اسما فتحی

قاهره - کارگران خانگی از گروه‌های آسیب‌پذیر هستند که به دلیل خارج بودن از پوشش حمایت‌های قانونی، دچار مشکلات زیادی می‌شوند. این موضوع باعث شده که تعدادی از انجمن‌ها و نهادهای غیر دولتی، از جمله انجمن حقوق اقتصادی و اجتماعی مصر، آنان را در لیست اولویت‌های خود قرار دهند.

کارگران خانگی، به توجه و تلاش مستمر برای حل مشکلاتشان نیاز دارند؛ زیرا آنها بیشتر در معرض نقض حقوق قرار دارند. این وضعیت به دلیل انجام کارهایی است که تحت پوشش قوانین ملی نیست و باعث شده تا پیچیدگی‌ها و تداخل‌های مختلفی در مورد خشونتی که ممکن است به آنها وارد شود، به وجود آید، به‌طوری‌که این خشونت‌ها به حدی رسیده که به یک پدیده اجتماعی نزدیک شده است.

در این گزارش، به تعدادی از تجربیات و بحران‌هایی که کارگران خانگی با آن مواجه هستند، همچنین ابزارهایی که برای مواجهه با این مشکلات استفاده می‌شود، به‌ویژه آنهایی که توسط نهادهای مدنی مختلف از جمله انجمن حقوق اقتصادی و اجتماعی مصر، که به این موضوع اهمیت می‌دهند و آن را در راستای حمایت از حقوق افراد حاشیه‌نشین دنبال می‌کنند، پرداخته خواهد شد.

فاطمه احمد، داوطلب در انجمن حقوق اقتصادی و اجتماعی مصر، در گفت‌وگو با خبرگزاری ما، درباره مجموعه برنامه‌هایی که برای کارگران خانگی ارائه می‌شود و چگونگی فراهم کردن شغلی مناسب برای آنها که حقوقشان را رعایت کند و شامل تعهدات عادلانه‌ای باشد که از وقوع هرگونه نقض حقوقی جلوگیری کند، صحبت کرد.

 

«کار بر روی گروه‌های به حاشیه رانده شده در اولویت است»

فاطمه احمد می‌گوید که آنها به گروه‌های به حاشیه رانده شده در جامعه توجه دارند و تلاش می‌کنند تا با ارائه ابزارهای مختلف، آنها را قادر به ادغام و فعالیت مؤثر در جامعه کنند. این ابزارها شامل خدمات حمایت روانی، قانونی و آموزشی است. او افزود که آنها به ویژه برای کارگران منزل که از حمایت قانونی خارج هستند، کار مناسبی فراهم می‌کنند و مجموعه‌ای از مداخلات را برای تأمین شغل با دستمزد ثابت برای آنها ارائه می‌دهند.

او تأکید کرد که تمرکز آنها بر تأمین وضعیت کارگران به‌طور کلی است و تلاش دارند تا این افراد احساس امنیت کنند. برای این منظور، آنها اقدام به وارد کردن این افراد به پوشش حمایت اجتماعی و تأمین اجتماعی کرده‌اند و همچنین برنامه‌هایی برای آموزش و تربیت آنها برگزار می‌کنند. فاطمه احمد همچنین خاطرنشان کرد که بخش دیگری از برنامه‌های آنها به کودکان و جوانان اختصاص دارد.

 

داستان‌ها و مشکلات کارگران خانگی

فاطمه احمد داستان‌های متعددی را نقل کرد که توجه‌اش را جلب کرده است؛ از جمله داستان دختری که پدرش سرایدار یک ساختمان بود و مادرش در همان ساختمان کار می‌کرد. این دختر مسئولیت یکی از آپارتمان‌ها را بر عهده داشت، اما در عین حال مشغول تحصیل بود و با لحن و تفکر متفاوتی صحبت می‌کرد. بعداً مشخص شد که او دانشجوی دانشکده پزشکی است و برای تأمین هزینه‌های خود و خانواده‌اش کار می‌کند، به‌ویژه که تحصیل او هزینه زیادی دارد.

