تمامی خدمات، تجهیزات و ابزارها بستگی به اشراف فرمانده بر کار خود دارد.

کریمه حمری برخی مراحل کاری خود را تشریح نمود: هنگامی‌که برج مراقبت اعلام می‌کند چرخ‌های هواپیما بر سطح زمین نشسته‌اند، مسئولیت اینجانب است که خلبان را برای توقف در مکان مشخصی هدایت نمایم. این اشارات بسیار حائز اهمیت بوده و باید با دقت بالایی انجام شوند. حتی در شرایط اضطراری نیز از آنها بهره می‌بریم. به عنوان مثال چنانچه یکی از موتورهای هواپیما دچار آتش‌سوزی گردد، اشاره‌ای انجام می‌دهم تا خلبان را مطلع سازم تا از وقوع فاجعه‌ای جلوگیری به عمل آید.

کریمە حمری توضیح داد که در پی ارتقا و تصدی مشاغل دیگر نیستند، بلکه قصد دارند در این زمینه از طریق شرکت در دوره‌های علمی خود را توسعه دهند: علی‌رغم حمایت‌هایی که از سوی خانواده‌ام دریافت کرده‌ام، برخی افراد حاضر در این‌جا به دلیل زن بودنم با فعالیتم مخالفت نموده و بر این باور بودند که شغل فرماندهی مختص مردان می‌باشد؛ اما من توانسته‌ام این موانع را از پیش پا بردارم و شایستگی خود را در این زمینه اثبات نمایم. همچنین به منظور توسعه توانمندی‌هایم، در موسسات و آکادمی‌های مختلفی در داخل و خارج از لیبی شرکت جسته‌ام.

وی در خصوص بزرگترین چالش‌هایی که حین کار با آن مواجه شده‌اند، اظهار داشت: وحشت لحظات اولیه هنگام ایستادن روبروی هواپیما یکی از دشوارترین بخش‌ها بود.

 وی افزود: تعدادی از زنان توانسته‌اند نقش محدود زنان را بشکنند. زنانی در بحرین و تونس هستند که به عنوان فرمانده فعالیت می‌کنند و من سومین نفر بوده که البته نخستین فرمانده زن در لیبی محسوب می‌شوم. بنابراین سایر زنان را نیز تشویق می‌کنم تا وارد این عرصه یا هر حوزه دیگری شوند که علاقه دارند.

وی در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد: امیدوارم مقامات ذی‌ربط در فرودگاه‌ها از زنان حمایت نمایند تا بتوانند در این‌گونه مشاغل مشارکت داشته باشند.