او افزود که این دختر خود را پایین‌تر از خانواده‌هایی که به آنها خدمت می‌کند نمی‌بیند، اما همچنان در معرض آزار و توهین مداوم از سوی آنها قرار دارد، به‌طوری‌که به دلیل شغلش به عنوان کارگر خانگی، دچار بحران روانی شدیدی شده است. این موضوع بر همه اطرافیانش تأثیر گذاشته، به‌ویژه اینکه تحصیل و داشتن شغل مناسب حق او بود، اما فرصت‌های کمی برای او وجود داشت و مجبور شد تا با انواع نقض حقوقش کنار بیاید تا بتواند تحصیلاتش را تمام کند و به خود اتکا کند.

فاطمه احمد همچنین داستان کارگر خانگی دیگری را بیان کرد که به طور مکرر توسط همسرش که معتاد به مواد مخدر بود، مورد ضرب و شتم قرار می‌گرفت. او مجبور بود برای تأمین هزینه‌های خانواده و آموزش فرزندانش کار کند، اما با این حال از سوی همسرش تحقیر و آزار می‌شد. فاطمه احمد گفت که این زن از درخواست طلاق می‌ترسید و با مداخله قانونی، همه انواع حمایت‌ها از جمله تأمین شغل مناسب و مکان امن برای زندگی به او ارائه شد.

 

بحران عمده و گسترده‌ی کارگران خانگی

فاطمه احمد تأکید کرد که بسیاری از کارگران خانگی از شغل خود سخن نمی‌گویند و این کار را به طور پنهانی انجام می‌دهند. بنابراین، نقض حقوقی که به آنها وارد می‌شود معمولاً برای مدت طولانی ادامه می‌یابد یا اصلاً گزارش نمی‌شود. او معتقد است که بزرگترین مانع در برخورد با این پرونده، تمایل کارگران به پنهان نگه داشتن هویت‌شان است، چرا که آنها نمی‌خواهند خانواده‌هایشان از نوع کارشان باخبر شوند.

او اشاره کرد که کارگران خانگی، با مشکلات روانی زیادی روبه‌رو هستند زیرا این شغل «برچسب اجتماعی» منفی دارد و آنها را از دریافت خدمات بیمه و حمایت‌های قانونی در صورت بروز بیماری‌ها محروم می‌کند. این موضوع یکی از مسائلی است که در انجمن تلاش می‌شود تا حل شود. فاطمه احمد همچنین توضیح داد که چندین انجمن دیگر نیز به فراهم کردن جایگزین‌های امن برای آنها کمک می‌کنند، با این شرط که آنها تعهد بدهند که هیچ‌گونه آسیبی از نظر روانی یا مالی متحمل نشوند.

او تأکید کرد که نبود قانون مناسب یکی از بزرگترین بحران‌هاست که مانع از توانایی در حمایت از کارگران خانگی در هنگام کار در خانواده‌ها می‌شود و همین مسئله موجب تضییع بسیاری از حقوق آنها و ترس از گزارش دادن نقض حقوقی می‌شود.

 

حمایت یکپارچه در میان کارگران خانگی بر آنها تأثیر مثبت می‌گذارد

فاطمه احمد توضیح داد که آنها در تلاش هستند تا گروه‌هایی از کارگران خانگی تشکیل دهند تا بتوانند با یکدیگر صحبت کنند و به‌طور مکمل از تجربیات یکدیگر بهره بگیرند، همچنین در مسیر کارشان و روابط‌شان بهبود یابند.

او اعلام کرد که بسیاری از کارگران خانگی از ورود به جامعه بیرونی می‌ترسند و معتقدند که دیگران به آنها با دیدگاه تحقیرآمیز نگاه می‌کنند. فاطمه احمد معتقد است که جلسات مشترک آنها بسیاری از افق‌ها را باز کرده و به این افراد این فرصت را داده تا احساسات خود را بیان کنند. او اشاره کرد که مسئول این جلسات یک مشاور روانشناس است که به آنها در پردازش احساسات‌شان و ارائه حمایت‌های لازم کمک می‌کند. فاطمه احمد افزود که این جلسات موجب ایجاد همبستگی بین کارگران خانگی و تبادل تجربیات شده است، همچنین کار گروهی برای یافتن راه‌حل‌هایی که به آنها امکان کار امن را بدهد و محیطی محترم برای حضورشان فراهم کند، تقویت شده است. او تأکید کرد که انجمن به همراه شرکای دیگر، تمامی ابزارهای حمایتی که کارگران منزل به آنها نیاز دارند، از جمله حمایت روانی و قانونی، را ارائه می‌دهد.